واژگان کلیدی: آیه اولی الأمر، آیه ابلاغ، آیه اکمال، تفسیر المنار، رشید رضا

فهرست مطالب
مقدمه. 1

فصل اول: کلیات و مفاهیم. 4

گفتار اول: کلیات.. 5

الف) تعریف و تبیین موضوع. 5

ب) پیشینه تحقیق.. 7

ج) اهمیت موضوع. 7

د) ضرورت تحقیق.. 8

هـ) اهداف تحقیق.. 8

و) سؤالات اصلی و فرعی.. 9

سؤال اصلی تحقیق. 9
سؤالات فرعی تحقیق. 9
ز) فرضیه‌های تحقیق.. 9

فرضیه اصلی تحقیق. 10
فرضیه‌های فرعی تحقیق. 10
ح) روش تحقیق.. 10

گفتار دوم: مفاهیم. 11

الف) امامت.. 11

تعریف لغوی امامت.. 11

تعاریف متکلمان اسلامی.. 12

تعاریف عام. 12

تعاریف خاص… 13

نکات تکمیلی و نتایج به دست آمده از معنا و مفهوم امامت.. 14

ب) آیات الولایه. 15

1-آیه ولایت.. 15

2-آیه اولی الأمر. 15

3-آیه اکمال. 16

4-آیه ابلاغ. 17

گفتار سوم: آشنایی با تفسیر المنار و مولف آن رشید رضا 18

الف) تفسیر المنار. 18

اشتراکات و تفاوت‌های عبده و رشید رضا در تفسیر. 20

ملاک‌های ضروری در تفسیر، از نگاه المنار. 21

ویژگی‌های تفسیر المنار. 23

تفسیر عقلانی دین.. 23

ارزش عقل در تفسیر المنار. 24

بازتاب روش عقلی در المنار. 24

گرایش اجتماعی المنار. 24

المنار، روایات تفسیری و روش برداشت از قرآن. 27

شیوه نقل روایات در تفسیر المنار. 28

کاستی‌های تفسیر المنار. 28

ب) جایگاه تفسیر المنار نزد اهل سنت و شیعه. 30

ج) مولف؛ رشید رضا 31

فصل دوم: نقد و بررسی دیدگاه المنار در مورد آیه ولایت… 34

گفتار اول: نظریه المنار در تفسیر آیه ولایت… 35

گفتار دوم: شأن نزول آیه. 38

سبب نزول آیه شریفه و اعتبار اسناد خبری.. 38

روایت یکم) « ابن عباس» و خبر سبب نزول آیه «ولایت» 43

روایت دوم) امام باقرj و قصه نزول آیه شریفه. 44

روایت سوم) امام صادقj و حکایت نزول آیه ولایت و منکران آن. 45

روایت چهارم) ابن عباس و حکایت نزول آیه به طریق دیگر. 45

روایت پنجم) عمار بن یاسر و حکایت نزول آیه کریمه. 46

روایت ششم) امام صادقj و بازگویی قصه نزول آیه ولایت.. 46

گفتار سوم: مقایسه نظریه المنار با تفاسیر مهم عامه. 47

نظریه‌ی اول: دیدگاه طبری.. 47

نظریه‌ی دوم: دیدگاه زمخشری.. 47

نظریه‌ی سوم: دیدگاه فخر رازی.. 47

نظریه‌ی چهارم: دیدگاه شهاب الدین الوسی.. 48

سروده «حسان بن ثابت» 49

گفتار چهارم: بررسی نظریه المنار در آیه ولایت با تفاسیر شیعه و روایات.. 51

گفتار پنجم: نقد نظریه‌ی المنار. 57

اشکال اول: تمسک به قاعده‌ی سیاق در معنایابی واژه‌ی ولی.. 57

اشکال دوم: به کار بردن لفظ جمع و اراده‌ی مفرد. 60

اشکال سوم: معنای رکوع در آیه خضوع است.. 62

اشکال چهارم: عدم استفاده‌ی علیj برای استدلال آیه ولایت به اثبات امامت و ولایت خویش… 63

فصل سوم: نقد و بررسی دیدگاه المنار در مورد آیه اولی الأمر. 65

گفتار اول: نظریه المنار در تفسیر آیه اولی الأمر. 66

گفتار دوم: شأن نزول آیه. 68

گفتار سوم: مقایسه نظریه المنار با تفسیر مهم عامه. 69

آیه اولی الأمر و مفسران اهل سنت.. 69

تبیین دو نظریه مفسرین اهل سنت در مورد مصادیق آیه اولی الأمر. 69

خاستگاه، تبیین و دلایل دو نظریه. 70

دیدگاه زمخشری در تفسیر کشاف از آیه اولی الأمر. 72

گفتار چهارم: بررسی نظریه المنار با تفاسیر شیعه و روایات.. 74

روایات تفسیرگر معنای مصداق لطظ اولی الأمر. 80

گفتار پنجم: نقد نظریه‌ی المنار. 86

اشکال اول: اولی الأمر چه کسانی هستند؟. 86

اشکال دوم: تفسیر اولی الأمر از امام معصوم ناسازگار با سیاق آیه. 86

اشکال سوم: عدم ذکر اسامی ائمهb در قرآن. 88

فصل چهارم: نقد و بررسی دیدگاه المنار در مورد آیات ابلاغ و اکمال. 89

گفتار اول: شأن نزول آیات.. 90

واقعه تاریخی شأن نزول آیات.. 90

شأن نزول آیه از زبان مفسران. 93

الف: علی بن ابراهیم قمی.. 93

ب: محمد بن حسن طوسی.. 93

ج: ابونصر محمدبن مسعود عیاشی.. 94

د: ابن کثیر دمشقی.. 94

هـ: نظام الدین نیشابوری.. 95

و: واحدی نیشابوری.. 95

ز: ثعلبی.. 96

شأن نزول آیه از زبان محدثان. 96

1-قصه غدیر از زبان زیدبن ارقم. 96

2-قصه غدیر به روایت شهربن حوشب.. 97

3-احمد بن یحیی بلاذری و ماجرای غدیر. 97

4- ابی سعید خدری و گزارش غدیر. 98

5-شیخ صدوق و بازگویی حدیث غدیر به روایت ابن عباس… 98

6-نسائی و خبر غدیر خم از سعدبن ابی وقاص… 99

7- ابن اثیر و گزارش غدیر به روایت زهری.. 99

گفتار دوم: بررسی نظریه المنار در آیات ابلاغ و اکمال با تفاسیر شیعه. 100

دیدگاه مفسران شیعه در مورد آیه ابلاغ و اکمال. 101

گفتار سوم: مقایسه نظریه المنار با تفاسیر مهم عامه. 104

دیدگاه فخررازی.. 105

دیدگاه رشیدرضا 106

گفتار چهارم: نظریه المنار در تفسیر آیات ابلاغ و اکمال. 107