1-1-1- بیان مسأله……………………………………………………………………………………………………………. 4

1-1-2- سؤال تحقیق………………………………………………………………………………………………………… 5

1-1-3- فرضیه­ها……………………………………………………………………………………………………………… 5

1-1-3-1- فرضیه­های تحقیق…………………………………………………………………………………………….. 5

1-1-3-2- فرضیه­های آماری…………………………………………………………………………………………….. 6

1-1-4- اهداف تحقیق………………………………………………………………………………………………………. 6

1-2- کلیات……………………………………………………………………………………………………………………… 6

1-2-1- اصطلاحات آتش­سوزی………………………………………………………………………………………… 6

فصل دوم: مرور منابع

2-1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………….. 10

2-2- تأثیر آتش­سوزی بر تراکم و تاج­پوشش گونه­های گیاهی………………………………………………. 11

2-3- تأثیر آتش­سوزی بر تنوع گونه­های گیاهی…………………………………………………………………… 13

2-4- بررسی اثر آتش­سوزی بر کلاس خوشخوراکی و ترکیب گیاهی…………………………………… 14

2-5- بررسی اثر آتش­سوزی بر ارزش غذایی و کیفیت علوفه………………………………………………. 18

2-6- بررسی اثر آتش­سوزی بر روند توالی و گرایش مرتع………………………………………………….. 20

2-7- بررسی اثر آتش­سوزی بر خاک لخت مرتع………………………………………………………………… 21

2-8- تأثیر زمان آتش­سوزی بر پوشش گیاهی سوخته شده………………………………………………….. 22

2-9- جمع­بندی………………………………………………………………………………………………………………. 23

 فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                                   صفحه

 فصل سوم: مواد و روش­ها

3-1- مواد………………………………………………………………………………………………………. 26

3-1-1- موقعیت استان لرستان………………………………………………………………………………. 26

3-1-1-1- موقعیت منطقه مورد مطالعه……………………………………………………………………… 27

3-1-2- وضعیت اقلیمی منطقه مورد مطالعه…………………………………………………………………………

28

3-1-2-1- نزولات جوی…………………………………………………………………………………………………… 28

3-1-2-2- رطوبت نسبی منطقه مورد مطالعه………………………………………………………………………. 30

3-1-2-3- درجه حرارت منطقه مورد مطالعه……………………………………………………………………… 30

3-1-2-4- تعیین اقلیم منطقه مورد مطالعه………………………………………………………………………….. 33

3-1-2-4-1- روش آمبرژه جهت تعیین اقلیم منطقه……………………………………………………………. 33

3-1-2-4-2- منحنی آمبروترمیک منطقه مورد مطالعه………………………………………………………….. 34

3-1-3- وضعیت خاک منطقه مورد مطالعه………………………………………………………………………….. 35

3-1-4- وضعیت پوشش گیاهی منطقه مورد مطالعه……………………………………………………………… 35

3-2- روش­ها……………………………………………………………………………………………………………………. 36

3-2-1- آماده­سازی داده­های اولیه………………………………………………………………………………………. 36

3-2-1-1- جمع­آوری و تهیه اطلاعات مربوطه…………………………………………………………………….. 36

3-2-1-2- عملیات میدانی………………………………………………………………………………………………… 36

3-2-1-3- تجزیه و تحلیل داده­ها……………………………………………………………………………………….. 37

3-2-2- تشریح روش کار…………………………………………………………………………………………………… 37

3-2-2-1- روش نمونه­برداری و انتخاب محل ترانسکت­ها…………………………………………………… 38

 فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                             صفحه

3-2-2-2- بررسی صفات پوشش گیاهی و نحوه اندازه­گیری آن­ها………………………………………… 38

3-2-2-2-1- محاسبه تاج­پوشش………………………………………………………………………………………… 38

3-2-2-2-2- محاسبه تراکم………………………………………………………………………………………………. 38

3-2-2-2-3- محاسبه ترکیب…………………………………………………………………………………………….. 39

3-2-2-2-4- محاسبه فراوانی……………………………………………………………………………………………. 39

3-2-2-2-5- محاسبه گرایش…………………………………………………………………………………………….. 39

3-2-2-2-6- ارزیابی کلاس خوشخوراکی………………………………………………………………………….. 39

 فصل چهارم: نتایج

4-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………… 42

4-2- گونه­های گیاهی موجود در منطقه مورد مطالعه……………………………………………………………. 42

4-3- ارزیابی داده­های نمونه­برداری شده ……………………………………………………………………………. 44

4-4- نتایج حاصل از مطالعات پوشش گیاهی بر اساس گونه­های موجود در منطقه ………………… 45

4-4-1- بررسی اثر آتش بر درصد تاج­پوشش گونه­های موجود در مرتع ……………………………….. 45

4-4-1-1- اثر آتش بر تاج­پوشش گیاهان جنس Astragalus……………………………………………… 45

4-4-1-2- اثر آتش بر تاج­پوشش گیاهsterigosa Picris و Centaurea virgata……………… 46

4-4-1-3- اثر آتش بر تاج­پوشش گیاهBromus tomemtellus  ………………………………………… 46

4-4-1-4- اثر آتش بر تاج­پوشش گیاهان جنس Poa, Agropayron, festuca………………….. 46

4-4-1-5- اثر آتش بر تاج­پوشش گیاه .Agrostis sp………………………………………………………….. 46

4-4-2- بررسی اثر آتش بر تراکم گونه­های موجود در مرتع ………………………………………………… 48

4-4-2-1-  اثر آتش بر تراکم گیاهان جنس Astragalus……………………………………………………. 48

4-4-2-2- اثر آتش بر تراکم گیاه sterigosa Picris و Centaurea virgata…………………… 48

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                صفحه

4-4-2-3- اثر آتش بر تراکم گیاهBromus tomemtellus  ……………………………………………….. 48

4-4-2-4- اثر آتش بر تراکم گیاهان جنس Poa, Agropayron, festuca…………………………. 49

4-4-2-5- اثر آتش بر تراکم گیاه .Agrostis sp………………………………………………………………… 49

4-5- نتایج حاصل از مطالعات پوشش گیاهی بر اساس فرم رویشی ……………………………………… 49

4-5-1- بررسی اثر آتش بر درصد تاج­پوشش گونه­های گیاهی بر اساس فرم رویشی………………. 50

4-5-1-1- بررسی اثر آتش بر تاج­پوشش فورب­های یکساله…………………………………………………. 50

4-5-1-3- بررسی اثر آتش بر تاج­پوشش بوته­های خشبی…………………………………………………….. 50

4-5-1-4- بررسی اثر آتش بر تاج­پوشش فورب­های چندساله………………………………………………. 50

4-5-1-5- بررسی اثر آتش بر تاج­پوشش گندمیان یکساله…………………………………………………….. 50

4-5-1-6- بررسی اثر آتش بر تاج­پوشش گندمیان چندساله………………………………………………….. 51

4-5-1-7- بررسی اثر آتش بر تاج­پوشش درختچه­ها……………………………………………………………. 51

4-5-2- بررسی اثر آتش بر تراکم گونه­های گیاهی بر اساس فرم رویشی……………………………….. 52

4-5-2-1- بررسی اثر آتش بر تراکم بوته­های خشبی…………………………………………………………… 52

4-5-2-2- بررسی اثر آتش بر تراکم فورب­های چندساله……………………………………………………… 52

4-5-2-3- بررسی اثر آتش بر تراکم گندمیان چندساله………………………………………………………… 52

4-5-2-4- بررسی اثر آتش بر تراکم درختچه­ها…………………………………………………………………… 52

4-6- بررسی اثر آتش بر ترکیب گیاهی مرتع ……………………………………………………………………… 53

4-6-1- بررسی اثر آتش بر ترکیب فورب­های یکساله………………………………………………………….. 54

4-6-3- بررسی اثر آتش بر ترکیب بوته­های خشبی……………………………………………………………… 54

4-6-4- بررسی اثر آتش بر ترکیب فورب­های چندساله……………………………………………………….. 54

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                            صفحه

4-6-5- بررسی اثر آتش بر ترکیب گندمیان یکساله……………………………………………………………. 55

4-6-6- بررسی اثر آتش بر ترکیب گندمیان چندساله…………………………………………………………. 55

4-6-7- بررسی اثر آتش بر ترکیب درختچه­ها…………………………………………………………………… 55

4-7- بررسی اثر آتش بر پوشش سطحی و حفاظت خاک……………………………………………………. 56

4-8- بررسی اثر آتش بر درصد فراوانی گیاهان…………………………………………………………………. 56

4-9- بررسی اثر آتش بر کلاس خوشخوراکی پوشش گیاهی……………………………………………….. 58

4-10- بررسی اثر آتش بر گرایش مرتع…………………………………………………………………………….. 59

4-11- جمع­بندی…………………………………………………………………………………………………………….. 61

 فصل پنجم: بحث و نتیجه­گیری

5-1- بحث……………………………………………………………………………………………………………………… 64

5-2- نتیجه­گیری……………………………………………………………………………………………………………… 66

5-3- پیشنهادات……………………………………………………………………………………………………………… 67

5-3-1- پیشنهادهای اجرایی…………………………………………………………………………………………….. 67

5-3-2- پیشنهادهای پژوهشی…………………………………………………………………………………………… 67

منابع………………………………………………………………………………………………………………….. 70

مقدمه

            مراتع بیش از نصف اراضی کشور را در بر می­گیرند و نقش بسیار مهمی در تأمین نیاز غذایی دام‌های اهلی دارند. بهره­برداری از مراتع کشور سابقه­ای بس طولانی دارد (مصداقی، 1386). تاکنون تعاریف متعددی برای مراتع ارائه شده است. در یک تعریف کلی مرتع را می­توان چنین تعریف کرد؛ کلیه اراضی که دارای پوشش گیاهی طبیعی بوده و به نحوی خوراک دام از آن تأمین می­شود و تجدید حیات گیاهان به طور طبیعی صورت می­گیرد و همچنین آن قسمت از اراضی که بشر به نحوی برای کمک به تجدید حیات طبیعی گیاهان در آن­ها دخالت کرده است و پس از دخالت آن را به صورت طبیعی بهره­برداری می­نماید مرتع نامیده می­شود (انجمن مرتعداران آمریکا، 1974). مراتع جزو اکوسیستم­های طبیعی و دینامیک روی کره زمین هستند و یکی از مهم­ترین منابع غیر مستقیم در تأمین گوشت قرمز و سایر فراورده­های فرعی به حساب می­آیند. برای مدیریت و بهره­برداری مراتع باید شناخت دقیقی از اجزای آن­ها داشت و واکنش آن­ها را در مقابله با دخالت­ها و تغییرات گوناگون مطالعه کرد (شریفی و ایمانی، 2006). مدیریت صحیح مراتع تحت شرایط اکولوژیکی مختلف هنوز به طور کامل شناخته نشده است (چنگ و ژانگ 2000، زی و