پایان نامه طراحی مدل انتخاب تجهیزات کنترل آلودگی هوا با رویکرد فازی |
مهم ترین منابع آلایندهی هوا، منابع ناشی از فعالیتهای انسانی هستند که از میان این منابع، منابع آلایندهی متحرک شامل انواع وسایل نقلیه و سپس منابع آلایندهی ثابت شامل منابع صنعتی، تجاری و در اولویت میباشند که از میان منابع ثابت نیز، منابع صنعتی نقش پر رنگ تری را در آلوده کردن هوا ایفا می کنند (اداره کل حفاظت محیط زیست استان خراسان، ۱۳۸۱). از یک سو وجود لاینفک جنبه های زیست محیطی گوناگون از قبیل انتشار گرد و غبار و انتشار گازهای آلاینده (نظیر دیاکسید گوگرد, اکسید ازت و دیاکسید کربن) در فرآیند تولید سیمان و از سوی دیگر با افزایش رشـد صنعت سیـمان در کشور، کارخانجات سیمان سـهم عمدهای را در افزایـش آلودگی محیط زیست به خود اختصـاص می دهند. هوای آلوده به آلایندههای زیست محیطی صنعت سیمان می تواند به مناطق مسکونی مجاور و مناطق دور دست منتشر شود که اثرات آن در مناطق نزدیکتر از مزاحمتهای ساده گرفته تا بیماریهای خطرناک و دیر علاج نظیر بیماریهای تنفسی, قلبی- عروقی و غیره است و در حد جهانی در مسائلی مثل تخریب لایهی اوزن، بارانهای اسیدی و گرمایش زمین می تواند تاثیر گذار باشد. از طرفی افزایش تولید سیمان جهت تامین زیرساختهای توسعه امری ضروری است و باید با در نظر گرفتن اصل توسعه پایدار در کارخانجات سیمان، شرایط تولید به نحوی اصلاح گردد که کمترین زیان زیست محیطی را به همـراه داشته باشد (بهادری،۱۳۸۸).
استفاده از سیستمهای کنترل آلودگی و روشهای تصفیه دهنده از شیوه های عمومی کنترل آلودگی محیط زیست به شمار میروند. از آن جا که هزینه های خرید، راهبری و نگهداری تجهیزات سامانه های کنترل آلودگی هوا زیاد است، انتخاب نوع سامانه کنترل باید درست و با دقت زیاد صورت گیرد تا در حالی که جوابگوی مقررات است، کمترین هزینه را هم بر صنعت تحمیل کند (غیاث الدین،۱۳۸۵). از طرفی اغلب اوقات اطلاعات در مورد پارامترهای سیستم های کنترل آلودگی هوا در دسترس نیست و تخمین های سختی می بایست زده شود (He et al.,2009; Chang et al.,2006 & Page et al.,2008) و یا این که قسمت زیادی از اطلاعات در دسترس از قبیل دانش ضمنی تصمیم گیرندگان ممکن است کمیت پذیر نباشند (Lu et al., 2009). لذا در این تحقیق از رویکرد تصمیم گیری چند شاخصه فازی که جزء شناخته شده ترین شاخه تصمیم گیری هاست، استفاده شده است. به این ترتیب می توان پارامترهایی از قبیل دانش، تجربه، قضاوت و تصمیم گیری انسان را وارد مدل نمود و روشن است که نتایج چنین مدل هایی به دلیل لحاظ کردن شرایط واقعی در مدل، دقیق تر و کاربردی تر خواهد بود.
مشهد از جمله کلانشهرهای ایران است که با آلودگی شدید هوا مواجه بوده و از طرفی وجود سه نیروگاه، کارخانهی سیمان، کارخانجات مواد غذایی و دیگر کارخانجات سبب شده اند تا مشهد به عنوان یکی از قطبهای صنعتی کشور محسوب شود (اداره کل حفاظت محیط زیست استان خراسان،۱۳۸۱). همان طور که گفته شد صنایع سیمان سهم عمدهای را در افزایش آلودگی هوا به خود اختصاص می دهند و به همین جهت در این تحقیق مسئله آلودگی هوا در کارخانهی سیمان شرق مشهد مورد توجه قرار گرفته و برای ارائه مدلی جهت انتخاب تجهیزات مناسب کنترل آلودگی هوا تلاش خواهد شد.
۱-۳ اهداف تحقیق
بر اساس آنچه ذکر شد اهداف اصلی این تحقیق را می توان به صورت زیر بیان نمود:
شناسایی و تعیین معیارها و زیرمعیارهای موثر بر انتخاب تجهیزات کنترل آلودگی هوا
تعیین اهمیت نسبی معیارها و زیرمعیارها
انتخاب گزینه مطلوب جهت کنترل آلودگی در هر یک از نقاط انتشار گرد و غبار
۱-۴ سوالات تحقیق
با توجه به توضیحات بالا سوال های اساسی این تحقیق به صورت زیر است:
معیارهای موثر در انتخاب تجهیزات کنترل آلودگی هوا کدامند؟
اهمیت نسبی این معیارها چگونه است؟
گزینه مطلوب جهت کنترل آلودگی در هر یک از نقاط انتشار گرد و غبار کدام است؟
۱-۵ روش انجام تحقیق
این تحقیق از لحاظ نوع تحقیق از تحقیقات کاربردی و از نظر گرد آوری داده ها، مبتنی بر روش پیمایشی است. گردآوری اطلاعات در این تحقیق ابتدائا متکی بر مطالعات کتابخانه ای و بررسی تحقیقات پیشین بوده و سپس با بهره گرفتن از ابزارهای مصاحبه، چک لیست و پرسش نامه صورت گرفته است.
به طور کلی فرآیند انجام تحقیق به شرح زیر می باشد:
در مرحله اول با مطالعات کتابخانه ای، جستجو در سایت های معتبر علمی و بررسی متون علمی موجود در خصوص مسائل مدیریت محیطی و به ویژه مدیریت کیفیت هوای منطقه ای و تکنیک های تصمیم گیری، ادبیات تحقیق گردآوری می شود. سپس با توجه به ادبیات تحقیق، مصاحبه با خبرگان و استفاده از پرسش نامه و چک لیست، معیارها و شاخص های مهم و موثر در انتخاب تجهیزات کنترل آلودگی هوا و هم چنین تجهیزات ممکن و قابل کاربرد جهت کنترل آلودگی به عنوان گزینه های مدل، استخراج می شوند. پس از شناسایی معیارها و شاخص ها، با بهره گرفتن از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی در دو محیط قطعی و فازی نسبت به وزن دهی معیارها و در نهایت رتبه بندی گزینه ها و انتخاب گزینه مطلوب جهت کنترل آلودگی هوا اقدام خواهد گردید.
دیگر سایت ها :
[یکشنبه 1399-02-21] [ 04:05:00 ق.ظ ]
|