1-4-1-اهداف کلی……………………………………………… 6

1-4-2-اهداف جزئی……………………………………………. 6

1-5- سؤالات تحقیق…………………………………………… 6

فصل دوم: پیشینه تجربی و مبانی نظری

2-1-مقدمه……………………………………………………….. 8

2-2-بخش اول:  پیشینه تحقیقات تجربی……………………. 9

2-2-1- پیشینه تحقیقات داخلی………………………………. 9

2-2-1-1- رضایت از زندگی یا احساس ذهنی بهزیستی……. 9

2-2-1-2-بررسی رضایت از زندگی وجایگاه احساس امنیت در آن در بین شهروندان تهرانی…..9

2-2-1-3- بررسی تطبیقی رضایت از زندگی در بین دانشجویان دختر وپسر دانشگاه فردوسی مشهد….13

2-2-1-4- احساس رضایت از زندگی و احساس عدالت توزیعی……18

2-2-1-5-مقایسه نتایج رضایت از زندگی در دو پژوهش سال های 1353 و1374در ایران….18

2-2-1-6- موج دوم پیمایش ارزش ها و نگرش های ایرانیان………..24

2-2-1-7- رضایت از زندگی و مولفه‌های آن……………….. 31

2-2-1-8- ابعاد رضایت از زندگی……………………………. 33

2-2-1-9-  مفهوم رضایت و ابعاد آن………………………… 34

2-2-1-10- هفت عامل همبسته با احساس رضایت  از زندگی…….35

2-2-1-11- بررسی میزان رضایت از زندگی………………..36

2-2-1-12-  ابعاد رضایت از زندگی (شورای علمی پژوهشگران 1381 )……37

2-2-1-13-وضعیت و نگرش جوانان ایران، گزارش نتایج پژوهشی طرح مشاوره ملی با جوانان…..38

2-2-1-14- سنجش توصیفی احساس خوشبختی………40

2-2-1-15-بررسی رضایت از زندگی در میان شهروندان زن ایرانی…….41

2-2-2- پیشینه تحقیقات خارجی………………………… 42

2-2-2-1- سنجش احساس میزان رضایت و امنیت……….42

2-2-2-2- گزارشی از اعتبار سازه‌هایی از طیف رضایت از زندگی در یك مقطع زمانی……43

2-2-2-3- رضایت از زندگی در میان دانش‌آموزان خارجی…45

2-2-2-4- توانائی ها و محدودیت‌ها برای اندازه‌گیری كیفیت زندگی در نواحی شهری….49

2-2-2-5- كیفیت زندگی و رضایت……………………………53

2-2-2-6-  دنیا طلبی و نسبت آن با رضایت از زندگی……..55

2-2-2-7- رضایت از زندگی و توسعه……………………….. 56

2-2-2-8- احساس میزان رضایت و امنیت…………………..56

2-2-2-9- همبستگی احساس خوشبختی با بیگانگی و بی‌اعتمادی………..56

2-2-2-10- همبستگی  رضایت از زندگی با توسعه اجتماعی و اقتصادی…………56

2-2-2-11- بهروزی در آمریكا………………………………….. 57

2-2-2-12- همبستگی رضایت از زندگی با پایگاه اجتماعی اقتصادی…..57

2-2-2-13- تحلیلی از شاخص رضایت از زندگی…………….57

2-2-2-14- بررسی تطبیقی میزان رضایت از زندگی و احساس سعادت در بین چندین كشور اروپایی….58

2-3-بخش دوم: مبانی نظری………………………………… 70

2-3-1- نظریه های روان شناختی…………………………… 70

2-3-1-1-نظریه سلسله مراتب نیازها……………………….. 70

2-3-1-2-نظریه نیاز به موفقیت……………………………….. 72

2-3-2- نظریه های  روان شناسی اجتماعی………………. 74

2-3-2-1-نظریه محرومیت نسبی…………………………….. 74

2-3-2-2-نظریه تطابق آرزو- وضعیت………………………….. 76

2-3-2-3-نظریه دلزدگی زیمل………………………………… 78

2-3-2-4-نظریه دلهره منزلت…………………………………. 83

2-3-2-5-نظریه برابری…………………………………………. 84

2-3-2-6-نظریه ارزش منزلت………………………………….. 85

2-3-2-7-نظریه بیگانگی اجتماعی…………………………… 85

2-3-2-8-نظریه مقایسه اجتماعی…………………………… 86

2-3-3- نظریه های جامعه شناسی…………………………. 89

2-3-3-1-نظریه آنومی دورکیم……………………………….. 89

2-3-3-2-نظریه رابطه اجتماعی……………………………… 90

2-3-3-3-نظریه كونیگ……………………………………….. 94

2-3-3-4-لوئیس كریزبرگ…………………………………… 95

2-3-3-5-نظریه کارل مارکس………………………………… 96

2-3-3-6-نظریه ی پارسونز………………………………….. 97

2-3-3-7-نظریه هومنز……………………………………….. 99

2-3-3-8-نظریه مبادله پیتر بلاو…………………………….. 99

2-3-3-9-نظریه اینگلهارت………………………………….. 100

2-3-3-10-ولع ارتقاء در ایران و عوامل مؤثر بر آن………… 101

2-3-4-چهارچوب تئوریک…………………………………… 102

2-3-5-فرضیات تحقیق……………………………………… 105

2-1 مدل نظری تحقیق……………………………………… 106

فصل سوم: روش‌شناسی تحقیق

3-1- مقدمه…………………………………………………… 108

3-2-متغیر های پژوهش………………………………………… 110

3-2-1-متغیرهای زمینه ای: سن، جنس، تحصیلات، تاهل…..110

3-3-تعریف مفاهیم(تعاریف مفهومی وعملیاتی متغیرها)……110

3-3-1-رضایت از زندگی…………………………………………..110

3-3-2-تعریف عملیاتی……………………………………………111

3-3-3-روایی معیار(ابزار سنجش) متغیر وابسته………………112

3-4-محرومیت نسبی…………………………………………….112

3-4-1-تعریف عملیاتی………………………………………….. 112

3-5-آنومی (بی‌هنجاری) ………………………………………..113

3-5-1-تعریف عملیاتی………………………………………….. 114

3-6- دینداری(بعد احساسی)…………………………………… 116

3-6-1-تعریف عملیاتی……………………………………………..116

3-7- احساس بیگانگی اجتماعی(بعد بی قدرتی)…………….. 117

3-7-1-تعریف عملیاتی……………………………………………. 117

3-8-مثبت نگری…………………………………………………….. 118

3-8-1-تعریف عملیاتی…………………………………………….. 118

3-9-رضایت  از خود………………………………………………… 119

3-9-1-تعریف عملیاتی…………………………………………….. 119

3-10- رضایت زناشوئی…………………………………………… 120

3-10-1-تعریف عملیاتی………………………………………….. 120

3-11- سن………………………………………………………… 121

3-12- وضعیت تاهل…………………………………………………. 121

3-13-جنسیت…………………………………………………….. 122

3-14-تحصیلات………………………………………………….. 122

3-15-میزان درآمد………………………………………………… 122

3-16-روش تحقیق…………………………………………………. 122

3-17-واحد تحلیل و واحد مشاهده……………………………….. 122

3-18-روش نمونه گیری……………………………………………. 123

3-19-جامعه آماری…………………………………………………. 122

3-20-حجم نمونه……………………………………………………. 123

3-21-مراحل تهیه پرسشنامه……………………………………… 123

3-22-محاسبه روایی لازم………………………………………….. 124

3-23-تكنیك‌های مورد استفاده در تجزیه و تحلیل داده‌ها………. 124

3-24-اعتبار و پایایی…………………………………………………. 124

3-25-بررسی روایی معیار ابزار سنجش………………………….. 125

فصل چهارم: یافته های تحقیق

4-1-مقدمه…………………………………………………………… 128

4-2- بخش اول: آمار توصیفی………………………………………. 128

4-2-1-توزیع فراوانی پاسخگویان بر اساس دسته های سنی……128

4-2-2-توزیع فراوانی پاسخگویان بر اساس جنس…………………. 130

4-2-3-توزیع فراوانی پاسخگویان بر اساس مقاطع تحصیلی………131

4-2-4-توزیع فراوانی پاسخگویان بر اساس وضعیت تاُهل………….132

4-2-5-توزیع فراوانی پاسخگویان بر اساس میزان درآمد خانواده…..133

4-2-6-توصیف متغیر وابسته: رضایت از زندگی…………………….. 135

4-2-7-توصیف متغیر های مستقل…………………………………… 139

4-2-7-1-محرومیت نسبی……………………………………………. 139

4-2-7-2-آنومی اجتماعی……………………………………………. 143

4-2-7-3-دینداری(بعد احساسی)……………………………………. 148

4-2-7-4-احساس بیگانگی اجتماعی(بعد بی­­قدرتی)………………. 151

4-2-7-5-مثبت نگری………………………………………………….. 154

4-2-7-6-رضایت از خود………………………………………………… 157

4-2-7-7-رضایت زناشویی……………………………………………… 160

4-3-بخش دوم: آمار استنباطی………………………………………. 165

4-3-1-تحلیل یافته های پژوهش (آزمون فرضیات)…………………… 165

4-3-2-بررسی پیش فرض های تحلیل رگرسیون و ارائة معادلة آن….165

4-3-2-1-بررسی نرمال بودن و فاصله ای بودن سطح سنجش متغیرهای تحقیق…..165

4-3-2-2- بررسی استقلال متغیرهای مستقل از یكدیگر یا عدم هم خطی آنها……..166

4-3-2-3- بررسی استقلال خطاها………………………………….. 166

4-3-3-آزمون فرضیه یكم : احساس محرومیت نسبی برکاهش رضایت از زندگی موثر است……167

4-3-4-آزمون فرضیه دوم: آنومی اجتماعی بر کاهش رضایت از زندگی موثر است………..169

4-3-5-آزمون فرضیه سوم: بعد احساسی دینداری بر افزایش رضایت از زندگی موثر است…..171

4-3-6-آزمون فرضیه چهارم: احساس بیگانگی اجتماعی(بعد بی قدرتی) بر کاهش رضایت از زندگی موثر است…..173

4-3-7-آزمون فرضیه پنجم : مثبت نگری بر افزایش رضایت از زندگی موثر است………175

4-3-8-آزمون فرضیه ششم : رضایت از خود بر افزایش رضایت از زندگی موثر است……177

4-3-9-آزمون فرضیه هفتم : رضایت زناشویی بر افزایش رضایت از زندگی موثر است…..179

4-3-10-آزمون فرضیه هشتم: میزان درآمد بر افزایش رضایت از زندگی موثر است……..181

4-3-11-آزمون فرضیه نهم:میزان تحصیلات بر دینداری موثر است……………… 186

4-3-12-آزمون فرضیه دهم: بین جنس و رضایت از زندگی رابطه معناداری وجود دارد…..187

4-3-13-آزمون فرضیه یازدهم:  بین تاهل ورضایت از زندگی رابطه معناداری وجود دارد….188

4-3-14-آزمون فرضیه­دوازدهم: بین سن و رضایت از زندگی رابطه معناداری وجود دارد…..190

4-3-15-آزمون فرضیه سیزدهم: میزان تحصیلات بر دینداری موثر است…………..190

4-3-16-آزمون فرضیه چهاردهم: مثبت نگری بر رضایت از خود موثر است……….192

4-4- معادلة رگرسیونی خطی چند متغیره (Multiple linear Regression)…….194

4-5-اثرات مستقیم و غیرمستقیم متغیرهای مستقل موثر بر رضایت از زندگی……200

فصل پنجم: نتیجه گیری وپیشنهادات

5-1-مقدمه………………………………………………… 202

5-2- جمع بندی یافته ها و نتایج پژوهش………………. 203

5-3-  پاسخ به سوالات اصلی پژوهش…………………. 210

5-4- پیشنهادها و محدودیت های تحقیق……………… 211

فهرست منابع……………………………………………… 213

پیوست ها………………………………………………….. 216

چکیده:

پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان رضایت از زندگی و عوامل موثر برآن در دوازده ناحیه شهر ایلام در سال 1391و به روش نمونه گیری خوشه­ای اجرا گردیده است. بدین منظور پس از بررسی اجمالی مطالب و نظریه های مختلف موجود در سه حوزه روانشناسی، روانشناسی اجتماعی و جامعه شناختی و با استفاده از روش پیمایش و تدوین پرسش­نامه در نمونه­ای به حجم 383 نفراز زنان ومردان 20 سال به بالای شهر ایلام، اقدام به جمع آوری اطلاعات گردید. پس از استخراج وپردازش داده های جمع­آوری شده و تهیه شاخص­های آماری مناسب برای متغیر های مستقل­و وابسته­، پنج روش تحلیل رگرسیون، ضریب همبستگی، آزمونt ،آزمون تحلیل واریانس وآزمون تحلیل مسیر مورد استفاده قرار گرفت. در این تحقیق میزان «رضایت از زندگی» در شهر ایلام برابر 1/60 درصد نشان داده شده است. نتایج بدست آمده از تحلیل رگرسیون چند متغیره، حاکی از آن است که پنج متغیر مثبت نگری، احساس محرومیت نسبی، رضایت از خود،  دینداری (بعد عاطفی)و رضایت زناشویی 44 درصد از واریانس متغیر وابسته (رضایت از زندگی) را تبیین کردند. متغیر­های مستقل آنومی اجتماعی و بیگانگی اجتماعی (بعد بی­قدرتی)رابطه معنادار واثر کاهشی بر رضایت از زندگی داشتند واز میان متغیر های زمینه ای سه متغیر:  میزان درآمد، وضعیت تاهل وجنسیت رابطه معناداری با متغیروابسته داشتند و در مقابل دو متغیر میزان تحصیلات و سن رابطه معناداری با رضایت از زندگی نداشتند.

فصل اول: کلیات

1-1- مقدمه

رضایت از زندگی از شاخص‌های مهم اجتماعی است كه نسبتاً دیر به حوزه علوم اجتماعی راه یافت، با وجود آنكه این شاخص ذیل مفهوم كلی‌تر كیفیت زندگی و در واكنش به سنجش‌های اقتصادی طرح شد. اما به زودی به حوزه‌ای مستقل و مهم تبدیل گشت اهمیت این شاخص- برخلاف آنچه غالباً تصور می‌شود- به واسطه تأثیر فوری سیاسی آن نیست. رضایت از زندگی را نمی‌توان و نباید مساوی رضایت سیاسی پنداشت. رضایت از زندگی مفهوم فراگیر و در عین‌حال پایدارتری است كه منعكس‌كننده احساس و نظر كلی مردم یك جامعه نسبت به جهانی است كه در آن زندگی می‌كنند. اهمیت آن نیز از حیث دلالت‌هایی است كه بر ویژگی‌های پایدار نظام اجتماعی دارد. در حالی كه رضایت سیاسی جنبه گذرا و موقتی دارد و بیشتر نگرش افراد را نسبت به شرایط جاری