“M.Sc” پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد
مهندسی عمران – سازه های هیدرولیکی
عنوان:
تحلیل تغییرات بستر در محدوده آبگیر های جانبی موجود در کانال های قوسی در حالت آب صاف (با استفاده از داده های آزمایشگاهی)
برای رعایت حریم خصوصی اسامی استاد راهنما،استاد مشاور و نگارنده درج نمی شود
تکه هایی از متن به عنوان نمونه : (ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
چکیده:
جریان در قوس رودخانه های طبیعی بسیار پیچیده بوده که از آن جمله می توان به وجود یک جریان حلزونی در آن اشاره کرد که از اندر کنش جریان ثانویه و جریان اصلی بوجود می آید. الگوی جریان در قوس به گونه ای است که جریان در سطح به سمت قوس خارجی و در کف به سمت قوس داخلی متمایل می باشد. با توجه به تحقیقات انجام شده، الگوی جریان در قوس، شرایط بهینه ای را برای آبگیری در امتداد قوس خارجی فراهم می نماید. بنابراین شناخت دقیقتر الگوی جریان و روند فرسایش و رسوبگذاری در محدوده آبگیر لازم به نظر می رسد. جهت رسیدن به این هدف، در تحقیق حاضر داده های آزمایشگاهی برداشت شده توسط پیرستانی ( 1383 ) از یک قوسی U شکل (180 درجه) با بستر متحرک در وضعیت آب صاف، واقع در آزمایشگاه تربیت مدرس با آبگیر جانبی مورد

 

تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
بدین ترتیب جهت بررسی اثر تغییرات بستر ناشی از آبشستگی موضعی و نواحی محتمل فرسایش و رسوب گذاری با نرم افزاری های ArcGIS و Ansys و همچنین داده های آزمایشگاهی (پیرستانی 1383) به بررسی الگوی جریان تنش برشی و فشار و گرادیان سرعت در محدوده آبگیر در موقعیت 115 درجه پرداخته شده و نتایج نسبتا”قابل قبولی ارائه شده که در این پایان نامه به آن اشاره شده است.
مقدمه:
رودخانه ها یکی از مهمترین منابع حیاتی طبیعت هستند. رودخانه ها نه تنها در سیمای کلی سطح زمین نقش دارند، بلکه شکل زیستن انسان در کره زمین را تعیین می کنند. همواره در طول تاریخ بشر، رودخانه ها کانون توسعه بوده و تمدنهای کهن در کناره های آن شکل گرفته است (Morisw,1968).
از دیرباز مسئله انتقال آب از رودخانه ها برای مقاصد کشاورزی، شرب و بعدها به منظور استفاده در صنعت و نیز تأمین انرژی، معمول بوده است و می توان ادعا نمود که قدمت آن به قدمت تمدن بشر می رسد. در کنار مسئله انتقال آب همواره مشکل رسوبات وارده به کانالها و سیستمهای انتقال نیز وجود داشته که مسائل و مشکلات بسیاری به همراه دارد. بنابراین هدف طراحان، کاهش میزان رسوبات انتقال یافته، تا حد امکان می باشد. (صالحی نیشابوری و ایزدپناه 1375).
بنابراین جلوگیری از ورود رسوبات به داخل آبگیر و رودخانه (جریان اصلی) از مواردی می باشد که اهمیت بسزایی دارد و یکی از مواردی که باید توجه داشت کنترل جریان های ثانویه و جریان اصلی و کنترل حجم رسوب ورودی می باشد به جهت کاهش ورود رسوبات به حداقل رساندن آلودگی های یست محیطی می بایست راهکاری مناسب تمهیدات ویژه ای اتخاذ کرد بنابراین استفاده از مدل فیزیکی و تحلیلی و بررسی موارد ذکر شده انجام می گیرد.
فصل اول: کلیات و طرح موضوع
1-1) هدف
یکی از قدیمی ترین و در عین حال ارزانترین روشهای انتقال آب رودخانه برای مصارف گوناگون، ساخت آبگیرهای ثقلی می باشد. آبگیری از رودخانه با استفاده از نیروی ثقل که در گذشته به شکل شق نهر صورت گرفته است اکنون به یک سازه هیدرولیکی تکامل یافته با معیارهای طراحی تبدیل شده است.

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                                              صفحه

چکیده ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..ط

فصل یکم-کلیات پژوهش

1-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………………….1

1-2- بیان مساله……………………………………………………………………………………………………………………………………………2

1-3- اهمیت و ضرورت پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………….3

1-4-اهداف پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………………………4

1-5- فرضیه های پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………………5

1-6- تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای پژوهش …………………………………………………………………………………………6

فصل دوم-ادبیات و پیشینه تحقیق

2-1-مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..10

2-2- نگرانی و عاطفه منفی……………………………………………………………………………………………………………………………10

2-2-1-تفاوت نگرانی با عواطف منفی دیگر…………………………………………………………………………………………………….11

2-2-2- انواع نگرانی…………………………………………………………………………………………………………………………………….11

2-2-3- علل نگرانی……………………………………………………………………………………………………………………………………..12

2-2-4- ویژگی های شخصیتی افراد نگران………………………………………………………………………………………………………12

2-2-5- حوزه های نگرانی…………………………………………………………………………………………………………………………….13

2-2-6- عدم تحمل بلاتکلیفی و نگرانی………………………………………………………………………………………………………….13

2-3-افسردگی………………………………………………………………………………………………………………………………………………14

2-3-1- انواع اختلال افسردگی……………………………………………………………………………………………………………………….16

2-3-2- عوامل مرتبط با افسردگی…………………………………………………………………………………………………………………..17

2-3-3- علائم و نشانه های افسردگی……………………………………………………………………………………………………………..17

2-3-4- تفاوتهای جنسی در افسردگی…………………………………………………………………………………………………………….19

2-3-5- همه گیر شناسی افسردگی…………………………………………………………………………………………………………………20

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                                  صفحه

2-4- سبک پاسخی نشخواری……………………………………………………………………………………………………………………….21

2-4- 1- تفاوتهای جنسیتی…………………………………………………………………………………………………………………………..21

2-4- 2- تفاوتهای فردی………………………………………………………………………………………………………………………………22

2-5- ذهن آگاهی…………………………………………………………………………………………………………………………………………23

2-5- 1- کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی………………………………………………………………………………………………….26

2-5- 2- مکانیزم دخیل در ذهن آگاهی………………………………………………………………………………………………………….27

2-6- پیشینه تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………………………27

2-6- 1- تحقیقات انجام شده در خارج از کشور……………………………………………………………………………………………..27

2-6- 2- تحقیقات انجام شده در داخل کشور…………………………………………………………………………………………………30

فصل سوم- روش تحقیق

3- 1- مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………………………………..34

3- 2- طرح

 

پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………………….34

3- 3- جامعه آماری……………………………………………………………………………………………………………………………………..35

3- 4- ملاکهای ورود و خروج………………………………………………………………………………………………………………………35

3- 5- روش های جمع آوری داده ها…………………………………………………………………………………………………………….36

3- 6- ابزار اندازه گیری داده ها…………………………………………………………………………………………………………………….36

3-6- 1- پرسشنامه سبک پاسخ RSQ…………………………………………………………………………………………………………..36

3-6- 2- آزمون افسردگی بک………………………………………………………………………………………………………………………38

3-6-2- 1- توصیف پرسشنامه……………………………………………………………………………………………………………………..40

3-6- 2-2- اعتبار روایی………………………………………………………………………………………………………………………………42

3-6- 2-3- روش اجرا و نمره گذاری……………………………………………………………………………………………………………43

3-6- 2-4- تفسیر نمرات……………………………………………………………………………………………………………………………..43

3-6- 3- پرسشنامه نگرانی پن……………………………………………………………………………………………………………………….44

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                                  صفحه

3-6- 3-1- شیوه اجرای پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………44

2-5- 1- تجزیه و تحلیل داده ها …………………………………………………………………………………………………………………………48

فصل چهارم-تجزیه و تحلیل یافته ها

4- 1- یافته های توصیفی……………………………………………………………………………………………………………………………………50

4- 2- یافته های استنباطی…………………………………………………………………………………………………………………………………..51

4- 2-1- فرضیه اول پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………………….52

4- 2-2- فرضیه دوم پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………………….54

4- 2-3- فرضیه سوم پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………………56

فصل پنجم – بحث و نتیجه گیری

5- 1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………59

5- 2- چکیده فصول………………………………………………………………………………………………………………………………………….59

5- 3- بحث …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….60

5- 4- نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………………………………………………………….61

5- 5- محدودیت های پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………………65

5- 6- پیشنهاد های پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………………..65

5- 7- پیشنهاد های کاربردی……………………………………………………………………………………………………………………………….66

5- 8- منابع فارسی…………………………………………………………………………………………………………………………………………….66

5- 9- منابع لاتین………………………………………………………………………………………………………………………………………………70

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر میزان نشخوار فکری ،افسردگی و احساس نگرانی در زنان بخش اورژانس بیمارستان شهدا انجام گرفت. جامعه آماری پژوهش حاضر، شامل کلیه زنان شاغل در بخش اورژانس بیمارستان شهدا شهر تهران در سال1394می باشند. با بهره گرفتن از روش نمونه گیری تصادفی از بین زنان شاغل در بخش اورژانس ، ،با توجه به ملاک‌های در نظر گرفته شده تعداد 30 نفر از این زنان انتخاب شدند و آنها را به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم(15نفر برای هر گروه) سپس آزمون‌های نشخوار فکری نولن-هوکسما، افسردگی بک و احساس نگرانی پن، از هر دو گروه گرفته شد، گروه آزمایش در برنامه 8 جلسه‌ای 90 دقیقه‌ای آموزش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی شرکت کرد و گروه کنترل در این مدت آموزشی دریافت نکرد.

تجزیه وتحلیل داده ها با بهره گرفتن از شاخص های آماری تحلیل کوواریانس نشان داد آموزش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی طی 8 جلسه تاثیر معناداری  (001/0p<)  برمیزان نشخوارفکری،افسردگی و احساس نگرانی در زنان شاغل در بخش اورژانس داشته است.

واژگان کلیدی : شناخت درمانی مبتنی برذهن آگاهی، نشخوار فکری ،افسردگی ، احساس نگرانی

مقدمه

ذهن آگاهی نوعی هشیاری است، زمانی پدیدار می شود که ما با تجربیاتمان  به گونه ای دقیق و با جزئیات ، حاضر در زمان حال و بدون قضاوت مواجه می شویم .به زبان ساده آگاه بودن از چیزی است که در حال وقوع است ،توجه دقیق و مستقیم به آن و ارتباط با آن همراه با پذیرش است(کرینه[1]،2009). شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی یک درمان روانشناختی است که جنبه های شناخت درمانی بک و برنامه ی کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی کابات زین[2] (1990) را با یکدیگر ترکیب می کند و با معطوف کردن توجه به زمان حاضر و یک آگاهی غیر قضاوتمندانه به تجارب درونی و بیرونی مشخص می شود .در این روش برای خطاهای شناختی و بیرون راندن افکار از هشیاری تلاشی نمی شود.همچنانکه شخص مهارتهای ذهن آگاهی را یاد میگیرد، می آموزد که برای قضاوت و سرزنش کردن خود، که سوخت و تغذیه کننده ی افکار منفی هستند، قدرت ، اختیار و ارزش کمتری قائل شود و به این حالت ها با مهربانی و پذیرش  پاسخ دهد.(کویکن[3] ،2010).آموزه ی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی برای بیماران به این هدف صورت می گیرد که آنان به درک این نکته نائل آیند که ، افکار تنها ” فکر” هستند و “واقعیت” نیستند.هنگامی که آنها توانستند به افکارشان صرفا به عنوان یک فکر و چیزی جدا و بیرون از خودشان بنگرند ،آنگاه می توانند با دید روشن تری به واقعیت بنگرند و مدیریت بیشتری بر وقایع داشته باشند . این روش درمانی توجه و تمرکز و استفاده از تکنیک هایی جهت تمرین این تمرکز و بکار بستن آن در لحظه لحظه ی زندگی را به افراد می آموزد و این توانایی را به آنان میدهد که با وقوع اولین نشانه ها ، از قبیل خلق منفی ، افکار منفی و شیوه های پردازش ناکارآمد ، خودشان را به لحظه ی حال بیاورند و با تمرکز بر اجزایی مانند تنفس ، احساسات بدنی و اعمالشان درنهایت از افتادن در دام ” مارپیچ نزولی” افسردگی رهایی یابند(سگال[4]،2002).

بیان مسئله:

یکی از بخش هایی که زنان شاغل در بیمارستان، به فعالیت می پردازند،بخش اورژانس است. کار زنان در بخش اورژانس،خطرناک و پر استرس می باشد،زیرا زنان در این بخش ها مرتب با جریانی از محرک های استرس آور و خسته کننده روبرو هستند(آینوی[5]،2006).

برقراری ارتباط در برخی موقعیتها نیاز به مهارت خاصی دارد.کسانی که دچار گرفتاری های عصبی و روانی می شوند،به تدریج تحت تاثیر عوامل نامساعد محیطی،صبر خود را از دست می دهند.بنابراین زنان دارای قابلیت های مدیریتی، با آگاهی از نگرانی وعوامل تنش زا می توانند،با برنامه ریزی لازم،محیط را برای انجام کار مساعد سازند. (مورلاس[6]،2001).

احساس نگرانی ضمن رویارویی با عامل تهدید کننده خیالی یا واقعی بروز می­ کند. که طی آن فرد، نمایش ها و داستان های خیالی مصیبت بار را در ذهن خود می پروراند و عواقب و پیامدهای آن را در ذهن تصور می کند و سعی می کند به صورت ذهنی اعم از رویارویی یا اجتناب، مشکل را حل کند.(منین[7]، 2001). یکی از ویژگی های افراد نگران عدم تحمل بلاتکلیفی است، عدم تحمل بلاتکلیفی، یک ویژگی شخصیتی است که از مجموعه ­ای از عقاید منفی درباره­ی عدم قطعیت تشکیل شده است. برای مثال، افرادی که عدم تحمل بلاتکلیفی دارند معتقدند که بلاتکلیفی، نگران کننده است، وجود شک و تردید در مورد آینده غیر قابل تحمل است، وقایع غیر منتظره منفی هستند و باید از آنها اجتناب کرد، شک و تردید موجب ناتوانی فرد برای عمل کردن می­شود (داگاس و کورنر، 2005).

 علاوه برارتباط این سازه با نگرانی، آشفتگی ناشی ازبلاتكلیفی به صورت معناداری با برانگیختگی اضطرابی،نشخوارفکری وافسردگی همراه بافقدان لذت همبسته است. (دی­جونگ-میر، بک و راید[8]، 2009) درپژوهش خویش به این نتیجه رسیدندكه تحمل بلاتكلیفی وباورهای فراشناخت رابطه­ای قوی با نشخوارفكری وافسردگی دارند.

نشخوار فکری بیانگر افکاری است که تمایل به تکرار داشته،آگاهانه بوده و پیرامون یک موضوع متمرکز هستند و حتی در صورت غیبت محرک های محیطی فوری و ضروری این افکار باز هم پدیدار می شوند(مارتین و تسر،1989).

بیماران با بهره گرفتن از مهارتهای ذهن آگاهی یاد میگیرند که برای قضاوت و سرزنش کردن خود، که سوخت و تغذیه کننده ی افکار منفی هستند، قدرت ، اختیار و ارزش کمتری قائل شوند و به این حالت ها با مهربانی و پذیرش  پاسخ دهد.(کویکن،2010).

آموزش ذهن آگاهی کاهش پریشانی روان شناختی و نشانه های اضطراب و افسردگی را به دنبال دارد و موجب بهبود بهزیستی روانی، جسمانی، هیجانی و معنوی ، بهبود کیفیت خواب و کاهش نشانه های فیزیکی می شود (کیوست استیجن،2008).

هدف ذهن آگاهی تغییر سبک تفکر به سمت شیوه ی “بودن” است. در این روش درمانی هدف این است که روشی به بیماران آموزش داده شود که بتوانند بطور متفاوتی با افکار و تجربیاتشان برخورد کنند.(کارن ،2009)

با توجه به موضوعات ذکر شده، مسئله پژوهش حاضر این است که آیا آموزش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر میزان نشخوار فکری، افسردگی و احساس نگرانی در زنان شاغل در بخش اورژانس موثر است؟

اهمیت و ضروت پژوهش:

از آنجائیکه بخش اورژانس از مهمترین بخش های بیمارستان است, بیمارانی که به این بخش مراجعه می نمایند از نظر جسمانی در حالت بحرانی به سر می برند و رسیدگی به وضعیت آنها در اسرع وقت و با بالاترین کیفیت،از وظایف کادر پزشکی و پرستاری است، لذا توجه به بهداشت روانی کارکنانی که در این بخش ویژه به بیماران خدمات ارائه می دهند و با آنان در ارتباط هستند, دارای ضرورت و اهمیت ویژه ای است که در این میان تکنیک های شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی می تواند به کارکنان این بخش وبه نحوه بهتر ارتباط آنان با بیماران کمک شایانی کند.همچنین باتوجه به جو محیطی و پرتنش بخش اورژانس بیمارستان و فشارشیفت های متعدد کاری،به خصوص شیفت شب برای زنانی(زنان خدمه،ماما،کمک پرستار،پرستار) که در بخش اورژانس به فعالیت مشغولند، همچنین مراجعه بیماران مختلف به این بخش ،محقق را بر آن داشت تا برای کاهش هجوم افکار منفی ،نگرانی و افسردگی و تمرکز هرچه بهتر زنان در بخش اورژانس, شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی ازجمله(تکنیک دیدن وشنیدن،برخورد با افکار صرفا به عنوان فکر نه واقعیت،ارائه تمرین هایی به زنان که درمحیط کار احساس تسلط وتمرکز هرچه بهتر به آنها میدهد) را به زنان آموزش دهد.

اهداف تحقیق 
– تعیین اثر بخشی آموزش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر میزان نشخوار فکری ،افسردگی واحساس نگرانی در زنان شاغل در بخش اورژانس بیمارستان شهدا

– تعیین اثر بخشی آموزش شناخت درمانی مبتنی برذهن آگاهی بر میزان نشخوار فکری زنان شاغل در بخش اورژانس بیمارستان شهدا

– تعیین اثر بخشی آموزش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر میزان افسردگی زنان شاغل در بخش اورژانس بیمارستان شهدا

– تعیین اثر بخشی آموزش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر میزان احساس نگرانی زنان شاغل در بخش اورژانس بیمارستان شهدا

فرضیه‏های تحقیق:
1- آموزش شناخت درمانی مبتنی برذهن آگاهی بر میزان نشخوار فکری, افسردگی و احساس نگرانی در زنان موثر است.

2- آموزش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر میزان نشخوار فکری زنان موثر است.

3- آموزش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر میزان افسردگی زنان موثر است.

4- آموزش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر میزان احساس نگرانی زنان موثر است.

تعاریف متغیر های پژوهش:

الف)تعاریف مفهومی

شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی: –

شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی ،یک درمان روانشناختی است که جنبه های شناخت درمانی بک و برنامه ی کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی کابات زین(1990) را با یکدیگر ترکیب می کند و با معطوف کردن توجه به زمان حاضر و یک آگاهی غیر قضاوتمندانه به تجارب درونی و بیرونی مشخص می شود .در این روش بر خلاف شناخت درمانی بک برای تصحیح خطاهای شناختی و بیرون راندن افکار از هشیاری تلاشی نمی شود(سگال،2000).

– نشخوار فکری :

 نشخوارفکری به صورت تفکر افسرده ساز چرخه ای و مداوم تعریف می شود و پاسخ نسبتا رایج به خلق منفی و خاصیت شناختی برجسته ای از احساس ملالت و اختلال افسردگی عمده است(ری پری[9]،1977).

– افسردگی:  

افسردگی از گروه اختلالات خلقی است. خلق حال و هوای احساسی نافذ وپایداری است که به صورت درونی تجربه می شود و بر رفتار ودرک فرد از جهان تاثیر می گذارد. عاطفه[10] به تظاهر بیرونی خلق اطلاق می شود. خلق ممکن است طبیعی[11]، بالا[12] یا افسرده[13] باشد. اختلالات خلقی گروهی از اختلالات بالینی هستند که مشخصه آنها احساس از بین رفتن تسلط و تحمل رنج وعذاب زیاد است. در بیمارانی که خلق افسرده دارند (یعنی درافسردگی)، ازدست دادن انرژی وعلاقه، احساس گناه، دشوارشدن تمرکز، از دست دادن اشتها وافکار مرگ یا خودکشی وجوددارد(کاپلان و سادوک، 2007، ترجمه رضاعی، 1387).

نگرانی:

نگرانی حالتی از اضطراب است که فرد  به واسطه ی آن نمیتواند درست تصمیم بگیرد. یا کارهایش را انجام دهد.فرد نگران معمولا دارای اعتماد به نفس پایینی است و برای تشخیص میزان نگرانی می توان میزان اعتماد به نفس وی را سنجید  برخی نگرانی ها و باور های غلط اضطراب را به وجود می آورد.و فرد را مضطرب میکنند که واکنش هایی از خود نشان میدهد که معمولا ناخوشایند است(واتکینز،2005).

ب)تعاریف عملیاتی

بررسی رفتار فیزیکی و تولید پارچه های حلقوی تاری چند محوری در دهه گذشته
برای رعایت حریم خصوصی اسامی استاد راهنما،استاد مشاور و نگارنده درج نمی شود
تکه هایی از متن به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده:

نوشته های اخیر در مورد کامپوزیت ها تمایل دارند به ارائه جنبه های تولید و بررسی ویژگی های، به صورت جداگانه بپردازند. این بررسی کمک می کند که این دو گروه از ادبیات به همرا ههم بیایند و خواننده را با موضوع کامپوزیت حلقوی آشنا کنند. این یادداشت حاوی نتیجه خلاصه ای از حالت رایج در تکنولوژی بافت برای تقویت کامپوزیت پیشرفته است.

ویژگی های مکانیکی انتخابی از کامپوزیت حلقوی، و برخی از طرح های قابل پیش بینی و موجود برای تعیین آنها، نیز بررسی شده اند. در نتیجه، تعدادی از کاربردهای اخیر و بالقوه از بافت برای کامپوزیت مهندسی، روشن شده اند. از طریق یک بررسی ادراکی از این موضوع، این عقیده وجود دارد که مهندسین

 

کامپوزیت، قادر به درک بهتر نیازها از بافت پیشرفته خواهند بود و نیز کامپوزیت های مهندسی می توانند به نحو بهتری دارای توانایی و محدودیت های بافت برای تقویت کامپوزیت باشند. این مسئله باید منجر به استفاده موثرتر و کاربرد گسترده از کامپوزیت حلقوی شود.

1- مقدمه:

صنعت پارچه، توانایی تولید پارچه هایی شبیه به شبکه یا نزدیک به آن را با بهره گرفتن از روش های خودکاری مثل بی بافت، بافندگی تاری پودی، سوزن دوزی و بافندگی حلقوی گسترش داده است. از لحاظ توانایی برای صرفه جویی هزینه ها و افزایش کار ماشینی، برخی از روش های بافت سنتی برای تولید پارچه در کامپوزیت پلیمر پیشرفته، پذیرفته شده اند. بافندگی حلقوی به طور ویژه و به خوبی در ساخت سریع اجزاء به همراه اشکال پیچیده قرار گرفته که به واسطه مقاومت پایین در برابر تغییر شکل پارچه می باشد. در عوض، دستگاه های حلقوی موجود به صورت موفقیت آمیزی، استفاده از انواع متفاوت الیاف را با اجرای بالا پذیرفته اند، مثل شیشه، کربن، آرامید و حتی سرامیک ها که هر دو نوع پارچه هایی شبیه به شبکه و یا شبکه ای صاف را تولید می کنند. پارچه همانطور که مورد نیاز است شکل می گیرد و در اجزای کامپوزیت با بهره گرفتن از یک روش، نمونه مایع مناسب قرار می گیرد، مثل نمونه انتقال رزین (RTM) یا خیساندن فیلم رزین (RFI).

استفاده از شکل شبکه ای یا تقریبا شبکه ای به روشنی در حداقل ضایعات ماده ای و کاهش زمان تولید، دارای مزیت است.

دانشکده کشاورزی
گروه ترویج و توسعه روستایی
پایان نامه:
برای دریافت درجه کارشناسی ارشد رشته مهندسی کشاورزی ـ توسعه روستایی
عنوان:
تبیین عوامل موثر بر تمایل  بهره‌برداران به مشارکت در مدیریت بهره‌برداری و نگهداری شبکه آبیاری در اراضی پایاب سد ستارخان شهرستان اهر
استاد راهنما:
دکتر حسین کوهستانی
استادان مشاور:
دکتر حسین راحلی
دکتر حسین جباری
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب:

فصل اول : کلیات تحقیق

1-1-مقدمه…………………………………………………………………………………………………………….1

1-2- بیان مساله………………………………………………………………………………………………………3

1-3-اهمیت و ضرورت تحقیق……………………………………………………………………………………5

1-4- اهداف تحقیق…………………………………………………………………………………………………7

1-4-1- هدف اصلی……………………………………………………………………………………………..7

1-4-2- اهداف فرعی…………………………………………………………………………………………..7

1-5- ویژگیهای منطقه مورد مطالعه…………………………………………………………………………8

1-5-1- موقعیت جغرافیایی…………………………………………………………………………………..8

1-5-2- معرفی سد ستارخان اهر…………………………………………………………………………10

1-6- محدودیتهای مطالعه……………………………………………………………………………………10

1-7- تعریف عملیاتی واژگان………………………………………………………………………………..11

فصل دوم : مبانی نظری و پیشینه تحقیق

2-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………14

2-2- مبانی نظری…………………………………………………………………………………………….14

2-2-1- مفهوم تمایل…………………………………………………………………………………………14

2-3-مفاهیم و تعاریف مشارکت…………………………………………………………………………..14

2-3-1-انواع مشاركت………………………………………………………………………………………….18

2-3-2-انواع مشارکت از لحاظ موضوع ………………………………………………………………..19

2-3-3- رابطه مشارکت با توسعه………………………………………………………………………..22

2-3-4- مشارکت در توسعه طرح های آبی……………………………………………………………23

2-3-5-کارکردهای مشارکت………………………………………………………………………………23

2-3-6- ضرورت مشاركت در توسعه پایدار روستایی………………………………………….24

2-3-7- نقش مشاركت مردمی در توسعه پایدار روستایی…………………………………….25

2-3-8- انواع مشارکت محلی در توسعه روستایی……………………………………………….25

2-3-9- موانع و محدودیت های مشاركت در توسعه پایدار روستایی……………………..27

2-3-10- نقاط قوت مشاركت مردمی در پیشبرد اهداف توسعه روستایی پایدار………28

2-3-11- نظریه های اندیشمندان در مورد  مشارکت…………………………………………..29

2-4- پیشینه مشارکت در ایران…………………………………………………………………….31

2-4-1-مشارکت در مدیریت آبیاری قبل از اصلاحات ارضی در ایران…………………….31

2-4-2- روند مشارکت بعد از اصلاحات ارضی………………………………………………….31

2-4-3-روند مشارکت در مدیریت آبیاری بعد از انقلاب…………………………………….32

2-4-4- روند اصلاحات مدیریت آبیاری مشارکتی ………………………………………….33

2-5- پیشینه تحقیق……………………………………………………………………………………35

2-5-1 – مطالعات داخلی………………………………………………………………………………35

2-5-2-مطالعات خارجی……………………………………………………………………………..39

2-5-3- جمع بندی……………………………………………………………………………………40

فصل سوم : مواد و روشها

3-1-مقدمه……………………………………………………………………………………………. 43

3-2- نوع و روش تحقیق……………………………………………………………………………43

3-3-جامعه آماری …………………………………………………………………………………….43

3-4- تعیین حجم نمونه و روش نمونه گیری………………………………………………44

3-5- ابزار و تکنیک های جمع آوری اطلاعات………………………………………………..46

3-6- ابزار پژوهش………………………………………………………………………………….46

3-7- متغیرهای تحقیق……………………………………………………………………………47

3-7-1- متغیر وابسته…………………………………………………………………………….47

3-7-2-متغیرهای مستقل…………………………………………………………………………47

3-8- فرضیات تحقیق …………………………………………………………………………49

3-9- قابلیت اعتماد و اعتبار ابزار اندازه گیری (پایایی و روایی)…………………..49

3-9-1-قابلیت اعتماد ابزار اندازه گیری…………………………………………………………49

3-9-2-اعتبار اندازه گیری (روایی) ابزار اندازه گیری …………………………………….50

3-9-3- اعبتار محتوا………………………………………………………………………………50

3-10- تجزیه و تحلیل داده ها…………………………………………………………..51

3-11- انتخاب مدل رگرسیونی……………………………………………………………..51

فصل چهارم : یافته های تحقیق

4-1- مقدمه …………………………………………………………………………………………..52

4-2 – نتایج توصیفی……………………………………………………………………………….52

4-2-1-وضعیت سنی بهره‌برداران…………………………………………………………….53

4-2-2- سابقه کشاورزی بهره‌برداران…………………………………………………………..53

4-2-3- وضعیت تحصیلی بهره‌برداران…………………………………………………….54

4-2-4- تعداد فرزندان بهره‌برداران…………………………………………………………….55

4-2-5- وضعیت جنسیت بهره‌برداران…………………………………………………………….55

4-2-6-شغل اصلی بهره‌برداران………………………………………………………………56

4-2-7- میزان مالکیت اراضی بهره‌برداران………………………………………………………..56

4-2-8- میزان درآمد کشاورزی بهره‌برداران………………………………………………………57

4-2-9- رضایت بهره‌برداران از وضعیت فعلی مدیریت آبیاری………………………….58

4-2-10- نگرش افراد در خصوص مشارکت در مدیریت آبیاری…………………………..59

4-2-11- ویژگیهای شخصیتی بهره‌برداران……………………………………………………63

4-2-12- وجود زمینه مشارکت در مدیریت آبیاری ………………………………………..67

4-3-نتایج استنباطی……………………………………………………………………………69

4-3-1-فرضیه شماره یک- ویژگیهای فردی بهره‌برداران………………………………….69

4-3-2-فرضیه شماره دو- ویژگیهای اقتصادی بهره‌برداران…………………………………72

4-3-3-فرضیه شماره سه- رضایت بهره‌برداران از وضعیت فعلی مدیریت آبیاری…….. 73

4-3-4- فرضیه شماره چهار- نگرش افراد در خصوص مشارکت در مدیریت آبیاری…..74

4-3-5-فرضیه شماره پنج- ویژگی‌های شخصیتی بهره‌برداران…………………75

 

4-3-6-فرضیه شماره شش- وجود زمینه مشارکت در مدیریت آبیاری……………..76

4-4- نتایج برآورد مدل لاجیت…………………………………………………………..77

4-5-نتایج آزمون فرضیه‌ها ………………………………………………………………………….84

فصل پنجم : خلاصه ، نتیجه گیری و پیشنهادات

5-1-مقدمه…………………………………………………………………………………………85

5-2- خلاصه…………………………………………………………………………………………..85

5-3- نتیجه گیری…………………………………………………………………………………86

5-4- پیشنهادات………………………………………………………………………………………..89

فهرست منابع…………………………………………………………………………………………..91

ضمائم………………………………………………………………………………………………………96

چکیده:

آب از جمله مهمترین عوامل در بقای بشر محسوب می‌شود. محدودیت مطلق این ماده حیاتی به عنوان یک منبع تجدید شونده و قرار گرفتن بخش قابل توجهی از اراضی کشور در مناطق خشک و نیمه خشک، موجب گردیده بخش کشاورزی هر‌روز با محدودیت بیشتر منابع آبی مواجه باشد لذا مدیریت منابع آبی و حفظ و نگهداری آن برای کشور حیاتی محسوب می‌شود. برای تحقق این امر، مشارکت بهره‌برداران در مدیریت آبیاری بسیار ضروری است. تحقیق حاضر در اراضی پایاب سد ستارخان شهرستان اهر صورت گرفته و هدف اصلی آن  تبیین عوامل موثر بر تمایل  بهره‌برداران به مشارکت در مدیریت بهره‌برداری و نگهداری شبکه آبیاری بود. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه بهره‌برداران اراضی پایاب سد ستارخان شهرستان اهر با 1624نفر بهره‌بردار می‌باشد که تعداد بهره‌برداران مورد نیاز برای حجم نمونه با استفاده از فرمول تصحیح شده کوکران محاسبه شده و از طریق نمونه‌گیری طبقه‌ای و انتساب متناسب تعداد 260 بهره‌بردار انتخاب شدند. این تحقیق به روش پیمایشی انجام شد. ابزارگرد‌آوری داده‌ها پرسشنامه و مصاحبه بود. پایایی پرسشنامه تحقیق با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ(78/0) قابل قبول بود. نتایج مطالعه نشان‌داد که 5/77 درصد از بهره‌برداران دارای تمایل به مشارکت در مدیریت آبیاری بوده و 5/22 درصد فاقد تمایل بودند. بین تمایل به مشارکت و متغیرهای میزان مالکیت اراضی، میزان درآمد کشاورزی، تعداد فرزندان، شغل اصلی و جنسیت رابطه معنی‌دار وجود دارد. نتایج رگرسیون لاجیت نشان داد که نزدیک 80 درصد از تغییرات متغیر وابسته را نگرش بهره‌برداران در زمینه مشارکت، فردگرایی، میزان رضایت از وضعیت فعلی مدیریت آبیاری و اعتماد به نفس تبیین کردند.

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1- مقدمه

آب از جمله موثرترین و کاراترین عوامل در بقای بشر محسوب می‌شود که اهمیت آن در نگرش جدید جهانی به عنوان یک كالای مهم اقتصادی- اجتماعی و نیاز اولیه انسان مرتباً درحال افزایش است. محدودیت مطلق این ماده حیاتی به عنوان یک منبع تجدید شونده و قرار گرفتن بخش قابل توجهی از اراضی کشور در مناطق خشک و نیمه خشک، موجب گردیده بخش کشاورزی هر روز با محدودیت بیشتر منابع آبی مواجه باشد. لذا با توجه به شرایط اقلیمی خشک ایران، پژوهش و برنامه‌ریزی در زمینه حفظ و نگهداری از منابع آب برای توسعه کشور امری حیاتی محسوب می شود.

ایران با متوسط سالانه نزولات جوی 260 میلی لیتراز کشورهای خشک جهان و با منابع آب محدود می‌باشد. بر اساس آمارهای موجود، بخش کشاورزی با 92 درصد مصرف از 93 میلیارد متر مکعب آب استحصالی به عنوان بزرگترین مصرف کننده آب کشور محسوب می شود(زارعی‌دستگردی، ‌1388). مطالعات نشان می دهد که متاسفانه کارایی آبیاری در بخش کشاورزی 30 درصد می‌باشد به عبارت دیگر از 90 میلیارد متر مکعب آبی که در اختیار این بخش قرار می‌گیرد فقط 27 میلیارد متر مکعب آن مورد استفاده قرار می‌گیرد(اسفندیاری و بیات، 1387) .

در ایران نظام بهره‌برداری و تشكل و مشاركت مصرف كنندگان آب در بهره‌برداری از منابع آب، از پیشینه غنی برخوردار است. به این ترتیب كه تشكل‌های مصرف كنندگان آب در چارچوب بنه‌ها، خیش‌ها و ساختارهای مشابه آن تشكیل شده و افزون بر مدیریت مصرف آب، به عنوان قوی‌ترین نظام اجتماعی تولیدی، عملا دیگر فعالیت‌های جمعی را نیز رهبری می نمودند(پورزند، 1387). پس از اصلاحات ارضی كه موجب از بین رفتن تشکل‌های یاد شده و نظام ارباب رعیتی شد مشكلاتی در توسعه و مدیریت منابع آب بوجود آمد كه جای خالی این تشکل‌ها  احساس گردید. به دنبال این مشكلات دولت جهت پر كردن جای خالی این تشكل‌ها اقدام به ایجاد شرکت‌های متعددی  مانند  شركت‌های تعاونی روستایی، شركت‌های سهامی زراعی و شركت‌های تعاونی تولید روستایی نمود.  این شرکت‌ها در عمل موفقیت چندانی بدست نیاوردند و دولت به ناچار  مدیریت توزیع و مصرف آب را به عهده گرفت. با اجرای پروژه‌های عمرانی و بدست گرفتن وظایف نگهداری و بهره‌برداری پروژه‌ها توسط دولت و كنارگذاشته شدن كارگزاران محلی و بها ندادن و بی‌توجهی به نیروهای فعال منطقه كه به راحتی می‌توانستند نگهداری و بهره‌برداری این تأسیسات را انجام دهند، دولت ناچار شد بار سنگین هزینه‌های سرمایه‌گذاری، نگهداری و بهر ه‌برداری آنها را تحمل نماید. این فرآیند اگرچه اقتدار دولت را به همراه داشت اما مشكلات فراوانی گریبان‌گیر شبكه‌های آبیاری و زهكشی شد(عربی و محبی، 1387). از جمله این مشکلات که در شبكه‌های آبیاری و زهكشی وجود دارد می توان  نگهداری ضعیف سیستم آبیاری، اتلاف آب و فقدان انگیزه جهت صرفه‌جویی در مصرف آب را نام برد(حیدریان، 1384). لذا جهت رفع مشکلات فوق راه‌حلی که اکثر کشورها از آن استفاده کرده و می کنند، مدیریت مشارکتی آبیاری است.

مدیریت مشارکتی را بایستی به عنوان یك فرایند ظرفیت سازی دانست كه جامعه محلی را قادر می‌سازد برای توسعه برنامه‌ریزی و مدیریت بهره‌برداری، مسئولیت‌های بیشتری را بپذیرد. مشارکت بهره‌برداران درمدیریت شبکه‌های توزیع آب در جهان از اهمیت بالایی برخوردار است به طوری که سازمانهای مسئول با بررسی زمینه‌های همکاری و مشارکت بهره‌برداران در مدیریت آبیاری وشناسایی و تقویت عواملی که موجب افزایش تمایل و انگیزه آنها در این امر می‌شود موجبات مشارکت هر چه بهتر بهره‌برداران را فراهم می‌کنند. در کشور ما نیز طی برنامه‌های پنج ساله دوم، سوم،‌چهارم و پنجم توسعه کشور به این امر تأکید خاص گردیده است .

یکی از طرح‌های آبی که در استان آذربایجان‌شرقی اجرا شده است طرح سد و شبکه ستارخان شهرستان اهر می‌باشد که در راستای سیاست کلی سازمان آب استفاده از مشارکت بهره‌برداران در مدیریت بهره‌برداری و نگهداری شبکه از اهمیت بسیاری برخوردار است . با توجه به وجود مشکلات متعدد در این شبکه تحقیق حاضر به تبیین عوامل موثر بر تمایل بهره‌برداران به مشارکت در مدیریت بهره‌برداری و نگهداری شبکه آبیاری در اراضی پایاب سد ستارخان پرداخته تا با شناسایی عوامل موثر بر تمایل بهره‌برداران به مشارکت و جلب مشارکت بهره‌برداران در مدیریت شبکه‌های آبیاری از مشکلات عدیده‌ای که در این شبکه‌ها وجود دارد کاسته شده و شاهد بهبود بهره‌وری آنها باشیم.

2-1- بیان مسئله

مسئله اصلی این پژوهش مشارکت و تمایل بهره‌برداران به مشارکت در مدیریت آبیاری می باشد. تجارب جهانی مشارکت کشاورزان در مدیریت شبکه‌های آبیاری در دهه‌های اخیر در سطح جهانی و به ویژه درکشورهای درحال توسعه نشانگر این است که به امرگسترش توسعه فیزیکی شبکه‌های آبیاری توجه زیادی مبذول گردیده ولی مسئله بهره‌برداری و نگهداری از شبکه‌ها و مشارکت زارعین در امر مدیریت، نگهداری و بهره‌برداری از شبکه‌ها کمتر مدنظر قرارگرفته است. حاصل این عدم توجه در کشورهای درحال توسعه کاهش راندمان کلی آبیاری تا میزان 25 تا 30% و تخریب وفرسودگی ساختار فیزیکی شبکه‌ها می‌باشد. به طورکلی بکارگیری تمهیدات لازم برای بهره‌وری مؤثر از منابع آب دردسترس در راستای بالا بردن راندمان شبکه‌های آبیاری برای آینده‌ای که درآن رقابت برای مصرف آب درحال افزایش است و دولت‌ها یارانه عملیات بهره‌برداری و نگهداری از شبکه‌های آبیاری را محدود و یا حذف خواهند نمود، از طریق مدیریت کارا در قالب تشکل‌های قانونمند آب‌بران(تشکل کشاورزان مصرف کننده آب) قابل حصول می‌باشد(امید و همکاران، 1388).   

سیاست واگذاری یا مشارکت کشاورزان در امر مدیریت، بهره‌برداری و نگهداری از شبکه‌های آبیاری از اواخر دهه 80 میلادی و عمدتاً به لحاظ ناتوانی سازمان‌های دولتی مسئول بهره‌برداری و نگهداری شبکه‌ها در امر جمع آوری آب‌بها و بالطبع عدم تأمین هزینه‌های نگهداری و بهره‌برداری سیستم‌های آبیاری مورد توجه خاص قرار گرفته است(همان منبع). با وجود این، انتقال مدیریت آبیاری به کشاورزان به معنی رها کردن مسئولیت‌ها و از سرباز کردن مسا‌ئل و مشکلات آبیاری از سوی دولت نیست بلکه رویکردی مشارکت مدار و مردم مدار برای افزایش بهره‌وری منابع آب و خاک و توسعه پایدار مناطق کشاورزی و روستایی می باشد.

در کشور ما اگرچه موضوع مشارکت کشاورزان در امور بهره‌برداری و مدیریت شبکه‌ها در قالب ایجاد تشکل‌های متناسب باکشاورزی مورد توجه بوده لیکن در جهت اجرایی کردن آن، آئین‌نامه عملیاتی خاصی تدوین نشده است. از مرداد ماه سال 1378 کمیته مشترک وزارتخانه‌های نیرو و جهاد کشاورزی جهت کمک به شکل‌گیری تشکل‌های کشاورزی به وجود آمده لیکن توفیق چندانی در این رابطه حاصل نشده است.عوامل مختلف اقتصادی، اجتماعی وفرهنگی در این عدم موفقیت نقش دارند از عوامل فرهنگی و اجتماعی که مانعی در برابر موفقیت شبکه های آبیاری و انتقال مدیریت محسوب می‌شود این است که متأسفانه در اکثر شبکه‌های آبیاری مدرن کشور، کشاورزان حفظ و نگهداری آن را از وظایف محرز بخش دولتی می‌دانند وبه نظر می‌رسد این طرزتفکر یکی از دلایل جدایی بهره‌برداران از بدنه مدیریت دولتی و مانعی درجهت مشارکت بهره‌برداران باشد بایستی توجه داشت طراحی و اجرای برنامه‌های مدیریت مشارکت مدار آبیاری زمانی به مخاطره افتاده و به شکست می‌انجامدکه به علایق و نیاز‌های کشاورزان توجه کافی نشود. مسایل و مشکلات اقتصادی معمولاپررنگ‌تراز سایر عوامل به چشم می‌خورد وافزایش هزینه‌های نگهداری سد و شبکه به عنوان مهمترین عامل و مشکل نگهداری ضعیف و کارایی پایین این شبکه‌ها قلمداد می‌شود در صورتی‌که

 بررسی‌ها نشان می‌دهد نگهداری ضعیف شبکه‌های آبیاری فقط یک مشکل مالی نیست بلکه ریشه در مسایل مدیریتی دارد.

  با توجه به اینکه توسعه فیزیکی شبکه‌های آبیاری در کشورمان بدون توجه به بهره‌برداری و نگهداری شبکه‌ها و مشارکت بهره‌برداران در این مورد صورت گرفته، درحال حاضر کارایی این شبکه‌ها پایین و حدود 30 درصد می‌باشد(امید و همکاران، 1388). دولت نیز علی رغم اینکه در برنامه‌های مختلف توسعه به جلب مشارکت بهره‌برداران تاکید داشته و وزارتخانه‌های جهاد کشاورزی و نیرو به دنبال تحقق این امر هستند، جلب مشارکت بهره‌برداران به کندی صورت گرفته و کارایی شبکه‌های آبیاری همچنان پایین است.

 سد ستارخان شهرستان اهر نیز یکی از طرح‌هایی است که در استان آذربایجان‌شرقی اجرا شده و درمرحله بهره‌برداری می‌باشد و سازمان آب استان نیز به جلب مشارکت بهره‌برداران پایاب سد جهت ارتقای کارایی سد و شبکه و کاهش بار مالی دولت جهت نگهداری شبکه تاکید دارد. سوال اصلی این است که چه عواملی بر نظر موافق یا مخالف بهره‌برداران در مورد مشارکت در مدیریت و نگهداری شبکه آبیاری تاثیر می‌گذارند و این پژوهش به دنبال تبیین این عوامل است تا با تقویت نقاط مثبت و رفع محدودیت‌ها موجبات مشارکت بیشتر بهره‌برداران را فراهم آورد.

 با توجه به مطالعاتی که در منطقه مورد مطالعه انجام شده و طرحهای آبی اجرا شده نشان می‌دهد که میزان مشارکت بهره‌برداران در مدیریت آبیاری در حد مطلوب و بالایی قرار دارد. در‌مطالعه‌ای که در منطقه مورد مطالعه یعنی اراضی پایاب سد ستارخان اهرتوسط دفتر مطالعات سازمان آب منطقه‌ای آذربایجان‌شرقی صورت گرفته این موضوع را تایید می‌کند( دفتر مطالعات سازمان آب آذربایجانشرقی 1374) در طرحهای مشابه در دیگر نقاط منطقه نیز همین امر مورد تایید است . در طرح سد و شبکه قیصرق سراب که توسط سازمان آب منطقه‌ای آذربایجان ‌شرقی به اجرا درآمده ، مطالعات نشان دهنده مشارکت بیش از 90 درصدی بهره‌برداران درمدیریت آبیاری شبکه می باشد(دباغی، 1390).

3-1- اهمیت و ضرورت موضوع

مهمترین ضرورتهای ظهور مدیریت مشاركتی آبیاری در كشورهای مختلف شامل؛كمبود سرمایه- گذاری دولت در بخش آبیاری، نگهداری نامناسب سیستم‌های آبیاری، عدم توانایی دولت درجمع کردن پول كافی از مصرف‌كنندگان آب و عملكرد ضعیف سیستم‌های آبیاری می‌باشند(تبرایی و همکاران،1390). در این رابطه تلاش‌های زیادی دركشورهای مختلف جهت انتقال مدیریت سیستم‌های آبیاری از دولت به بخش خصوصی یا سازمان‌های محلی صورت گرفته است.

 انتقال مسئولیت‌ها از سوی سیاست‌گذاران به عنوان روشی برای كاهش فشار بر منابع مالی دولتها، بهبود عملكرد كشت آبی و اطمینان ازپایداری بلندمدت سیستم‌های آبیاری در نظرگرفته شده و برای بهره‌برداران نیز مشارکت درمدیریت آبیاری پیامدهایی نظیر: كاهش مشكلات كم آبی، تأمین آب در طول مراحل رشد گیاه، افزایش عملكرد محصولات ومازاد عرضه آب و در نتیجه  بهره‌برداری بهینه از منابع آب و افزایش درآمد و عملكرد، افزایش بهره‌وری محصولات كشاورزی، افزایش تراكم كشت، كسب اطمینان كشاورز از نظرتأمین غذا و درآمد، كاهش مهاجرت، بهبود شرایط اقتصادی مردم، افزایش فعالیتهای اقتصادی، توزیع عادلانه آب و كاهش فقر ، كاهش هزینه‌های بهره‌برداری و نگهداری وپرسنلی، افزایش روحیه همكاری و تعاون بین كشاورزان وكشاورزان و دولت،

تکه هایی از متن به عنوان نمونه :

چکیده:

در این مطالعه اثر برخی از پارامترهای مؤثر بر مقاومت های بتن پلیمری بر پایه رزین اپوکسی شامل سخت کننده، فیلر و حلال مورد بررسی قرار گرفته است. خاکستر پوسته برنج و خاکستر ساقه جارو به عنوان فیلر و مخلوط استون- تولوئن با نسبت 50-50% به عنوان حلال در ساخت نمونه ها بکار رفته است. بر طبق نتایج آزمایش ها، افزودن مقادیر مناسبی از فیلر موجب بهبود مقاومت های فشاری، خمشی و شیمیایی بتن پلیمری می شود. در نمونه های حاوی 4/18 درصد پلیمر، افزودن خاکستر پوسته برنج با نسبت فیلر- مصالح 075/0 موجب افزایش 21 درصدی در مقاومت فشاری می گردد. نمونه های حاوی خاکستر ساقه جارو، با نسبت فیلر- مصالح 09/0 و 4/18 درصد پلیمر، 27 درصد بهبود در مقاومت خمشی را نسبت به نمونه فاقد فیلر نشان داده اند. نتایج آزمایشات بر روی حلال نشان می دهد که افزودن مقادیر بهینه ای از حلال موجب بهبود کارایی و افزایش مقاومت های فشاری و خمشی بتن می شود اما استفاده از مقادیر زیاد حلال به دلیل امکان کاهش در چسبندگی پلیمر ممکن است اثر منفی بر بتن پلیمری داشته باشد. همچنین تغییر نوع سخت کننده و نسبت اختلاط سخت کننده- رزین موجب تغییر در خواص مقاومتی بتن پلیمری شده است. سخت کننده آمینی با وزن اکی والان پایین تر موجب 27 و 13 درصد بهبود در مقاومت های فشاری و خمشی و نیز افزایش مدول الاستسیته نمونه ها نسبت به نمونه های حاوی سخت کننده آمینی با وزن اکی والان بالاتر گردیده است.

 

واژه های کلیدی: بتن پلیمری، رزین اپوکسی، فیلر، حلال، سخت کننده

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                                             صفحه

 

فصل اول- مقدمه                                                           

1-1 اهداف تحقیق                                          4

1-2 ساختار پایان نامه                                                                                                                                            5                          

فصل دوم- ادبیات موضوع و مروری بر مطالعات انجام شده

2-1 بتن سیمانی                                                                                                                                                   6

2-1-1 خصوصیات بتن سیمانی                                                                                                                       7

2-2 آشنایی با پلیمر و تاریخچه کاربرد در بتن                                                                                                         10

2-2-1 تعریف پلیمر                                   10

2-2-2 تاریخچه کاربرد پلیمر                          15

2-3 بتن های حاوی پلیمر                                 16

2-3-1 بتن پلیمر تزریقی                            16

2-3-2 بتن پلیمر- سیمان                             18

2-3-2-1 خواص مکانیکی بتن پلیمر- سیمان              21

2-3-3 بتن پلیمری                                                                                                                                          27

2-3-3-1 رزین پلی استر                             28

2-3-3-2 رزین اپوکسی                               30

2-3-3-3 رزین پلی متا کریلات                                                                                                                 34

2-3-3-4 سخت کننده ها                               34

2-3-3-4-1 تعیین نسبت استوکیومتری (برای رزین اپوکسی) 35

2-3-3-5 دلایل استفاده از اپوکسی                    35

2-3-3-6 سنگدانه                                   36

2-3-3-7 فیلر (پرکننده)                             37

2-3-3-8 نظریه تشکیل ساختمان در بتن پلیمری         37

2-3-3-9 خواص مکانیکی و شیمیایی بتن پلیمری         38

2-3-3-9-1 مقاومت فشاری و خمشی               38

2-3-3-9-2 تأثیر دما بر بتن پلیمری           39

2-3-3-9-3 مقاومت در برابر پدیده یخ- ذوب                                                                               41

2-3-3-9-4 مدول الاستسیته                                                                                                          42

2-3-3-9-5 مقاومت بتن پلیمری در تماس سطحی با اجسام سخت                                                                          43

2-3-3-9-6 میرایی نوسانی                      43

2-3-3-9-7 مقاومت در برابر محیط های مهاجم      45

2-3-3- 9-8 استفاده از منومر های فلزی در بتن پلیمری    47

2-3-3-9-9 راه حلی برای کاهش هزینه               49

2-3-3-10 فرموله کردن مخلوط های بتن پلیمری        51

2-3-3- 11 جنبه های اقتصادی                      53

2-4 طرز تهیه و ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاکستر پوسته برنج  56

2-5 حلال ها                                          58

فصل سوم- روش تحقیق، لوازم و مواد

3-1 مواد مصرفی                                      60

3-1-1 رزین و سخت کننده                            60

3-1-2 حلال                                         62

3-1-3 مصالح سنگی                                   62

 

3-1-4 فیلر                                        64

3-1-4-1 خاکستر پوسته برنج                        64

3-1-4-2 خاکستر ساقه جارو                        65

3-2 طریقه ساخت نمونه ها                               66

3-3 روش انجام آزمایش ها                             67

3-3-1 آزمایش سطح مخصوص                              67

3-3-2 آزمایش دانسیته ظاهری                          68

3-3-4 آزمایش چگالی ظاهری                             68

3-3-4 مدول الاستسیته                                      69

3-3-5 آزمایش استحکام فشاری                           70

3-3-6 آزمایش استحکام خمشی تک نقطه ای                  71

3-3-7 آزمایش مقاومت شیمیایی                           71

فصل چهارم- بحث و نتایج

4-1 آشنایی اولیه با شرایط و چگونگی اختلاط و تأثیر دانه بندی مصالح                                                 73

4-2 بررسی اثر نسبت اختلاط رزین- هاردنر بر مقاومت بتن پلیمری                                                          74

4-3 تأثیر نوع سخت کننده بر خواص بتن پلیمری                                   77

4-4 بررسی اثر فیلر                                    79

4-5 بررسی اثر حلال                                     88

فصل پنجم- نتیجه گیری و پیشنهادات        

5-1 نتیجه گیری                                                    92

5-2 پیشنهادات                                                                94

مراجع                                                    96

 

 

فهرست شکل ها

عنوان                                                                                                                                             صفحه

 

شکل (2-1) پس از اختلاط                                    18

شکل (2-2) مرحله تشکیل ژل سیمان                             18

شکل(2-3) تشکیل فیلم پلیمری                                19

شکل (2-4) تشکیل ماتریکس پلیمر- سیمان                       19

شکل (2-5) مثالی از فرآیند تشکیل رزین پلی استر غیر اشباع     29

شکل (2-6) مخلوط پلی استر(a)، استایرن (b) و سخت کننده یاآغازگر © قبل (1) و بعد از سخت شدن (2)                                      30

شکل (2-7) فرآیند تشکیل رزین DGEBA                         31

شکل (4-1) مقاومت فشاری نمونه ها با نسبت اختلاط سخت کننده- رزین مختلف   76

شکل (4-2) مقاومت خمشی نمونه ها با نسبت اختلاط سخت کننده- رزین مختلف    76

شکل(4-3) مقاومت فشاری بتن پلیمری با دو نوع سخت کننده مختلف  77

شکل (4-4) مقاومت خمشی بتن پلیمری با دو نوع سخت کننده مختلف  77

شکل (4- 5) وزن مخصوص بتن پلیمری حاوی خاکستر پوسته برنج      81

شکل(4- 6) وزن مخصوص بتن پلیمری حاوی خاکستر ساقه جارو        81

شکل (4-7) مقاومت فشاری نمونه های حاوی خاکستر پوسته برنج     82

شکل (4-8) مقاومت فشاری نمونه های حاوی خاکستر ساقه جارو      83

شکل (4-9) مقاومت خمشی نمونه های حاوی خاکستر پوسته برنج      84

شکل (4-10) مقاومت خمشی نمونه های حاوی خاکستر ساقه جارو      85

شکل (4-11) اثر حلال بر وزن مخصوص بتن پلیمری                 89

شکل (4-12) اثر حلال بر مقاومت فشاری بتن پلیمری              90

شکل 4- 13) اثر حلال بر مقاومت خمشی بتن پلیمری               91

فهرست جدول ها

عنوان                                                                                                                                           صفحه

 

جدول(2-1) مقاومت خمشی بتن در محیط خورنده                                                                                                      10

جدول (2-2) خصوصیات مقاومتی بتن با درصد پلیمر مختلف        23

جدول (2-3) مدول الاستسیته و نسبت پواسون بتن پلیمر- سیمان   24

جدول (2-4) تأثیر نوع پلیمر بر خزش                       25

جدول (2- 5) درصد وزن از دست داده در محیط خورنده           26

جدول (2- 6) عمق نفوذ روغن                                26

جدول (2- 7) خصوصیات رزین اپوکسی DGEBA                                                  31

جدول (2- 8) خصوصیات سخت کننده های مختلف برای رزین اپوکسی و اثرات آن ها بر پلیمر سخت شده                                           33

جدول (2- 9) خصوصیات مکانیکی برای بتن پلیمری بر حسب نوع رزین 39

جدول (2- 10) مقاومت فشاری نمونه ها با رزین های پلی استر ایزوفتالیک و ارتوفتالیک                                               39

جدول (2- 11) ویژگی های رزین پلی استر و اپوکسی            41

جدول (2-12) مدول الاستسیته نمونه های بتن پلیمر پلی استر    42

جدول (2- 13) مقادیر میرایی بحرانی نمونه های پلیمری       44

جدول (2- 14) درصد اختلاط مصالح سنگی                      44

جدول (2- 15) مقاومت خمشی نمونه های حاوی 8% و 20% خاکستر بادی قرار گرفته شده در محیط خورنده                                      46

جدول (2- 16) درصد اختلاط مواد در نمونه بتن پلیمری         48

جدول (2-17) تأثیرمنومرهای فلزی بر ویزگی های مخلوط تازه بتن پلیمری    48

جدول (2- 18) اثر افزودن منومرهای فلزی (5 درصد وزن رزین) بر مقاومت فشاری و خمشی بتن پلیمری                                        48

جدول (2- 19) حجم زباله های پلاستیکی در سال 2000 در امریکا  50

جدول (2-20) مقدار مصرف و تولید زباله های پلاستیکی در چند کشور   50

جدول (2-21) مقاومت فشاری و خمشی بدست آمده از رزین پلی استر بازیافتی   51

جدول (2-22) هزینه های کاربرد بتن پلیمری و بتن سیمانی در ساخت ستونهای الکترولیز در یک دوره ی 20 ساله                           55

جدول(2-23) ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاکستر پوسته برنج سوزانده شده در کوره                                                        57

جدول (2-24) ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاکستر پوسته برنج سوزانده شده در هوای آزاد                                               57

جدول (3-1) مشخصات رزین R 805 و سخت کننده های مورد استفاده  61

جدول (3-2) مشخصات رزین Dur 41 و Dur 42 و سخت کننده های مورد استفاده 61

جدول(3-3) مشخصات حلال های مورد استفاده                    61

جدول (3-4) دانه بندی مصالح بکار رفته در ساخت نمونه های بتن پلیمری     63

جدول (3-5) مشخصات فیزیکی خاکستر پوسته برنج و خاکستر ساقه جارو    65

جدول (4-1) اثر دانه بندی مصالح بر مقاومت فشاری            74

جدول (4-2) مدول الاستسیته بتن پلیمری با نسبت سخت کننده- رزین مختلف     76

جدول(4-3) نسبت های اختلاط پلیمر ، سنگدانه ، فیلر          80

جدول (4-4) اثر محیط خورنده بر بتن پلیمری با خاکستر پوسته برنج 86

جدول (4-5) اثر محیط خورنده بر بتن پلیمری با خاکستر ساقه جارو 87

جدول (4-6) مدول الاستسیته برای نمونه های حاوی خاکستر پوسته برنج   88

جدول (4-7) مدول الاستسیته برای نمونه های حاوی خاکستر ساقه جارو 88

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1- فصل اول: مقدمه

 

بتن یکی از پر مصرفترین مصالح ساختمانی است که بعلت قیمت پایین، استفاده آسان و قابلیت پاسخگویی به شرایط مورد نیاز بطور گسترده مورد استفاده قرار می گیرد. از زمان کاربرد بتن توسط رومی ها تا سال 1824 و ساخت سیمان پرتلند توسط جوزف اسپدین، بشر بخصوص در قرن های اخیر بدنبال بهتر کردن خواص بتن بودند، و از چسبنده ها، افزودنی ها و مصالح سنگی مختلف استفاده کردند که به هدفشان دست یابند.

امروزه طیف گسترده ای از مواد و روش ها برای بهبود خواص بتن سیمانی (بتن سیمان پرتلند) و یا جایگزین استفاده سیمان در بتن وجود دارد که بسته به مقاومت های مکانیکی و شیمیایی مورد نیاز و مسائل سازه ای و شرایط موجود، متناسب با هزینه ها انتخاب می شوند. بهبود خواص بتن به دو روش کلی : 1- تسلیح کردن بتن با بهره گرفتن از الیاف و میلگرد که عمدتاً جهت بهبود مقاومت خمشی و شکل پذیری بتن 2- بهبود کیفیت خود بتن از طریق افزودن مواد شیمیایی، پوزولان ها و فیلر ها صورت می گیرد.

پلیمر بعنوان یک گزینه برای میل به این هدف (بهبود خواص بتن) چندین دهه است که مورد توجه قرار گرفته است. مواد پلیمری به هر دو روش جهت بهبود خواص بتن بکار می روند. مواد پلیمری جامد و سخت شده بصور ت الیاف (مانند پلی پروپیلن) و یا میلگرد های FRP[1] بتن را تسلیح می کنند. فرآیند پلیمریزاسیون و سخت شدن در کارخانه های سازنده انجام می شود و موادی با ویژگی های مشخص در اختیار استفاده کننده قرار می گیرد. بور، کربن، شیشه و پلی آمید مهمترین موادی هستند که از آن ها الیاف تهیه می شود. میلگرد های FRP کربنی (CFRP[2]) و شیشه ای (GFRP[3]) از الیاف به همراه ماتریکسی از مواد پلیمری (مانند اپوکسی) ساخته می شوند. علاوه بر استفاده در مهندسی عمران از الیاف (کامپوزیت های پلیمری) در زمینه های دیگر از جمله مهندسی هوا فضا (ساخت شاتل)، حمل و نقل ( ساخت ماشین و هواپیما)، کالا های ورزشی (ساخت راکت و چوب اسکی)، ماشین آلات و ابزار ها (تیغه های توربین، چرخ دنده ها) و غیره استفاده می شود [1].

برای بهبود کیفیت بتن ساخته شده می توان از مواد پلیمری بصورت غیر جامد استفاده کرد. این مواد در مدت عمل آوری بتن سخت شده و با تشکیل شبکه های درهم تنیده با شبکه سیمانی خواص مقاومتی بتن را بهتر می کنند. بتن پلیمر تزریقی (PIC[4]) و بتن سیمان- پلیمر (PCC[5]) از این جمله اند. نوع پلیمر و درصد اختلاط آن بر مقاومت نهایی بتن بسیار مؤثر است. توسعه و تحقیق فعال در مورد کامپوزیت های بتن- پلیمر در آلمان ، امریکا ، انگلستان ، ژاپن و روسیه تقربباً از 80 سال پیش آغاز شد و اکنون بطور گسترده در مصارف گوناگون بکار گرفته می شوند. بعنوان مثال حجم پلیمر استفاده شده فقط در ملات پلیمر- سیمان (PCC) در ژاپن در اواخر قرن بیستم به بیش از 100000 تن در یکسال رسیده است [2].

بطور کلی دلایل گسترش استفاده از سازه های کامپوزیتی عبارتند از:

1- کارایی ، که موجب می شود معماری های زیبا در ساختمان بوجود آید

2- مقاومت در برابر شرایط جوی

3- مقاومت در برابر خوردگی در محیط های خورنده

4- ساختمان هایی که کاربرد فلز در آن ها مجاز نیست.

بتن پلیمری (PC[6]) از صورت های استفاده غیر جامد پلیمر در بتن است که موجب اصلاح کیفیت بتن (سیمانی) نشده ، بلکه خود دارای یک بایندر پلیمری چسبنده است که جایگزین سیمان می گردد و پس از سخت شدن مصالح سنگی را در کنار یکدیگر نگه می دارد. بتن پلیمری دارای خواص مقاومتی به مراتب بالاتر از بتن سیمانی است و می تواند در صورت عدم توانایی بتن (سیمانی) در ارائه مقاومت لازم جایگزین خوبی برای آن باشد. کاربرد در اعضای سازه ای با مقاومت فشاری و بخصوص کششی بالا، و نیز نفوذپذیری کم و مقاومت شیمیایی بالا آن را گزینه مناسب برای ساخت سازه در سواحل، مناطق سردسیر، مجاری آب و فاضلاب، مخازن آب و مواد شیمیایی می کند. داشتن میرایی بالا (حدود چهار برابر فولاد) موجب استفاده آن در ساخت بستر برای وسایل و ماشین آلات مکانیکی با ارتعاش زیاد شده است. علاوه بر مزیت های فوق داشتن مقاومت های ضربه ای و سایشی و غیره زمینه های کاربردی زیادی از جمله در راهسازی و روکش پل ها را برای بتن و مواد پلیمری به همراه دارد. اما گران بودن مواد پلیمری، ضعف در برابر دما های بالا، تا حدی سمی بودن و یا داشتن مشکلات زیست محیطی برای بعضی پلیمر ها یا عامل های عمل آوری (هاردنر یا سخت کننده) یا مواد افزودنی را می توان از معایب و نقاط ضعف آن دانست.

با توجه به زلزله خیز بودن و بالا بودن هزینه و زمان ساخت در کشورمان بکارگیری مواد پیش ساخته و سبک بشدت در صنعت ساختمان سازی احساس می شود. تکنولوژی که سال هاست در کشور های پیشرفته بخصوص امریکا مورد استفاده قرار می گیرد. سبک بودن، مقاومت مکانیکی و شیمیایی بالا، مدت عمل آوری پایین از اثرات کاربرد مواد پلیمری در این محصولات است. بکارگیری فوم های پلی استایرن در سقف های تیرچه بلوک و دیوار های پیش ساخته در ایران روند روبه رشدی دارد.

پلیمرها دارای انواع و ویژگی های مختلف هستند و به دو گروه ترموست (گرما سخت) و ترموپلاست (گرما نرم) تقسیم می شوند. در ساخت بتن پلیمری معمو لاً از پلیمرهای ترموست استفاده می گردد. اما بیشتر پلیمر های مورد استفاده در بتن پلیمر- سیمان ترمو پلاست هستند. معیارهایی همچون سخت شدن در دمای اتاق، مقاومت در برابر آتش، مسائل زیست محیطی و مسائل اقتصادی در کنار خواص مکانیکی قرار گرفته و مصرف کنندگان را به سمت انتخاب پلیمری از بین انواع پلیمرها رهنمون می کنند [3].

 

مطابق آزمایشات و تحقیقات گسترده صورت گرفته توسط محققین در مورد بتن پلیمری، بر حسب نوع و مقدار مواد پلیمری (رزین و سخت کننده) و افزودنی ها، تغییرات گسترده ای در مقدار مقاومت و ویژگی های برجسته بتن پلیمری رخ می دهد. بعنوان مثال مقدار مقاومت فشاری در بتن پلیمری می تواند بین 50 تا 160 مگا پاسکال باشد. لذا در این پایان نامه سعی شده است فاکتور های مؤثر بر مقاومت بتن پلیمری (بخصوص مقاومت های فشاری و خمشی) مورد مطالعه قرار گیرد.

 

1-1 اهداف تحقیق

اثر دانه بندی مصالح بر مقاومت ملات پلیمری. بدین منظور از سه دانه بندی: مانده روی الک نمره 16، گذشته از الک نمره 16، ترکیب 60% مصالح عبور کرده از الک نمره 16 با 40% باقیمانده روی الک (وزنی) استفاده شده است.
بررسی اثر نسبت اختلاط سخت کننده- رزین. از 5 نسبت اختلاط مختلف: 10%، 13%، 16%، 19%، 22% در ساخت نمونه ها استفاده شد. نسبت اختلاط پیشنهادی از طرف شرکت سازنده برابر 16% است.
نشان دادن تأثیر نوع سخت کننده بر روی مقاومت بتن پلیمری: از دو نوع سخت کننده آمینی برای سه درصد مختلف رزین استفاده شد.
بررسی اثر دو نوع فیلر خاکستر پوسته برنج و خاکستر ساقه جارو که از پسماند های محصولات کشاورزی بدست آمدند بر خواص مقاومتی بتن پلیمری: نمونه ها در سه درصد پلیمر مختلف (13 ، 4/18 ، 23) و با درصد های مختلف فیلر ساخته شدند.
بررسی اثر حلال بر مقاومت فشاری و خمشی بتن پلیمری: ازحلال استون- تولوئن (به نسبت 50%- 50%) برای کاهش ویسکوزیته پلیمر استفاده شد. نمونه ها از دو نوع رزین اپوکسی مختلف و نیز از دو درصد مختلف پلیمر (8 و 10) ساخته شدند.
 

1-2 ساختار پایان نامه

در فصل اول مقدمه ای از کلیات و ضرورت های تحقیق و مطالبی برای آشنایی اولیه با مواد پلیمری ارائه گردید.

در فصل دوم توضیحاتی در مورد پلیمر ها بخصوص رزین اپوکسی و نیز خصوصیات بتن های حاوی پلیمر ارائه شده است.

در فصل سوم روند انجام آزمایشات و طریقه تهیه و مشخصات مواد مورد نیاز و بکار رفته در ساخت نمونه ها تشریح گردید.

نتایج بدست آمده و بحث در مورد آن در فصل چهارم بیان شد.

خلاصه نتایج به همراه پیشنهادات در فصل پنجم آمده است.

 

 

 

 

 

2- فصل دوم: ادبیات موضوع و مروری بر مطالعات انجام شده

 

2-1 بتن سیمانی

بتن شامل یک بایندر چسبنده سیمانی همراه با سنگدانه است که برای سخت شدن به آب نیاز دارد. خواص مکانیکی بتن متأثر از خواص ترکیبات سیمان، نوع و دانه بندی سنگدانه، مقدار و کیفیت آب، حرارت، رطوبت و عمل آوری است. هیدراته شدن ذرات سیمان در مجاورت آب موجب تشکیل شبکه ای سخت و محکم گشته که سنگدانه ها را احاطه می کند [4]. در ادامه مطالبی در مورد اجزاء تشکیل دهنده و خصوصیات مقاومتی بتن سیمانی به اختصار بیان می شود.

سیمان: سیمان از مخلوط مواد آهکی با موادی شامل اکسیدهای سیلیس ، آلومینیوم و آهن (مانند رس) و پختن آنها تا مرحله کلینگر بدست می آید. تر کیبات سیمان در مجاورت آب هیدراته شده و تولید C3S2H3[7] و هیدروکسید کلسیم[8] می کنند.ترکیب C3S2H3 عامل اصلی گیرش سیمان می باشد.

سنگدانه: حدود 75% حجم بتن را تشکیل می دهد. سنگدانه ها بر اساس نوع کانی های تشکیل دهنده، شکل ظاهری و بافت سطحی در گروه های مختلف طبقه بندی می شوند. با توجه به اینکه تنش های وارد بر سطح تماس یک دانه ممکن است بالاتر از تنش فشاری وارده باشد مقاومت لازم برای سنگدانه ها باید از مقاومت بتن بالاتر باشد (مقاومت یک سنگدانه مناسب تا حدود MPa 80 می رسد). وجود مواد آلی، ناخالصی های نمکی و رس یا ذرات بسیار ریز در سنگدانه بر بتن تأثیر منفی دارد.

آب: به منظور هیدراته شدن سیمان و ایجاد گیرش بکار می رود و نیز بر کارایی و ایجاد تراکم بهتر مؤثر است. آبی که pH آن بین 6 تا 8 بوده و طعم شوری نداشته باشد برای استفاده در بتن مناسب است. آب داخل بتن به سه بخش : آب ترکیب ، آب ژلی و آب حفرات موئینه تقسم می شود. با افزایش نسبت آب به سیمان بر حفرات موئینه افزوده شده که این افزایش حفرات موجب کاهش مقاومت بتن می شود.

پوزولان: به موادی که به تنهایی خاصیت گیرش و سیمانی شدن ندارند اما در مجاورت آب با هیدروکسید کلسیم حاصل از هیدراتاسیون واکنش داده و ترکیباتی با خاصیت سیمانی تشکیل می دهند اطلاق می شود. خاکسترهای آتشفشانی، رس پخته و خاکستر بادی از جمله پوزولان هایی هستند که در بتن استفاده می شوند.

 

2-1-1 خصوصیات بتن سیمانی (بتن سیمان پرتلند)

مقاومت های فشاری: تقریباً کلیه خواص بتن مرتبط با مقاومت فشاری بتن است و با افزایش مقاومت فشاری، مقاومتهای کششی، خمشی، سایش، خستگی، نفوذپذیری و … بتن بطور غیر خطی افزایش می یابد. بنابراین مقاومت فشاری معیار خوبی برای بیان کیفیت بتن است. مقاومت در بتن تابع زمان است و با گذشت زمان افزایش می یابد که این افزایش در ابتدا سیر صعودی بیشتری دارد. برای نمونه ها با ترکیبات سیمانی مختلف مقاومت های بدست آمده در زمانهای برابر متفاوت است. مثلاً [9]C3A  موجب افزایش مقاومت سنین اولیه بتن می شود اما این ترکیب در مجاورت سولفات تولید سولفو آلومینات کلسیم کرده که برای بتن مضر است به همین خاطر از این ترکیب در سیمان های ضد سولفات کمتر استفاده می شود و این عمل موجب دیر گیر شدن این تیپ از سیمان گشته است [5].

مقاومت کششی و خمشی: مقاومت کششی با افزایش مقاومت فشاری با نسبت کمتری افزایش می یابد. برای بتن با مقاومت پایین نسبت مقاومت کششی به فشاری حدود است که با افزایش مقاومت فشاری این نسبت کاهش می یابد [4]. از عوامل مؤثر بر این نسبت رطوبت می باشد. مقاومت فشاری بتن در حالت خشک از مرطوب بیشتر می باشد ولی مقاومت کششی (مستقیم) تغییر چندانی نمی کند. هرچند مقاومت کششی مستقیم چندان تحت تأثیر سنگدانه ها قرار ندارد ولی مقاومت خمشی بتن با سنگدانه های گوشه دار افزایش می یابد. در بین روش های محاسبه مقاومت کششی روش خمشی مقاومت بیشتری را نسبت به روش های مستقیم و اسپیرال بدست می دهد.

مدول الاستیسیته : تابعی از نوع سنگدانه، نسبت سنگدانه به سیمان و مقاومت بتن است. رطوبت موجب افزایش مدول الاستیسیته در حدود چند گیگا پاسکال می شود(بر خلاف مقاومت فشاری). محدوده ی مدول الاستیسیته بتن بین GPa 15 تا 35 است که مقادیر بالای این بازه برای بتن های با مقاومت بسیار بالا است. در ضمن مدول الاستیسیته سنگدانه ها مانند شن و گرانیت حدود GPa 40 و بازالت و کوارتز گرد گوشه بیش از GPa 80 است [5].

مقاومت خستگی: هنگامی که بتن تحت تنشی حدود 70 الی 80 درصد مقاومت کوتاه مدت قرار بگیرد پیوستن ترک های ریز در بتن به مرور زمان، موجب شکست بتن می شود(خستگی استاتیکی). همچنین اگر بتن تحت سیکل های بارگذاری قرار بگیرد مقاومت خستگی آن با افزایش تعداد سیکل کاهش می یابد که سرعت کاهش برای مقاومت خستگی فشاری بیشتر از کششی است( نسبت به مقاومت کوتاه مدت). با افزایش مقاومت فشاری بتن ساخته شده مقاومت خستگی آن افزایش می یابد. بتن تقریباً با یک میلیون سیکل بارگذاری در نصف مقاومت فشاری شکسته می شود.

مقاومت در برابر ضربه: اگرچه با افزایش مقاومت فشاری معمولاً مقاومت در برابر ضربه افزایش می یابد (در هر ضربه انرژی کمتری جذب می شود) ولی این مقاومت بیشتر متأثر از مقاومت کششی و بخصوص نوع سنگدانه است. بتن حاوی سنگدانه شکسته مقاومت بهتری را نشان می دهد. توجه به این نکته که با افزایش سرعت بارگذاری مقاومت نیز افزایش می یابد در آزمایشات نمونه های بتنی لازم است.

جمع شدگی: جمع شدگی در اثر هیدراتاسیون و خشک شدن و کربناتاسیون ایجاد می شود. نسبت آب به سیمان، حجم خمیر سیمان به سنگدانه، نوع سنگدانه و میزان رطوبت در جمع شدگی قطعه بتنی تأثیر دارند. ماکزیمم جمع شدگی(خشک شدن و کربناتاسیون) یک قطعه بتنی معمول، به حدود 6-10×1600 می رسد.

نفوذپذیری: خمیر سیمان دارای حفرات ژلی و موئینه است. حفرات ژلی که بیش از 28% حجم خمیر سیمان را تشکیل می دهد بسیار ریز بوده و اصولاً قابلیت نفوذپذیری آن بسیار کم است. آنچه که بر نفوذپذیری بتن بسیار مؤثر است حفرات خمیر سیمان می باشد. اگر خمیر سیمان فقط دارای آب لازم برای هیدراتاسیون باشد حجم حفرات مؤئینه در آن به حدود 18% حجم سیمان خشک می رسد [4]. حفرات موئینه با افزایش نسبت آب به سیمان افزایش، و با افزایش درجه هیدراتاسیون کاهش می یابند. اگرچه افزایش مقدار حفرات موئینه موجب افزایش نفوذپذیزی در خمیر سیمان می شود ولی در خمیرهای سیمانی مختلف بسته به مسیرهای عبور بزرگ بین حفرات موئینه ضریب نفوذپذیری متفاوت است. ضریب نفوذپذیری از تخلخل موئینه بیش از 35% و یا نسبت آب به سیمان بیش از 65/0 افزایش چشمگیری می یابد [4]. نفوذپذیری بتن یکی از معایب اصلی آن و عامل ضعف آن در برابر محیط های خورنده است. نفوذ آب به داخل بتن موجب ضعف آن در پدیده یخ- ذوب گشته و نیز هجوم مواد خورنده موجب شسته شدن بتن و تخریب آرماتورها می گردد.

اسیدها با PH  کمتر از 5/4 اثر خورندگی فراوانی بر بتن دارند و بتن در برابر اسیدهای قوی مقاومت خود را کاملاً از دست می دهد. در جدول (2-1) مقاومت خمشی بتن پس از قرار گیری در محیط های خورنده نشان داده شده است. نسبت آب به سیمان مخلوط بتن 59/0، مقاومت خمشی نمونه معیار MPa 95/3 و غلظت اسید در آزمایش 5% بوده است [2]..

 

جدول(2-1) مقاومت خمشی بتن در محیط خورنده [2]

مقاومت از دست داده (%)
متوسط مقاومت بعد از قرارگیری در محیط خورنده (MPa)
محیط خورنده
3/72 

2/77
09/1
اسید استیک
9/0
اسید فرمیک
4/2
86/3
اسید لاکتیک
2/29
8/2
اسید سولفوریک
29 (افزایش)
56/5
آب مقطر
25 (افزایش)
27/5
آب معمولی
 

2-2 آشنایی با پلیمر و تاریخچه کاربرد در بتن

 

2-2-1 تعریف پلیمر

با پیوند تعداد زیادی از مولکول های کوچک بنام منومر(از طریق پیوند کوالانسی) مولکول های بسیار بزرگی بنام پلیمر تشکیل می شوند به این عمل پلیمریزاسیون[10] گفته می شود.

پلیمرها به دو دسته پلیمرهای طبیعی و مصنوعی تقسیم می شوند. پلیمرهای طبیعی به پلیمرهای موجود در طبیعت اطلاق می شود. کراتین، پروتئین، سلولز و نشاسته از جمله پلیمرهای طبیعی هستند. پلیمرهای مصنوعی که در آزمایشگاه با واکنش های شیمیایی ساخته می شوند خود به دو گروه پلیمرهای افزایشی: که تشکیل پیوند بین دو مولکول با شکستن پیوند دوگانه ایجاد می شود مانند پلی اتیلن و پلیمرهای تراکمی: پلیمره شدن منومرها با تولید مولکولهای کوچکی (مانند آب) همراه است مانند پلی استرها، تقسیم می شوند. هر منومر در پلیمرهای تراکمی باید حداقل دو عامل شیمیایی فعال داشته باشد.

[1] Fiber Reinforcement Polymer

[2] Carbon Fiber Reinforcement Polymer

[3] Glass Fiber Reinforcement Polymer

[4] Polymer Impregnated Concrete

[5] Polymer Cement Concrete

[6] Polymer concrete

[7] C=CaO, S=SiO2, H=H2O

[8] Ca(OH)2

[9] C=CaO, A=Al2O3

[10] Polymerization

ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل و با فرمت ورد موجود است

متن کامل را می توانید دانلود نمائید