قطعه قطعه شده داشتند. میزان آپوپتوز نیز به وسیله تکنیک TUNEL مورد ارزیابی قرار گرفت.
میانگین مورفولوژی نرمال و حرکت پیشرونده اسپرم بعد از آماده سازی به روش Direct swim-up 53/2±33/72 و 02/1±10/90 بوده است. میزان قطعه قطعه شدن DNA اسپرم به میزان معنی داری افزایش یافت بعد از دو ساعت (935/0±81/8، 004/0 P=) و بعد از سه ساعت (894/0±76/10، 0001/0 P=) انکوباسیون نسبت به زمان صفر (809/0±38/4) بوده است. همچنین میزان آپوپتوز DNA اسپرم در زمان دو ساعت انکوباسیون نسبت به زمان صفر (864/0±19/9، 008/0 P=) و نیز زمان سه ساعت نسبت به زمان یک ساعت ( 7/0±97/10، 002/0 P=) انکوباسیون معنی دار شده است.
در نهایت نتیجه ای که ما به آن دست یافته ایم نشان می دهد که انکوباسیون اسپرم نرمال در دمای 37 درجه سانتی گراد که به روش Direct swim-up آماده شده برای استفاده در تکنینک های کمک باروری (ART) باید زمانی کمتر از دو ساعت باشد.
واژه های کلیدی:
اسپرم نرمال، قطعه قطعه شدن DNA، انکوباسیون، تست SCD، تکنیک TUNEL.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول- مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………….1
1-1- روش های كمك باروری………………………………………………………………………………………………………………….2
1-2- ناباروری……………………………………………………………………………………………………………………………………………5
1-3- تولید اسپرم …………………………………………………………………………………………………………………………………….5
1-4- مایع انزالی………………………………………………………………………………………………………………………………………..6
1-4-1- آنالیز مایع انزالی………………………………………………………………………………………………………………………….7
1-5- پارامترهای اسپرم………………………………………………………………………………………………………………………….10
1-5-1- مورفولوژی…………………………………………………………………………………………………………………………………10
1-5-2- تحرک اسپرم…………………………………………………………………………………………………………………………….12
1-5-3- درجه بندی تحرک اسپرم ……………………………………………………………………………………………………….14
1-5-4- قابلیت حیات اسپرم………………………………………………………………………………………………………………….14
1-5-5- حجم………………………………………………………………………………………………………………………………………….15
1-5-6- غلظت………………………………………………………………………………………………………………………………………..16
1-6- انواع مرگ سلولی و تعریف آن………………………………………………………………………………………………………18
1-6-1- نکروز…………………………………………………………………………………………………………………………………………18
1-6-2- آپوپتوز سلولی…………………………………………………………………………………………………………………………..18
1-6-2-1 مراحل آپوپتوز ……………………………………………………………………………………………………………………….19
1-6-2-2 مسیر های آپوپتوز………………………………………………………………………………………………………………….21
1-6-2-3- عناصر کلیدی مسیرهای آپوپتوز………………………………………………………………………………………….21
1-6-2-4- روش های بررسی آپوپتوز …………………………………………………………………………………………………..23
1-6-2-4-1- بررسی تغییرات غشاء پلاسمایی در مرگ سول ……………………………………………………………23
1-6-2-4-1-1- تعیین فسفاتیدیل سرین سطح بیرونی غشاء سلول……………………………………………………24
1-6-2-4-2- بررسی سیتوتوکسیسیتی ………………………………………………………………………………………………24
1-6-2-4-3- بررسی تغییرات مورفولوژی …………………………………………………………………………………………..25
1-6-2-4-3-1- استفاده از میکروسکوپ الکترونی………………………………………………………………………………25
1-6-2-4-3-2- استفاده از میکروسکوپ نوری وفلورسانس………………………………………………………………..25
1-7- منشاء آسیب DNA اسپرم…………………………………………………………………………………………………………26
1-7-1- بسته بندی غیرطبیعی كروماتین……………………………………………………………………………………………27
1-8- ساختار کروماتین اسپرم و تأثیر آن بر ناباروری …………………………………………………………………………28
1-8-1- بررسی ساختار کروماتین اسپرم……………………………………………………………………………………………..28
1-9- نقش آپوپتوز در آسیب DNA اسپرم………………………………………………………………………………………..29
1-10- استرس اكسیداتیو به واسطه ROS…………………………………………………………………………………………30
1-11- تاثیر عوامل محیطی برسلامت DNA و میزان موفقیت روشهای کمک باروری…………………..31
1-11-1- مصرف سیگار………………………………………………………………………………………………………………………..31
1-11-2- مواجهات شغلی…………………………………………………………………………………………………………………….32
1-11-3- داروهای شیمی درمانی و رادیوتراپی……………………………………………………………………………………33
1-11-4- سن………………………………………………………………………………………………………………………………………..33
1-12- تكنیكهای بررسی ساختار كروماتین……………………………………………………………………………………….33
1-12-1- روشهای تعیین آسیب DNA اسپرم انسان………………………………………………………………………34
1-12-1-1- تست TUNEL……………………………………………………………………………………………………………….35
1-12-1-2- روش DBD-FISH………………………………………………………………………………………………………..35
1-12-1-3- روش Comet…………………………………………………………………………………………………………………..36
1-12-1-4- رنگآمیزی CMA3…………………………………………………………………………………………………………36
1-12-1-5- تكنیك SCSA………………………………………………………………………………………………………………..37
1-12-1-6- تست SCD……………………………………………………………………………………………………………………..37
1-12-1-7- رنگآمیزی آكریدین اورانژ………………………………………………………………………………………………..39
1-12-1-8- رنگآمیزی تولوئیدین بلو………………………………………………………………………………………………….39
1-13- روش مهاجرت اسپرم………………………………………………………………………………………………………………….39
1-14- روش سانتریفیوژ شیب غلظت…………………………………………………………………………………………………….40
فصل دوم- مواد و روش ها………………………………………………………………………………………………………………………41
2-1- مواد و وسایل مورد نیاز…………………………………………………………………………………………………………………42
2-1-1- وسایل مورد نیاز………………………………………………………………………………………………………………………….42
2-1-2- مواد مورد نیاز……………………………………………………………………………………………………………………………..42
2-2- ساخت محلول های مورد نیاز…………………………………………………………………………………………………………45
2-2-1- ساخت محلول Ham’s F10…………………………………………………………………………………………………….45
2-2-2- محلول های لازم برای تست پراکندگی کروماتین اسپرم (SCD)…………………………………………..46
2-2-3- ساخت محلول تانل……………………………………………………………………………………………………………………..46
2-2-4- ساخت محلول (PBS)……………………………………………………………………………………………………………….46
2-2-5- ساخت رنگ ائوزین-نیگروزین…………………………………………………………………………………………………….47
2-2-6- ساخت رنگ رایت………………………………………………………………………………………………………………………..47
2-3- روشها………………………………………………………………………………………………………………………………………………..48
2-3-1- روش جمع آوری اسپرم…………………………………………………………………………………………………………….. 48
2-3-2- آنالیز مایع انزالی………………………………………………………………………………………………………………………… 48
2-3-2-1- آزمایشات ماکروسکوپی…………………………………………………………………………………………………………..48
2-3-2-1-1- ظاهر………………………………………………………………………………………………………………………………….48
2-3-2-1-2- آبکی کردن…………………………………………………………………………………………………………………………48
2-3-2-1-3- حجم………………………………………………………………………………………………………………………………….48
2-3-2-1-4- چسبندگی…………………………………………………………………………………………………………………………48
2-3-2-2- آزمایشات میکروسکوپی………………………………………………………………………………………………………….49
2-3-2-2-1- آگلوتیناسیون……………………………………………………………………………………………………………………..50
2-3-2-2-2- بررسی تعداد اسپرم…………………………………………………………………………………………………………..50
2-3-2-2-2-1- روش استفاده از MAKLER CHAMBER برای شمارش ………………………………………..50
2-3-2-2-3- ارزیابی تحرک……………………………………………………………………………………………………………………51
2-3-2-2-3-1- روش کار……………………………………………………………………………………………………………………….52
2-3-2-2-4- ارزیابی قابلیت حیات…………………………………………………………………………………………………………53
2-3-2-2-4-1- روش کار رنگ آمیزی ائوزین-نیگروزین………………………………………………………………………53
2-3-2-2-5- ارزیابی مورفولوژی………………………………………………………………………………………………………………54
2-3-2-2-5-1- رنگ آمیزی پاپانیکولا……………………………………………………………………………………………………54
2-3-2-2-5-2- روش فیکس کردن………………………………………………………………………………………………………..54
2-3-2-2-5-3-روش رنگ آمیزی پاپانیکولا……………………………………………………………………………………………55
2-3-3- Direct swim-up………………………………………………………………………………………………………………………57
2-3-3-1- روش کار………………………………………………………………………………………………………………………………….57
2-3-4- تست بررسی میزان پراکندگی کروماتین اسپرم (SCD)……………………………………………………………58
2-3-4-1- روش کار…………………………………………………………………………………………………………………………………58
2-3-5- روش رنگ آمیزی تانل…………………………………………………………………………………………………………………60
2-3-6- آنالیز آماری………………………………………………………………………………………………………………………………….62
فصل سوم- نتایج………………………………………………………………………………………………………………………………………..63
3-1 نتایج اثر آماده سازی اسپرم به روش Direct Swim-up برروی تحرک اسپرم………………………………64
3-2- نتایج اثر آماده سازی اسپرم به روش Direct Swim-up برروی قابلیت حیات اسپرم………………….67
3-3- نتایج اثر آماده سازی اسپرم به روش Direct Swim-up برروی مورفولوژی اسپرم……………………..68
3-4- نتایج اثر آماده سازی اسپرم به روش Direct Swim-up برروی قطعه قطعه شدن DNA اسپرم………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….70
3-5- نتایج اثر زمان های مختلف انکوباسیون(3،2،1،0ساعت) بعد از آماده سازی اسپرم به روش Direct Swim-up برروی قطعه قطعه شدن DNA اسپرم………………………………………………………………………………….72
3-6- نتایج اثر زمان های مختلف انکوباسیون(3،2،1،0ساعت) بعد از آماده سازی اسپرم به روش Direct Swim-up برروی آپوپتوز اسپرم………………………………………………………………………………………………………………75
3-7- رابطه میزان قطعه قطعه شدن DNA اسپرم با سایر پارامترهای اسپرم……………………………………78
3-8- رابطه میزان آپوپتوز اسپرم با سایر پارامترهای اسپرم…………………………………………………………………..79
3-9- رابطه میزان قطعه قطعه شدن DNA اسپرم با میزان آپوپتوز اسپرم…………………………………………..80
3-10- نتایج کلی……………………………………………………………………………………………………………………………………80
فصل چهارم- بحث………………………………………………………………………………………………………………………………….81
4-1- تا ثیر روش آماده سازی Dricct Swim up بر روی پارامترهای اسپرم………………………………………83
4-2- تاثیر زمان های مختلف انکوباسیون اسپرم در دمای 37 درجه سانتی گراد بر روی قطعه قطعه شدن DNA و آپوپتوز اسپرم…………………………………………………………………………………………………………………..84
4-3- پیشنهادات…………………………………………………………………………………………………………………………………….90
منابع
چکیده انگلیسی
فهرست شکل ها
عنوان صحنه
1-1- ساختار اسپرم انسانی……………………………………………………………………………………………………………………..9
1-2- ارزیابی آسیب DNA توسط: …………..…………….…A.TUNEL, B.COMET, C.CMA337
1-3- تست SCD………………………………………………………………………………………………………………………………….38
2-1- انواع مختلف آگلوتیناسیون…………………………………………………………………………………………………………..50
2-2- MAKLER CHAMBERبرای شمارش اسپرم استفاده می شود………………………………………………51
2 -3- شکل لامل MAKLER CHAMBER …………………………………………………………………………………….52
2-4- چگونگی قرارگیری لوله فالکون بازاویه 45 درجه در انکوباتور…………………………………………………….57
3-1- رنگ آمیزی ائوزین-نیگروزین برای سنجش میزان زنده یا مرده بودن اسپرم…………………………….67
3-2- رنگ آمیزی پاپانیکولا ………………………………………………………………………………………………………………….69
3-3- تست SCD برای بررسی میزان قطعه قطعه شدن DNA اسپرم میباشد……………………………………74
3-4- رنگ آمیزی TUNEL………………………………………………………………………………………………………………….76
فهرست جدول ها
عنوان صفحه
1-1 : خصوصیات میکرسکوپی نمونه انزال طبیعی مطابق با استاندارد های سازمان بهداشت جهانی (2010/WHO)…………………………………………………………………………………………………………………………………….17
2-1- ساخت Ham’sf10……………………………………………………………………………………………………………………..45
2-2- محلول های لازم برای رنگ آمیزی پاپانیکولا………………………………………………………………………………55
3-1-مقایسه پارامترهای اسپرمی قبل و بعد از آماده سازی اسپرم ……………………………………………………..71
3-2-مقایسه میانگین اثر زمان های مختلف انکوباسیون(3،2،1،0ساعت) بعد از آماده سازی اسپرم به روش Direct Swim-up برروی قطعه قطعه شدن DNA آپوپتوز اسپرم……………………………………..77
3-3-مقایسه مقدار P اثر زمان های مختلف انکوباسیون(3،2،1،0ساعت) بعد از آماده سازی اسپرم به روش Direct Swim-up برروی قطعه قطعه شدن DNA و آپوپتوز