اهمیت و ضرورت انجام تحقیق. 4
اهداف تحقیق. 5
فرضیه‏های تحقیق. 6
تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرها 6
الف ) تعاریف مفهومی.. 6
ب) تعاریف عملیاتی.. 7
فصل دوم: ادبیات و پیشینه پژوهش… 8
بخش اول: گستره نظری شخصیت.. 9
تعریف شخصیت.. 9اهمیت و ضرورت انجام تحقیق. 4
اهداف تحقیق. 5
فرضیه‏های تحقیق. 6
تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرها 6
الف ) تعاریف مفهومی.. 6
ب) تعاریف عملیاتی.. 7
فصل دوم: ادبیات و پیشینه پژوهش… 8
بخش اول: گستره نظری شخصیت.. 9
تعریف شخصیت.. 9
عوامل موثر بر شکل گیری شخصیت.. 12
عامل ژنتیکی.. 12
عامل محیطی.. 13
عامل خانواده 14
عامل یادگیری.. 17
عامل رشد. 17
نظریه های شخصیت.. 18
رویکرد زیستی.. 18
تفصیل تیپ های شخصیتی.. 19
رویکرد صفات.. 20
رویکرد یادگیری اجتماعی.. 23
رویکرد روانکاوی.. 25
رویکرد پدیدار شناختی.. 29
تیپ های شخصیت.. 30
تیپ شخصیتی A و B.. 32
شخصیت A در مقابل B : 33
از شخصیت A به شخصیت B : 33
15ویژگی تیپA علیه سلامت قلب.. 35
بخش دوم : گستره نظری سلامت روان. 36
مفهوم سلامت روان. 36
تاریخچه سلامت روان. 37
اهمیت سلامت روان. 37
جنبه های مختلف سلامت روان. 38
مولفه های مثبت در سلامت روانی.. 40
سلامت روان از دیدگاه روان شناسان. 40
مدل های سلامت روان. 49
مدل زیستی (پزشكی) 49
مدل اجتماعی.. 49
مدل تلفیقی.. 49
الگوی سلامت روانی کامل. 50
الگوهای غیرنرمال سلامت روان. 51
دلایل مشكلات مربوط به سلامت روان. 55
بررسی پیشینه های داخلی و خارجی.. 58
الف) پیشینه داخلی پژوهش… 58
ب) پیشینه خارجی پژوهش… 60
فصل سوم: روش پژوهش… 62
روش پژوهش… 63
جامعه آماری.. 63
شیوه اجرا 63
ابزار پژوهش… 64
روش تجزیه و تحلیل داده ها 65
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‫ها 66
الف) یافته های توصیفی.. 67
ب) یافته های استنباطی.. 69
فصل پنجم: بحث و نتیجه‫گیری.. 73
بحث و تفسیر نتایج : 74
پیشنهاد های پژوهش… 77
الف) پیشنهادهای پژوهشی.. 77
ب) پیشنهاد های کاربردی.. 78
محدودیت های پژوهش… 77
منابع و ماخذ. 79
ضمائم. 86
مقدمه
امروزه در سراسر جهان بر اهمیت بهداشت روانی تأكید می شود و روز به روز با انجام تحقیقات وسیع و گوناگون اهمیت و نقش آن در زندگی فردی اجتماعی آشكارتر می‫گردد. به طوری كه سال 2010 میلادی از طرف سازمان بهداشت جهانی، تحت عنوان سال جهانی «بهداشت روانی» اعلام گردید. سازمان مذكور در این سال شعار «غفلت بس است، مراقبت كنیم» را جهت آشكارتر ساختن موضوع مطرح نمود (سازمان بهداشت جهانی، 2010). سلامت چه فردی و چه جمعی بی تردید از مهم ترین ابعاد مسائل حیات انسان است و شرطی ضروری برای ایفای صحیح نقش های اجتماعی است. همة انسانها در صورتی می توانند فعالیت كامل داشته باشند كه هم خود را سالم احساس كنند و هم جامعه آنها را سالم بداند (هاشمی و همکاران، 1391).
در ادامه می‫توان گفت یکی از مباحث اصلی و بنیادی علم روان شناسی ویژگی های شخصیتی می‫باشد. از آنجایی که این ویژگی ها زیر بنای نظام رفتاری را تشکیل می‫دهند پرداختن به این مقوله میتواند جنبه های خاصی از عملکرد افراد را در زمینه های مختلف روشن سازد. از مصادیق بارز این موضوع، تاثیر ویژگی های شخصیتی افراد بر سلامت روان کارکنان می‫باشد (کریمی،1375). افراد شاغل در صورتی که بتوانند با توجه به ویژگی های شخصیتی خویش شغلی را انتخاب کنند، می‫توانند با استقامت و برد باری و بدون تحمل فشار روانی زیاد به کار بپردازند و مثمر ثمر باشند. نیروی انسانی در صورتی میتواند کار مفید و وموثر داشته باشد که دارای انگیزه مناسب،روحیه ی مناسب و رضایت و تعهد بالایی باشد.سلامت روان کارکنان جایگاه ویژه ایی را در مطالعات مدیریت منابع انسانی دارد زیرا این ساختار میتواند در جهت پیشرفت و بقای سازمان در آینده نظیر ترک شغلی، تاخیر، کم کاری، غیبت و… موثر باشد و در نهایت بر بهره وری نیروی انسانی تاثیر بسزایی داشته باشد باتوجه به اینکه اولین ومهم ترین جز سیستم سازمان افراد انسانی با شخصیت مختلف خود می‫باشند لذا انگیزه ها، توانایی ها، تمایلات، عقاید و افکار که در واقع اجزا مهم تشکیل دهنده‫ی شخصیت انسان می‫باشد حدود انتظارات و توقعات افراد را نسبت به یکدیگر و هم چنین نسبت به سازمان تعین می‫کند
بیان مسئله
اهمیت حفظ سلامت روان خوب برای افراد سازمان و برای پیشرفت آن مورد توجه است. سلامت روانی خوب می تواند زندگی فرد را ارتقا دهد، در حالی که سلامت روانی بد می تواند از داشتن زندگی نرمال برای فرد ممانعت نماید. بر اساس ریچاردز، کمپانیا و میوسبرک[1]: «شواهد فزاینده‫ای هستند که نشان می‫دهند که توانایی های عاطفی در ارتباط با رفتارهای اجتماعی مطلوب[2] مثل مدیریت استرس و سلامت فیزیکی هستند». آنها این گونه از تحقیق خود نتیجه گیری کردند که افرادی که فاقد جلوه هیجانی[3] هستند رفتارهای نامناسبی را بروز می دهند. این رفتارها یک بازتاب مستقیمی از سلامت روانی آنها می باشد. عمل های خودتخریب گر[4] ممکن است برای متوقف کردن احساسات رخ دهند. برخی از این عمل ها شامل سوء مصرف الکل و مواد
عوامل موثر بر شکل گیری شخصیت.. 12
عامل ژنتیکی.. 12
عامل محیطی.. 13
عامل خانواده 14
عامل یادگیری.. 17
عامل رشد. 17
نظریه های شخصیت.. 18
رویکرد زیستی.. 18
تفصیل تیپ های شخصیتی.. 19
رویکرد صفات.. 20
رویکرد یادگیری اجتماعی.. 23
رویکرد روانکاوی.. 25
رویکرد پدیدار شناختی.. 29
تیپ های شخصیت.. 30
تیپ شخصیتی A و B.. 32
شخصیت A در مقابل B : 33
از شخصیت A به شخصیت B : 33
15ویژگی تیپA علیه سلامت قلب.. 35
بخش دوم : گستره نظری سلامت روان. 36
مفهوم سلامت روان. 36
تاریخچه سلامت روان. 37
اهمیت سلامت روان. 37
جنبه های مختلف سلامت روان. 38
مولفه های مثبت در سلامت روانی.. 40
سلامت روان از دیدگاه روان شناسان. 40
مدل های سلامت روان. 49
مدل زیستی (پزشكی) 49
مدل اجتماعی.. 49
مدل تلفیقی.. 49
الگوی سلامت روانی کامل. 50
الگوهای غیرنرمال سلامت روان. 51
دلایل مشكلات مربوط به سلامت روان. 55
بررسی پیشینه های داخلی و خارجی.. 58
الف) پیشینه داخلی پژوهش… 58
ب) پیشینه خارجی پژوهش… 60
فصل سوم: روش پژوهش… 62
روش پژوهش… 63
جامعه آماری.. 63
شیوه اجرا 63
ابزار پژوهش… 64
روش تجزیه و تحلیل داده ها 65
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‫ها 66
الف) یافته های توصیفی.. 67
ب) یافته های استنباطی.. 69
فصل پنجم: بحث اهمیت و ضرورت انجام تحقیق. 4 اهداف تحقیق. 5 فرضیه‏های تحقیق. 6 تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرها 6 الف ) تعاریف مفهومی.. 6 ب) تعاریف عملیاتی.. 7 فصل دوم: ادبیات و پیشینه پژوهش… 8 بخش اول: گستره نظری شخصیت.. 9 تعریف شخصیت.. 9 عوامل موثر بر شکل گیری شخصیت.. 12 عامل ژنتیکی.. 12 عامل محیطی.. 13 عامل خانواده 14 عامل یادگیری.. 17 عامل رشد. 17 نظریه های شخصیت.. 18 رویکرد زیستی.. 18 تفصیل تیپ های شخصیتی.. 19 رویکرد صفات.. 20 رویکرد یادگیری اجتماعی.. 23 رویکرد روانکاوی.. 25 رویکرد پدیدار شناختی.. 29 تیپ های شخصیت.. 30 تیپ شخصیتی A و B.. 32 شخصیت A در مقابل B : 33 از شخصیت A به شخصیت B : 33 15ویژگی تیپA علیه سلامت قلب.. 35 بخش دوم : گستره نظری سلامت روان. 36 مفهوم سلامت روان. 36 تاریخچه سلامت روان. 37 اهمیت سلامت روان. 37 جنبه های مختلف سلامت روان. 38 مولفه های مثبت در سلامت روانی.. 40 سلامت روان از دیدگاه روان شناسان. 40 مدل های سلامت روان. 49 مدل زیستی (پزشكی) 49 مدل اجتماعی.. 49 مدل تلفیقی.. 49 الگوی سلامت روانی کامل. 50 الگوهای غیرنرمال سلامت روان. 51 دلایل مشكلات مربوط به سلامت روان. 55 بررسی پیشینه های داخلی و خارجی.. 58 الف) پیشینه داخلی پژوهش… 58 ب) پیشینه خارجی پژوهش… 60 فصل سوم: روش پژوهش… 62 روش پژوهش… 63 جامعه آماری.. 63 شیوه اجرا 63 ابزار پژوهش… 64 روش تجزیه و تحلیل داده ها 65 فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‫ها 66 الف) یافته های توصیفی.. 67 ب) یافته های استنباطی.. 69 فصل پنجم: بحث و نتیجه‫گیری.. 73 بحث و تفسیر نتایج : 74 پیشنهاد های پژوهش… 77 الف) پیشنهادهای پژوهشی.. 77 ب) پیشنهاد های کاربردی.. 78 محدودیت های پژوهش… 77 منابع و ماخذ. 79 ضمائم. 86 مقدمه امروزه در سراسر جهان بر اهمیت بهداشت روانی تأكید می شود و روز به روز با انجام تحقیقات وسیع و گوناگون اهمیت و نقش آن در زندگی فردی اجتماعی آشكارتر می‫گردد. به طوری كه سال 2010 میلادی از طرف سازمان بهداشت جهانی، تحت عنوان سال جهانی «بهداشت روانی» اعلام گردید. سازمان مذكور در این سال شعار «غفلت بس است، مراقبت كنیم» را جهت آشكارتر ساختن موضوع مطرح نمود (سازمان بهداشت جهانی، 2010). سلامت چه فردی و چه جمعی بی تردید از مهم ترین ابعاد مسائل حیات انسان است و شرطی ضروری برای ایفای صحیح نقش های اجتماعی است. همة انسانها در صورتی می توانند فعالیت كامل داشته باشند كه هم خود را سالم احساس كنند و هم جامعه آنها را سالم بداند (هاشمی و همکاران، 1391). در ادامه می‫توان گفت یکی از مباحث اصلی و بنیادی علم روان شناسی ویژگی های شخصیتی می‫باشد. از آنجایی که این ویژگی ها زیر بنای نظام رفتاری را تشکیل می‫دهند پرداختن به این مقوله میتواند جنبه های خاصی از عملکرد افراد را در زمینه های مختلف روشن سازد. از مصادیق بارز این موضوع، تاثیر ویژگی های شخصیتی افراد بر سلامت روان کارکنان می‫باشد (کریمی،1375). افراد شاغل در صورتی که بتوانند با توجه به ویژگی های شخصیتی خویش شغلی را انتخاب کنند، می‫توانند با استقامت و برد باری و بدون تحمل فشار روانی زیاد به کار بپردازند و مثمر ثمر باشند. نیروی انسانی در صورتی میتواند کار مفید و وموثر داشته باشد که دارای انگیزه مناسب،روحیه ی مناسب و رضایت و تعهد بالایی باشد.سلامت روان کارکنان جایگاه ویژه ایی را در مطالعات مدیریت منابع انسانی دارد زیرا این ساختار میتواند در جهت پیشرفت و بقای سازمان در آینده نظیر ترک شغلی، تاخیر، کم کاری، غیبت و… موثر باشد و در نهایت بر بهره وری نیروی انسانی تاثیر بسزایی داشته باشد باتوجه به اینکه اولین ومهم ترین جز سیستم سازمان افراد انسانی با شخصیت مختلف خود می‫باشند لذا انگیزه ها، توانایی ها، تمایلات، عقاید و افکار که در واقع اجزا مهم تشکیل دهنده‫ی شخصیت انسان می‫باشد حدود انتظارات و توقعات افراد را نسبت به یکدیگر و هم چنین نسبت به سازمان تعین می‫کند بیان مسئله اهمیت حفظ سلامت روان خوب برای افراد سازمان و برای پیشرفت آن مورد توجه است. سلامت روانی خوب می تواند زندگی فرد را ارتقا دهد، در حالی که سلامت روانی بد می تواند از داشتن زندگی نرمال برای فرد ممانعت نماید. بر اساس ریچاردز، کمپانیا و میوسبرک[1]: «شواهد فزاینده‫ای هستند که نشان می‫دهند که توانایی های عاطفی در ارتباط با رفتارهای اجتماعی مطلوب[2] مثل مدیریت استرس و سلامت فیزیکی هستند». آنها این گونه از تحقیق خود نتیجه گیری کردند که افرادی که فاقد جلوه هیجانی[3] هستند رفتارهای نامناسبی را بروز می دهند. این رفتارها یک بازتاب مستقیمی از سلامت روانی آنها می باشد. عمل های خودتخریب گر[4] ممکن است برای متوقف کردن احساسات رخ دهند. برخی از این عمل ها شامل سوء مصرف الکل و موادو نتیجه‫گیری.. 73
بحث و تفسیر نتایج : 74
پیشنهاد های پژوهش… 77
الف) پیشنهادهای پژوهشی.. 77
ب) پیشنهاد های کاربردی.. 78
محدودیت های پژوهش… 77
منابع و ماخذ. 79
ضمائم. 86
مقدمه
امروزه در سراسر جهان بر اهمیت بهداشت روانی تأكید می شود و روز به روز با انجام تحقیقات وسیع و گوناگون اهمیت و نقش آن در زندگی فردی اجتماعی آشكارتر می‫گردد. به طوری كه سال 2010 میلادی از طرف سازمان بهداشت جهانی، تحت عنوان سال جهانی «بهداشت روانی» اعلام گردید. سازمان مذكور در این سال شعار «غفلت بس است، مراقبت كنیم» را جهت آشكارتر ساختن موضوع مطرح نمود (سازمان بهداشت جهانی، 2010). سلامت چه فردی و چه جمعی بی تردید از مهم ترین ابعاد مسائل حیات انسان است و شرطی ضروری برای ایفای صحیح نقش های اجتماعی است. همة انسانها در صورتی می توانند فعالیت كامل داشته باشند كه هم خود را سالم احساس كنند و هم جامعه آنها را سالم بداند (هاشمی و همکاران، 1391).
در ادامه می‫توان گفت یکی از مباحث اصلی و بنیادی علم روان شناسی ویژگی های شخصیتی می‫باشد. از آنجایی که این ویژگی ها زیر بنای نظام رفتاری را تشکیل می‫دهند پرداختن به این مقوله میتواند جنبه های خاصی از عملکرد افراد را در زمینه های مختلف روشن سازد. از مصادیق بارز این موضوع، تاثیر ویژگی های شخصیتی افراد بر سلامت روان کارکنان می‫باشد (کریمی،1375). افراد شاغل در صورتی که بتوانند با توجه به ویژگی های شخصیتی خویش شغلی را انتخاب کنند، می‫توانند با استقامت و برد باری و بدون تحمل فشار روانی زیاد به کار بپردازند و مثمر ثمر باشند. نیروی انسانی در صورتی میتواند کار مفید و وموثر داشته باشد که دارای انگیزه مناسب،روحیه ی مناسب و رضایت و تعهد بالایی باشد.سلامت روان کارکنان جایگاه ویژه ایی را در مطالعات مدیریت منابع انسانی دارد زیرا این ساختار میتواند در جهت پیشرفت و بقای سازمان در آینده نظیر ترک شغلی، تاخیر، کم کاری، غیبت و… موثر باشد و در نهایت بر بهره وری نیروی انسانی تاثیر بسزایی داشته باشد باتوجه به اینکه اولین ومهم ترین جز سیستم سازمان افراد انسانی با شخصیت مختلف خود می‫باشند لذا انگیزه ها، توانایی ها، تمایلات، عقاید و افکار که در واقع اجزا مهم تشکیل دهنده‫ی شخصیت انسان می‫باشد حدود انتظارات و توقعات افراد را نسبت به یکدیگر و هم چنین نسبت به سازمان تعین می‫کند
بیان مسئله
اهمیت حفظ سلامت روان خوب برای افراد سازمان و برای پیشرفت آن مورد توجه است. سلامت روانی خوب می تواند زندگی فرد را ارتقا دهد، در حالی که سلامت روانی بد می تواند از داشتن زندگی نرمال برای فرد ممانعت نماید. بر اساس ریچاردز، کمپانیا و میوسبرک[1]: «شواهد فزاینده‫ای هستند که نشان می‫دهند که توانایی های عاطفی در ارتباط با رفتارهای اجتماعی مطلوب[2] مثل مدیریت استرس و سلامت فیزیکی هستند». آنها این گونه از تحقیق خود نتیجه گیری کردند که افرادی که فاقد جلوه هیجانی[3] هستند رفتارهای نامناسبی را بروز می دهند. این رفتارها یک بازتاب مستقیمی از سلامت روانی آنها می باشد. عمل های خودتخریب گر[4] ممکن است برای متوقف کردن احساسات رخ دهند. برخی از این عمل ها شامل سوء مصرف الکل و مواد