دكتر محمد سعید جبل عاملی
 

تکه هایی از متن به عنوان نمونه :

فهرست مطالب:

فصل 1: کلیات

1-1- مقدمه……………………………………………………………………………………………………………..2

1-2-فرایند تهیه تحقیق……………………………………………………………………………………………….4

1-3- ضرورت واهمیت تحقیق…………………………………………………………………………………….5

1-4-اهداف تحقیق……………………………………………………………………………………………………5

1-5-سئوالات وفرضیات تحقیق…………………………………………………………………………………..6

1-6-روش تحقیق…………………………………………………………………………………………………….6

1-7-جامعه آماری……………………………………………………………………………………………………7

1-8-تعریف واژگان کلیدی……………………………………………………………………………………….7

1-9-مراحل اجرای کار تحقیق…………………………………………………………………………………..10

فصل 2 :مروری برادبیات

2-1-مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………13

2-2-مروری بر تاریخچه…………………………………………………………………………………………..16

2-2-1-نظام فنی واجرایی سال1367……………………………………………………………………………16

2-2-2-نظام فنی واجرایی سال1375……………………………………………………………………………16

2-2-3-نظام فنی واجرایی سال1385……………………………………………………………………………17

2-3-اهمیت ولزوم وجود نظام فنی واجرایی………………………………………………………………….21

2-4-جمع بندی ومقایسه سه نظام فنی واجرایی……………………………………………………………..21

2-5-جایگاه قانونی نظام فنی واجرایی………………………………………………………………………….24

2-5-1-ماده 22و23 قانون برنامه وبودجه……………………………………………………………………..24

2-5-2-آیین نامه استانداردهای اجرایی طرح های عمرانی………………………………………………25

2-5-3-نظام فنی واجرایی در قانون اساسی…………………………………………………………………..28

2-5-4-قانون برنامه چهارم توسعه………………………………………………………………………………33

2-5-4-1-ماده31 قانون برنامه چهارم توسعه………………………………………………………………..33

2-5-4-2-ماده160 قانون برنامه چهارم توسعه………………………………………………………………34

2-5-5-قانون برنامه پنجم توسعه………………………………………………………………………………..34

2-6-نقش نظام فنی واجرایی کشور در تهیه واجرای برنامه عمرانی کشور……..…………………35

2-7-نظام فنی واجرایی در سایر کشورها………………………………………………………………..36

2-7-1-مدل متمرکز………………………………………………………………………………………….37

2-7-2-مدل نیمه متمرکز……………………………………………………………………………………37

2-7-3-مدل غیر متمرکز…………………………………………………………………………………….37

2-7-3-1-قانون……………………………………………………………………………………………………38

2-7-3-2-مقررات………………………………………………………………………………………………..38

2-7-3-3-آیین نامه………………………………………………………………………………………………39

2-7-3-4-استاندارد………………………………………………………………………………………….39

2-7-3-5-تفسیر…………………………………………………………………………………………………..39

2-7-3-6-راهنما………………………………………………………………………………………………….39

2-7-3-7-مشخصات فنی………………………………………………………………………………………40

2-7-3-8-معیار……………………………………………………………………………………………………40

2-7-3-9-قواعد………………………………………………………………………………………………40

2-7-3-10-نظام اداری……………………………………………………………………………………..40

2-8-نظام فنی واجرایی درکشور انگلستان…………………………………………………………………42

2-8-1-ساختار نظام فنی واداری…………………………………………………………………………….42

2-8-2- سهم کارهای طراحی واجرای توام……………………………………………………………..43

2-8-3-فناوری اطلاعات……………………………………………………………………………………..44

2-9-لزوم تحول اساسی در نظام فنی واجرایی…………………………………………………………..44

2-10-ذینفعان……………………………………………………………………………………………………45

2-10-1-معاونت برنامه ریزی ونظارت راهبردی………………………………………………………45

2-10-2-دستگاه های اجرایی………………………………………………………………………………46

2 -10-3-جامعه مهندسی………………………………………………………………………………..46

2-10-4-پیمانکاران……………………………………………………………………………………….47

2-10-5-مشاورین…………………………………………………………………………………………….47

2-10-6-تامین کنندگان…………………………………………………………………………………47

2-10-7-سازندگان……………………………………………………………………………………….47

2-10-8-سازمان های حرفه ای وتخصصی………………………………………………………..47

فصل 3:روش تحقیق

3-1-مقدمه…………………………………………………………………………………………………49

3-2-روش تحقیق………………………………………………………………………………………..49

3-3-جامعه آماری……………………………………………………………………………………….49

3-4-روش نمونه گیری………………………………………………………………………………..50

3-5-حجم نمونه…………………………………………………………………………………………51

3-6-روش ها وابزار جمع آوری اطلاعات……………………………………………………….51

3-7-طراحی پرسش نامه………………………………………………………………………………51

3-8-روایی……………………………………………………………………………………………………52

3-9-پایایی……………………………………………………………………………………………….52

3-10-روش تجزیه وتحلیل اطلاعات…………………………………………………………….53

 فصل4:یافته های تحقیق و تفسیر آنها

4-1-مقدمه……………………………………………………………………………………………….55

4-2-تجزیه و تحلیل نتایج بدست آمده از پرسشنامه و مصاحبه ها………………………..55

4-2-1-اصول ومبانی نظام فنی واجرایی…………………………………………………………56

4-2-2-سامانه مدیریت……………………………………………………………………………….57

4-2-2-1-متغیر حداکثر استفاده از توان فنی ومهندسی……………………………………..57

4-2-2-2-متغیر آموزش عوامل…………………………………………………………………….58

4-2-2-3-متغیر احراز صلاحیت مجریان………………………………………………………..59

4-2-2-4-متغیر بیمه وتضامین صنفی……………………………………………………………..60

4-2-2-5-متغیر مدیریت کیفیت ومهندسی ارزش………………………………….………61

4-2-2-6-متغیرارزیابی عملکرد ومستندسازی………………………………………….……62

4-2-2-7-متغیر مشارکت تشکل ها…………………………………………………………….63

4-2-2-8-جمع بندی متغیرهای سامانه مدیریت……………………………………….…….64

4-2-3-سامانه پدیدآوری پروژه ها از پیدایش تا بهره برداری…………………….……..65

4-2-3-1-متغیر پیدایش وتعریف وتصویب طرح ها………………………………..………65

4-2-3-2-متغیر طراحی وتایید……………………………………………………………..…….66

4-2-3-3-متغیرتامین اعتبار وبودجه……………………………………………………………67

 

4-2-3-4-متغیر ارجاع کار به عوامل…………………………………………………………..68

4-2-3-5-متغیر قراردادها…………………………………………………………………………69

4-2-3-6-متغیر اجرای پروژه ها…………………………………………………………………70

4-2-3-7-متغیر بهره برداری……………………………………………………………………..71

4-2-3-8-متغیر پاسخگوبودن عوامل ذینفع…………………………………………………..72

4-2-3-9-متغیر نظارت وارزیابی………………………………………………………………..73

4-2-3-9-جمع بندی متغیر های سامانهپدیدآوری پروژه ها…………………………….74

2-2-4-سامانه تهیه اسناد وضوابط فنی پدیدآوری طرح های سرمایه گذاری……….75

4-2-4-1-متغیرتحقق انتظارات در تهیه اسناد ……………………………………………….75

4-2-4-2-جمع بندی متغیر های سامانه تهیه اسناد وضوابط فنی………………………..76

4-2-5-مقایسه میزان تحقق الزامات سامانه های نظام فنی واجرایی …………………..77

4-2-6-جمع بندی متغیر های اصول والزامات سامانه های نظام فنی…………………..78

4-3-مقایسه وضعیت موجود زیر سامانه های نظام وراهکارهای اصلاحی……………79

4-3-1-اصول نظام فنی واجرایی………………………………………………………………..79

4-3-1-1-سازگاری نظام فنی واجرایی با قوانین ومقررات………………………………79

-وضعیت زیر سامانه در اصول والزامات نظام فنی واجرایی……………………………….79

-وضعیت زیرسامانه در عمل……………………………………………………………………….79

-راهکار های اصلاحی………………………………………………………………………………80

4-3-1-2-تهیه نظام واحد با تجمیع نظام فنی واجرایی ونظام مهندسی ………………..82

-وضعیت زیر سامانه در اصول والزامات نظام فنی واجرایی……………………………….82

-وضعیت زیرسامانه در عمل…………………………………………………………….……….83

-راهکار های اصلاحی…………………………………………………………………….………83

4-3-2-سامانه مدیریت………………………………………………………………….………..84

4-3-2-1-حداکثر استفاده از توان فنی ومهندسی داخلی …….………………………..84

-وضعیت زیر سامانه در اصول والزامات نظام فنی واجرایی…….……………………….84

-وضعیت زیرسامانه در عمل……………………………………………………………………..84

-راهکار های اصلاحی………………………………………………………..………………….87

4-3-2-2-آموزش عوامل ذینفع………………………………………………..…………….90

-وضعیت زیر سامانه در اصول والزامات نظام فنی واجرایی…………………………….90

-وضعیت زیرسامانه در عمل……………………………………………………..……………..90

-راهکار های اصلاحی……………………………………………………………..……………..91

4-3-2-3-نحوه احراز صلاحیت مجریان……………………………………….…………..91

-وضعیت زیر سامانه در اصول والزامات نظام فنی واجرایی………………..……………91

-وضعیت زیرسامانه در عمل……………………………………………………….……………91

-راهکار های اصلاحی……………………………………………………………………………92

4-3-2-4-تضمین تعهدات مالی از طریق بانک ها ،بیمه ها وتضامین صنفی………93

-وضعیت زیر سامانه در اصول والزامات نظام فنی واجرایی…………………………….93

-وضعیت زیرسامانه در عمل………………………………………….…………………………93

-راهکار های اصلاحی………………………………………………….………………………..94

4-3-2-5-مدیریت کیفیت ومهندسی ارزش ………………….………………………….96

-وضعیت زیر سامانه در اصول والزامات نظام فنی واجرایی….…………………………96

-وضعیت زیرسامانه در عمل…………………………………………………………………….96

-راهکار های اصلاحی……………………………………..……………………………………..97

4-3-2-6-مشارکت عوامل ذینفع……………………………………………………………..98

-وضعیت زیر سامانه در اصول والزامات نظام فنی واجرایی…………………..…………98

-وضعیت زیرسامانه در عمل…………………………………………………………………….98

-راهکار های اصلاحی……………………………………………….…………………………..99

4-3-3-سامانه پدیدآوری پروژه ها از پیدایش تا بهره برداری…………..………….101

4-3-3-1-پیدایش وتعریف وتصویب طرح ها……………………………………………….101

-وضعیت زیر سامانه در اصول والزامات نظام فنی واجرایی………………………………..101

-وضعیت زیرسامانه در عمل………………………………………………………………………..102

-راهکار های اصلاحی……………………………………………………………………………….103

4-3-3-2-مطالعات طرح ها وپروژه ها………………………………………………………….105

-وضعیت زیر سامانه در اصول والزامات نظام فنی واجرایی…………………………………105

-وضعیت زیرسامانه در عمل…………………………………………………………………………105

-راهکار های اصلاحی………………………………………………………………………………..107

4-3-3-3-طراحی وتایید پروژه ها………………………………………………………………..108

-وضعیت زیر سامانه در اصول والزامات نظام فنی واجرایی…………………………………108

-وضعیت زیرسامانه در عمل…………………………………………………………………………108

-راهکار های اصلاحی…………………………………………………………………………………110

4-3-3-4-تامین اعتبار………………………………………………………………………………..111

-وضعیت زیر سامانه در اصول والزامات نظام فنی واجرایی………………………………….111

-وضعیت زیرسامانه در عمل…………………………………………………………………………111

-راهکار های اصلاحی………………………………………………………………………………..113

4-3-3-5-ارجاع کار به عوامل…………………………………………………………………….115

-وضعیت زیر سامانه در اصول والزامات نظام فنی واجرایی………………………………….115

-وضعیت زیرسامانه در عمل………………………………………………………………………….115

-راهکار های اصلاحی…………………………………………………………………………………117

4-3-3-6-قراردادها…………………………………………………………………………………….119

-وضعیت زیر سامانه در اصول والزامات نظام فنی واجرایی…………………………………..119

-وضعیت زیرسامانه در عمل………………………………………………………………………….124

-راهکار های اصلاحی………………………………………………………………………………..119

4-3-3-7-اجرای پروژه ها…………………………………………………………………………..122

-وضعیت زیر سامانه در اصول والزامات نظام فنی واجرایی…………………………………122

-وضعیت زیرسامانه در عمل………………………………………………………………………..122

-راهکار های اصلاحی………………………………………………………………………………..123

4-3-3-8-بهره برداری………………………………………………………………………………124

-وضعیت زیر سامانه در اصول والزامات نظام فنی واجرایی………………………………..124

-وضعیت زیرسامانه در عمل………………………………………………………………………..124

-راهکار های اصلاحی……………………………………………………………………………….125

4-3-3-9-پاسخگوبودن عوامل ذینفع ومستند سازی……………………………………….125

-وضعیت زیر سامانه در اصول والزامات نظام فنی واجرایی………………………………..125

-وضعیت زیرسامانه در عمل………………………………………………………………………..125

-راهکار های اصلاحی……………………………………………………………………………….127

4-3-3-10-نظارت وارزیابی………………………………………………………………………128

-وضعیت زیر سامانه در اصول والزامات نظام فنی واجرایی………………………………..128

-وضعیت زیرسامانه در عمل………………………………………………………………………..128

-راهکار های اصلاحی……………………………………………………………………………….130

4-3-4-سامانه تهیه اسناد وضوابط فنی…………………………………………………………..132

-وضعیت زیر سامانه در اصول والزامات نظام فنی واجرایی………………………………..132

-وضعیت زیرسامانه در عمل……………………………………………………………………….132

-راهکار های اصلاحی………………………………………………………………………………136

4-4-نتیجه گیری……………………………………………………………………………………..136

4-4-1-مقایسه میزان تحقق اصول والزامات نظام فنی واجرایی………………………….136

فصل 5: جمع‌بندی نتایج و پیشنهادها

5-1-جمع بندی ونتیجه گیری……………………………………………………………………..139

5-2-پیشنهادهای آتی……………………………………………………………………………….144

مراجع……………………………………………………………………………………………………..145

پیوست‌ها…………………………………………………………………………………………………149

چکیده:

همه ساله حجم عظیمی از سرمایه ملی کشور در قالب احداث پروژه های عمرانی وصنایع وابسته مصرف می گردد،ضرورت بهره برداری مناسب از سرمایه ها ورعایت اصول فنی واستانداردهای طراحی وتولید ،مصالح ساختمانی مرغوب واستفاده از نیروی متخصص آموزش دیده در همه سطوح وهمچنین صرفه جوئی در مصرف انرژی در درجه اول اهمیت قراردارد. گستردگی ابعاد وماهیت فعالیت های مربوط به برنامه ریزی ،طراحی وتدوین واجرای طرحهای عمرانی وآثار ناشی از چگونگی انجام آنها وهمچنین مصرف حجم قابل توجهی از منابع مالی وغیر مالی کشور برای آن ایجاد می نماید که فعالیتهای یاد شده در قالب نظمی سنجیده وهماهنگ تنظیم واجرا گردیده وبر مبنای اصول فنی مورد بهره برداری قرار گیرد. در همین راستا سازمان مدیریت وبرنامه ریزی سابق موظف به تهیه نظام فنی واجرائی کشور شدکه ضوابط و معیارهای فنی را به گونه ای تهیه کند که بعد از مدتی به صورت یک زبان مشترک فنی و اجرایی بین دستگاه های اجرایی و مؤسسات مشاور و پیمانکاران و سازندگان و سایر عوامل اجرایی آنهادر آیدکه در همین رابطه درسال1385 نظام فنی واجرائی کشور به تصویب رسیدهوجهت اجرا ابلاغ گردید.دراین تحقیق سعی شده تا با توزیع پرسش نامه میزان تحقق اهداف پیش بینی شده در اصول والزامات این نظام با بهره گرفتن از نظر خبرگانسنجیده شده وبا بهره گرفتن از نرم افزارهای آماری تجزیه وتحلیل شده وسپس در پرسش نامه ای نقاط قوت وضعف زیر سامانه های نظام نیز مشخص شده ومورد تجزیه وتحلیل قرارگیرد.نتایج این تحقیق مشخص می نماید که نظام فنی واجرایی در حوزه تهیه استادوضوابط فنی با بهره گرفتن از مشارکت ذینغعان عملکرد مطلوبی داشته ولکن در حوزه های پدیدآوری ومدیریت بدلیل عمل نشدن به آئین نامه ها وضوابط فنی ضعیف عمل کرده وهمین موضوعات باعث بوجود آمدن وضعیت موجود در حوزه های مختلف این نظام گردیده که سبب از بین رفتن منابع در کشور شده است.

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1- مقدمه

نظام فنی واجرایی ، مجموعه اصول، روش ها، مقررات وضوابط فنی، حقوقی، مالی حاکم بر تهیه، اجرا،ارزشیابی وبهره برداری طرح های عمرانی کشور وچگونگی انتخاب وبه کارگیری عوامل دست اندرکار مربوط به آن وتعیین مشخصات عوامل یادشده ونحوه ارتباط بین آنهاست که به صورت آیین نامه،دستورالعمل یا راهنما در حد وسیعی منتشر ومورد استفاده قرار می گیرد. نظام فنی و اجرائی کشورمجموعه ای از سیستمهای همبسته با رویکرد ایجاد یکپارچگی در سیاست گذاری و طراحی فرآیندهای همسو برای تحقق اهداف برنامه های توسعه ای کشور بوده که همانا بهره برداری بهینه از منابع، ایجاد سیستم و ارائه ضوابط مورد نیاز هر یک از مراحل چرخه عمر طرحهای سرمایه گذاری با توجه به تنوع آنها می باشد .

از آنجا که احداث هر طرح عمرانی گام مهمی به سوی رفاه ، بهداشت و توسعه پایدار می باشد اگر خواهان سرزمینی آباد و مترقی هستیم ، باید احداث پروژه های عمرانی را مورد توجه ویژه قرار دهیم . برای نیل به این هدف ، قبل از هر چیز باید قوانین و مقررات پیشرفته را که متضمن پیدایش ساختار صحیح و اصولی این صنعت است ، وضع کنیم . ساختار کنونی نظام فنی – اجرائی کشور در زمینه ساخت طرحهای ملی ، ساختاری نامناسب است که نه تنها در جهت بهبود کارها نیست ، بلکه عامل بروز انواع نابسامانی ها نیز می باشد . عواملی همچون مدت ، قیمت و کیفیت که بیانگر توفیق یا عدم توفیق یک طرح هستند ، طرحهایسرمایه گذاری کشور رادر وضعیت اسفباری قرار داده و کشور را در ردیف عقب افتاده ترین ممالک دنیا قرار میدهند، ضمن اینکه درباره فقدان توجیه طرحهای عمرانی هم عده ای از کارشناسان معتقدند که اجرای طرحها و پروژ ه های استانی و ملی محتاج مطالعات و تحقیقات گسترده است ، به نحوی که پیش از آغاز عملیات اجرائی ، طرح یا پروژه از زوایای مختلفی مورد دقت نظر و بررسی قرار گیرد . اما متأسفانه به این موضوع کمتر توجه شده و در جریان تصمیم گیریها منافع شخصی بر مصالح ملی و مقتضیات علمی پیشی گرفته است . به همین دلیل ملاحظه می شود که برخی از دستگاه های اجرائی پس از هزینه کردن صدها میلیون ریال ، عملیات اجرائی تعدادی از طرحها را به دلیل عدم برخورداری از توجیه علمی ، فنی واقتصادی متوقفکرده اند .

عده دیگری ازصاحبنظران هم در بحث راجع به این مشکل بر موضوع اصرار دولت برای اجرا و نظارت بر تمامی طرحها انگشت میگذارند و میگویند که امروزه در اقتصاد جهانی این موضوع ثابت شده که همه دولتها نمیتوانند مجریان خوبی برای اجرای طرح ها یا پروژه ها باشند و ضعف های نهفته در سیستم دولتی عملاً زمان اجرای پروژ ه ها را افزایش میدهد. از سوی دیگر ، چون مقامات دولتی در هنگام برنامه ریزی یا اجرای طرحها به منابع دولتی متکی هستند لذا به راهکارهای صرفه جویی و ارزان سازی پروژ ه ها توجه ندارند و موجب افزایش هزینه های اجرایی پروژه ها میشوند و باز هم به علت عدم احساس مسئولیت و مالکیت نسبت به پروژ ه ها ، موضوع کیفیت را نادیده می انگارند و نتیجه همه اینگونه عملکردها است که بالاترین مقامات اجرائی و مسئولاندست اندر کار پروژ ه های عمرانی نیز دست به انتقاد و گلایه میزنند و در این شرایط بهترین واکنش آنان همان است که به جای رسیدن به بن بست و فرو رفتن در لاک انفعال ، تصمیم بگیرند که تمامی افکار و توجیهات و برنامه ها و عملیات گذشته را مورد بازنگری و ارزیابی مجدد قرار دهند . حال که در چنین شرایطی قرار گرفته ایم لازم به یادآوری است که در این بازنگری ، از توانائیهای مادی و معنوی نهفته در بخش خصوصی غفلت نورزند و از الگوهای موفق در این زمینه پیروی کنند .

علاوه بر آن در مورد مشاوران و پیمانکاران دولت بعنوان کارفرمای بزرگ و اصلی طرحهای عمرانی و طرف قرارداد با مشاوران و پیمانکاران طبق یک قانون نانوشته که به صورت عرف در آمده و آثار آن در اسناد پیمان و شرایط عمومی پیمان و دیگر اسناد قراردادی دیده می شود ، حق سلطه و اقتداری خاص برای خود قائل می باشد . این روحیه و فرهنگ سلطه و اقتدار و سعی در حفظ آن از طرف دولت و متأسفانه سلطه پذیری طرف مقابل نیز باعث شده است که تلاشگران عرصه سازندگی نتوانند تمام ظرفیتهای خود را آزاد و در خدمت ملت و مملکت قرار دهند . همواره نقش سرمایه و مدیریت دولتی که از ملزومات صددرصد ضروری برای انجام یک پروژه عمرانی هستند بسیار پر رنگتر از نقش آفرینی واقعی سازندگان توانمند بخش خصوصی بروز و ظهور داشته است . برعکس تأثیر و نقش مدیریت طراحی و اجرا یعنی مدیران شرکتهای مشاوره و پیمانکاری که اساسی ترین زحمات را متقبل و همچنین بالاترین ریسکها را متقبل میشوند و نقش اساسی در به بار نشستن طرح و تکمیل و به بهره برداری رساندن پروژه ها دارند کمرنگ و محو جلوه داده میشود .

باهدف بیان این واقعیت که ساختار قراردادهای دولتی برای طرح های عمرانی و صنعتی و به تبع آن نحوه برگزاری مناقصات وتعیین صلاحیت مشاوران وپیمانکاران ومانند آن باید به طور ریشه ای دگرگون شوند و تغییرات اصلاحی مشکلی را حل نخواهد کرد. در این تحقیق سعی شده نارسایی ها و اشکالات نظام موجودبررسی وراهکارهائی جهت اصلاح این وضعیت پیشنهاد شود.

2-1- فرآیند تهیه تحقیق

به منظور بررسی تحقیقات قبلی وتدوین پیشینه، بایستی منابع اطلاعاتی مرتبط با موضوع تحقیق جایابی شده ومورد تجزیه وتحلیل قرار گیرند ودر این رابطه مراحل زیر انجام شده است:

1-2-1-مشخص کردن کلید واژه هایمرتبط با موضوع تحقیق.

1-2-2-مشخص کردن منابع اطلاعاتی از قبیل کتاب ومقالات علمی.

1-2-3-حذف منابع نامربوط.

1-2-4-طبقه بندی منابع برحسب اهمیت.

1-2-5-تهیه چکیده ویا خلاصه منابع.

1-2-6-تهیه مطالب منتخب.

1-2-7- چارچوب نظری تحقیق.

چارچوب نظری پایه ای است که تمام تحقیق بر روی آن تکیه می کند ویک شبکه منطقی         توسعه یافته ،توصیف یافته وکامل بین متغیرهائی است که از طریق فرایندهائی مانند ادبیات موضوع مصاحبه،مشاهده وپیشینه تحقیق مشخص شده اند واین متغیرها با مساله تحقیق در ارتباط اند. در این مرحله مشخص می گردد که برای پیدا کردن راه حل های خوب جهت مساله ابتدا بایدمساله را خوب شناخت وسپس متغیرهائی راکهدر مساله نقش دارند را بررسی ومشخص نموده وبعداز شناسائی متغیر مناسب شبکه ارتباط بین متغیرها بررسی شود به نحوی که بتوان فرضیه های موجود را ایجاد کرده وبعدا مورد آزمون قرارداد واین کارها در سه فاز قابل انجام می باشد:

الف-مشخص کردن جنبه های گوناگون مساله ای که در پرسش های آغازین مطرح شده است.

ب-طرح مساله تحقیق در چارچوب نظری موجود ویا ابداع چارچوب جدید.

ج-آشکارسازی چارچوب نظری مساله تحقیق

3-1- ضرورت و اهمیت تحقیق

هدف از استقرار نظام فنی واجرایی،اجرایی نمودن برنامه توسعه کشور وبرنامه ریزی بهتر در جهت اجرای پروژه های با کیفیت بالاتر ودر مدت زمان کمتر می باشد. در همین راستا از آن جا که به دلیل مسائل ومشکلات متعدد این موضوع دستخوش تغییر وتحولات جدی شده وپروژه های عمرانی از نظر زمان،مدت اجرا وکیفیت دچار افت شدیدی هستند ونظام فنی واجرایی به عنوان رکن اصلی این پروژه ها از پیدایش تا بهره برداری بایستی مورد نقد وتجزیه وتحلیل قرارگیرد. با شناسایی نقاط ضعف این نظام گام مهمی در جهت تحقق اهداف این نظام برداشته شود.

ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل و با فرمت ورد موجود است

متن کامل را می توانید دانلود نمائید

چون فقط تکه هایی از متن پایان نامه در این صفحه درج شده (به طور نمونه)

ولی در فایل دانلودی متن کامل پایان نامه

 با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند

مدل ارزیابی فنی و اقتصادی عملکرد سیستم های BRT و LRT در کلان شهرهای ایران (مطالعات حالت: تهران)
برای رعایت حریم خصوصی اسامی استاد راهنما،استاد مشاور و نگارنده درج نمی شود
تکه هایی از متن به عنوان نمونه : (ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده

در این پایان نامه هدف ارزیابی فنی و اقتصادی سیستم های حمل و نقل همگانی اتوبوس تندرو (BRT) و قطار سبک شهری (LRT) از جنبه های مختلف اقتصاد، تسهیلات و محیط زیست می باشد. به طوری که بعد از شناخت این گونه سیستم ها و چگونگی نحوه عملکرد و ملزومات و آگاهی از مزایا و معایب آنها، به انتخاب معیارهای مناسب از میان منابع موجود پردا خته شده است و در نهایت به کمک روش های تصمیم گیری چند معیاره و تکنیک های اقتصاد مهندسی پیشرفته، به ارزیابی آنها پرداخته شده است.

مقدمه

امروزه حمل و نقل یکی از اساسی ترین نیازهای انسان می باشد و از آنجا که توسعه صنایع، افزایش رفاه اجتماعی و نماد پیشرفت هر کشور وجود حمل و نقل مناسب و ایمن است لذا همواره به عنوان شاخصی مهم در برنامه ریزی های کلان مورد توجه مدیران و تصمیم گیرندگان قرار گرفته است. از طرفی رشد روز افزون جمعیت در کشوری مانند ایران و به تبع آن کلان شهرهایی مانند تهران و نیز افزایش مالکیت وسائط نقلیه شخصی، همواره مشکلاتی را از قبیل ترافیک و آلودگی های زیست محیطی ناشی از آن در شهرهای بزر گ به همراه داشته است به گونه ای که همواره بر طرف کردن این معضلات از دغدغه های مدیران و برنامه ریزان شهری به شمار می رود. از آنجا که سسیستم های حمل و نقل عمومی سنتی نمی تواند پاسخگوی این گونه مشکلات باشد، لذا توسعه حمل و نقل عمومی مدرن تر یکی از راهکارهای اصلی برای بر طرف کردن این گونه مشکلات ترافیکی به حساب می آید و بر ساختار شهری نیز تاثیر بسزایی می گذارد. حال با توجه به این که حمل و نقل عمومی نیز دارای ابعاد بسیار گسترده ای می باشد و انتخاب سیستم مناسب از میان سایر سیستم ها که بتواند پاسخگوی نیازهای شهروندان باشد و از طرفی کاهش دهنده معضلات ترافیکی و عوارض آن نیز باشد، مستلزم شناخت کافی از سیستم مورد نظر، نحوه عملکرد و ملزومات آن است ضمن این که باید در انتخاب نوع حمل و نقل همگانی، پارامترهای موثر در نظر گرفته شود. حال با توجه به آن که در بین سیستم های حمل و نقل عمومی BRT و LRT از هزینه های احداث کمتری نسبت به مترو برخوردار هستند و همچنین به دلیل قابلیت حمل تعداد زیاد مسافر به خصوص در ساعات اوج ترافیک، مورد توجه کارشناسان حمل و نقل و ترافیک قرار گرفته اند. حال با توجه به موارد مطرح شده فوق در این تحقیق به شناخت بیشتر این سیستم ها، قابلیت و عملکرد آنها در حمل و نقل همگانی و جابجایی مسافر پرداخته خواهد شد و در نهایت از جنبه های مختلف مورد ارزیابی و بررسی قرار خواهد گرفت.

فصل اول

1-1) اهمیت موضوع

 

با توجه به توسعه زندگی شهرنشینی و رشد روز افزون جمعیت در شهرهای بزرگ بخصوص کلان شهرهای ایران و به دنبال آن بالا رفتن مالکیت وسائط نقلیه شخصی و تمایل شهروندان به استفاده از این نوع سیستم حمل و نقل، معضلات و مشکلاتی از قبیل استفاده مضاعف از سوخت های فسیلی که نتیجه آن آلودگی های محیط زیست را به همراه داشته و نیز ترافیک سنگین در مسیرهای شریانی و اصلی که اثرات سوء اجتماعی را برای شهروندان به ارمغان آورده است اینک چندی است که کارشناسان این حوزه به حمل و نقل همگانی روی آورده به گونه ای که سیستم های حمل و نقل همگانی مدرن تری را نسبت به شیوه های سنتی مورد استفاده قرار داده اند. حال با توجه به وجود انواع مختلف حمل و نقل همگانی، نیاز به انتخاب مناسب و بهینه یک سیستم که هم پاسخگوی جابجایی حجم انبوهی از مسافران باشد و هم بتواند خواسته های آنها را در راستای رفاه، آسایش و ایمنی برآورده سازد و از طرفی دغدغه های مدیران را نیز برطرف گرداند، لازم و ضروری به نظر می رسد. در میان سیستم های موجود در حمل و نقل، در این پایان نامه ارزیابی BRT و LRT که از لحاظ فنی و عملکرد خیلی شبیه به هم هستند مورد نظر می باشد به این علت که هزینه های احداث آنها بسیار پایین تر از مترو می باشد و از طرفی مسائل و مشکلات سیستم هایی مانند مونوریل و غیره را شامل نخواهند شد.

2-1) پیشینه تحقیق

با توجه به جستجویی که در منابع مختلف صورت گرفت، منابعی در داخل موجود می باشدکه صرفاً به نقش و تأثیر احداث این گونه سیستم ها به صورت مجزا پرداخته و در

استاد مشاور

جناب آقای دکتر رحیم بدری

تابستان 92
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده و استاد راهنما در سایت درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده و استاد راهنما موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده:  

پژوهش حاضر با هدف کلی بررسی میزان توجه برنامه‌های درسی دوره پیش از دبستان به رشد شخصیت کودکان انجام شده است. در کنار موضوع اصلی پژوهش میزان توجه برنامه‌های درسی بر هر یک از ابعاد رشد شخصیت عاطفی، اجتماعی، اخلاقی، معنوی، عقلانی کودکان مورد بررسی قرار گرفت. به همین منظور پژوهشی کمی از نوع پیمایشی در مراکز پیش دبستانی شهر تبریز انجام گردید. تعداد 190 والدین (مادر) و 61 مربی مرکز پیش دبستانی از طریق نمونه‌گیری تصادفی از ناحیه چهار شهر تبریز انتخاب شدند. جهت گردآوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته که از روایی و پایایی قابل قبولی برخوردار بود استفاده گردد. تجزیه و تحلیل داده‌ها از طریق آمار توصیفی و استنباطی صورت پذیرفت. همچنین برای رتبه‌بندی میزان توجه برنامه درسی در انواع رشد عاطفی، اجتماعی، عقلانی، معنوی، اخلاقی از آزمون فریدمن استفاده گردید به‌طوری که میانگین رتبه‌های هر یک از انواع رشد محاسبه شد و بین میانگین رتبه‌های متغییرها اختلاف معنی‌داری وجود داشت و میزان توجه برنامه درسی در انواع رشد به ترتیب از زیاد به کم شامل رشد اجتماعی، رشد عاطفی، رشد اخلاقی، رشد عقلانی، رشد معنوی می‌باشد.
 

فهرست مطالب

عنوان                                                              صفحه

فصل اول: کلیات پژوهش

مقدمه…………………………………… 2

بیان مسأله ……………………………… 3

اهمیت و ضرورت مساله………………………. 6

اهداف پژوهش……………………………… 8

سؤالهای پژوهش……………………………. 9

متغیرها ………………………………… 9

فصل دوم: پیشینه پژوهش

مقدمه…………………………………… 13

مفهوم برنامه درسی ……………………….. 13

سطوح برنامه درسی ………………………… 15

اهداف برنامه درسی ……………………….. 16

منابع تعیین هدفها ……………………….. 17

محتوا ………………………………….. 19

انتخاب محتوا ……………………………. 20

راهبردهای یاددهی یادگیری …………………. 20

طبقه بندی روشهای تدریس …………………… 21

ارزشیابی در برنامه ریزی درسی و آموزشی ……… 22

اصول ارزشیابی پیشرفت تحصیلی ………………. 22

انواع ارزشیابی در برنامه درسی دوره پیش دبستان.. 23

آموزش و پرورش دوره پیش دبستان …………….. 24

ویژگی نوآموزان دوره پیش دبستان…………….. 25

هدفهای آموزشی در دوران اولیه کودکی…………. 32

اجتماعی شدن……………………………… 32

دستیابی به ارزشها………………………… 33

کسب صلاحیت فکری…………………………… 34

یادگیری نظامهای زبانی…………………….. 35

یادگیری راههای بیان خود…………………… 35

زیبایی شناسی…………………………….. 36

یادگیری مهارتهای جسمانی…………………… 36

کسب خودمختاری شخصی……………………….. 36

برنامه درسی مراکز پیش دبستانی……………… 37

جهت گیری هدفها در دوره پیش دبستانی…………. 39

اهداف آموزش و پرورش دوره پیش دبستانی……….. 40

محتوای برنامه درسی دوره پیش دبستانی ……….. 41

محتوای علوم طبیعی و اکتشاف در برنامه درسی…… 41

محتوای ریاضیات و حل مسأله…………………. 41

محتوای دینی و قرآنی………………………. 42

سوادآموزی و زبان آموزی با محوریت کاربرد…….. 42

هنر و خلاقیت با محوریت آفرینندگی……………. 42

اصل مهم در سازماندهی روش تدریس در دوره پیش دبستانی  42

اهمیت آموزش و پرورش دوره پیش دبستان………… 43

تعلیم و تربیت دوره پیش از دبستان از نظر دانشمندان بزرگ مغرب زمین 45

تفاوت کودکان در سنین پیش دبستان……………. 49

شخصیت…………………………………… 51

رشد اجتماعی کودک…………………………. 53

رشد عاطفی کودک…………………………… 55

رشد اخلاقی کودک ………………………….. 56

رشد معنوی کودک ………………………….. 57

رشد عقلانی کودک ………………………….. 58

نقش مهم بازی به عنوان محور اصلی برنامه درسی دوره پیش دبستانی 58

پیشینه خارجی…………………………….. 60

پیشینه داخلی…………………………….. 62

نتیجه‌گیری……………………………….. 67

 

فصل سوم: روش شناسی

مقدمه…………………………………… 69

جامعه آماری …………………………….. 69

حجم نمونه و روش نمونه گیری………………… 69

نوع پژوهش……………………………….. 69

ابزار پژوهش……………………………… 69

روش تعیین پایایی و روایی ابزار پژوهش……….. 70

روش گردآوری اطلاعات……………………….. 70

روشهای آماری تحلیل داده ها ……………….. 70

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل یافته های پژوهش

 

مقدمه ………………………………….. 73

سؤال 1 پژوهش…………………………….. 89

سؤال 2 پژوهش…………………………….. 91

سؤال 3 پژوهش…………………………….. 92

سؤال 4 پژوهش…………………………….. 93

سؤال 5 پژوهش…………………………….. 94

رتبه بندی تأثیر برنامه درسی در انواع رشد …… 96

 

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

مقدمه…………………………………… 98

سؤال اول پژوهش…………………………… 98

سؤال دوم پژوهش…………………………… 99

سؤال سوم پژوهش…………………………… 100

سؤال چهارم پژوهش…………………………. 101

سؤال پنجم پژوهش………………………….. 102

نتیجه گیری کلی…………………………… 103

محدودیتهای پژوهش…………………………. 104

پیشنهادهای کاربردی ………………………. 105

پیشنهادهای پژوهشی………………………… 106

منابع…………………………………… 107

پیوست…………………………………… 112

مقدمه

نظام آموزش و پرورش از مهمترین سازمانهای پیچیده و اجتماعی هر کشور است که نقش بسزایی در رشد و پیشرفت جوامع ایفا می کند ثمربخشی این نظام از یکسو تبدیل کردن انسان‌های مستعد به انسانهای سالم و بالنده متعادل و رشد یافته است و از سویی تأمین کننده نیروی انسانی مناسب برای بخش‌های مختلف اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی است. لازمه تحقق این اهداف در اجتماع ارائه تعلیم و تربیت صحیح و اصولی و برنامه ریزی دقیق برای آن است از این رو توجه به ضرورت آموزش و پرورش صحیح کودکان به عنوان آینده سازان جامعه امری بدیهی به نظر می رسد (صفوی، 1390).

آموزش و پرورش پیش دبستانی به عنوان اولین مرحله از آموزش و پرورش رسمی بستر مناسبی را برای رشد و شکوفایی شخصیت کودکان فراهم می‌آورند (ندیمی، 1387). از آنجایی که پایه های نخستین رشد شخصیت در سالهای اولیه زندگی کودک نهاده می شود شناخت ویژگی ها و نیازهای زیستی ذهنی، عاطفی، اجتماعی کودک توسط والدین و مربی و انتخاب بهترین روشها در جهت حُسن تأمین نیازها از مهمترین عوامل تکوین شخصیت کودک در این سنین به حساب آمده که توجه به آن امری مهم و ضروری می باشد.

رشد و تکامل کودکان در این دوره زمینه ساز موفقیت و پیشرفت آنان در مقاطع تحصیلی بالاتر زندگی می گردد و متعاقباً توسعه جامعه نیز نیازمند انسانهای رشد یافته و ماهر است در این میان توجه مسؤلان آموزش و پرورش به مراکز پیش دبستانی و رشد و شکوفایی شخصیت همه جانبه کودکان در این مقطع یک امر ضروری و مهم تلقی شده چرا که بی توجهی به مسائل و مشکلات دوره پیش دبستانی و عدم برنامه ریزی مفید و مؤثر با علایق و نیازهای کودکان در این سن اثرات مخربی را بر سلامت و شخصیت کودکان بر جای خواهد گذاشت.

 

بیان مسأله:

آموزش و پرورش رکن اساسی پیشرفت، توسعه و تعالی هر کشوری محسوب می شود. کودکان هر جامعه ای به عنوان آینده سازان، سرمایه های بالقوه ای هستند که در سایه تحصیل علم و دانش، پژوهش و شکوفایی استعدادها رشد صحیح و متعادل شخصیت هم خود و هم جامعه را در مسیر رشد و پیشرفت قرار خواهند داد و نظام آموزش و پرورش در تمامی مقاطع سنی و تحصیلی می تواند با برنامه ریزی صحیح و اصولی زمینه های تحقق چنین اهدافی را فراهم می‌آورد (ندیمی، 1378).

انسانها موجوداتی تک بعدی نبوده بلکه دارای ابعاد مختلف جسمانی، شناختی، عاطفی، اجتماعی می باشند و رشد و تکامل واقعی زمانی محقق خواهد شد که به تمامی ابعاد شخصیت انسان به طور هماهنگ توجه شود. درواقع پرورش که در حوزه آموزش و پرورش از جایگاه مهمتری برخوردار است، هدف آن هدایت رشد جسمانی و روانی یا به طور کلی هدایت رشد همه جانبه شخصیت پرورش یابندگان در جهت کسب و درک معارف بشری و هنجارهای مورد پذیرش جامعه و نیز کمک به شکوفا کردن استعدادهای آنان است (سیف، 1385).

برنامه های درسی در جریان آموزش و پرورش با توجه به ابعاد گوناگون رشد شخصیت در راستای دستیابی به اهداف آموزش و پرورش طراحی می‌گردد. این در حالی است که تمامی صاحبنظران عرصه تعلیم و تربیت بر این مسأله توافق دارند که سال های نخستین کودکی بهترین زمان برای پایه ریزی شخصیت مستحکم و اصولی است. لذا اهداف تعلیم و تربیت در این دوره باید پرورش کامل ابعاد شخصیتی یعنی قوای بدنی، ذهنی، عاطفی، اجتماعی بوده باشد. فقط در سایه بهره مندی از چنین رشد متعادلی است که بستر کامل و متعالی وجود فراهم می شود (افروز، 1378).

بنابراین محیط های یادگیری باید به گونه ای طراحی شود که موجب توقف یا سکون فرد در یک مرحله خاصی نگردد، طرفداران نظریه برنامه درسی رشد گرا به تلفیق و اینکه رشد شناختی، اخلاقی، شخصیتی رابطه‌ای متقابل با یکدیگر دارند و اینکه یک بعد (مثلاً بعد شناختی) نباید موجب حذف ابعاد دیگر شود، توجه ویژه ای دارند (میلر، 1386).

پرورش عادات مفید در کودک به منظور تندرستی، پرورش رفتار اجتماعی مطلوب و تشویق کودکان به شرکت در گروهها و دسته های بازی، پرورش عواطف کودک کمک به بروز استعدادهای فطری کودکان، ایجاد حس اعتماد به نفس و امنیت خاطر در کودکان، تشویق حس استقلال طلبی و خلاقیت کودکان، پرورش حس زیباشناسی در کودکان از اهداف مهم و ویژه این دوره می باشد (شکوهی، 1378).

بنابراین محتوای دروس ارائه شده برای این دوره باید در جهت رشد تمام ابعاد وجودی شخصیت و همچنین متناسب با اهداف ویژه تعلیم و تربیتی این دوره بوده باشد. بحث شخصیت ازجمله بحث های مهمی است که همگی به آن اذعان دارند و مخاطبین دوره پیش دبستانی نیز همچون سایر دورهای تحصیلی از افرادی با تفاوتهای فردی گوناگون و شخصیت های مختلف تشکیل شده اند که توجه منطقی و معقول به شخصیت و تفاوتهای شخصیتی کودکان جزئی از عدالت اجتماعی است که مورد تأکید بسیاری از متخصصان حوزه تعلیم و تربیت و سایرحوزه‌های علمی می باشد (شولتس، 1364).

درواقع کلیت مفهوم و به همین دلیل پیچیدگی واژه شخصیت موجب شده که هر مکتب روانشناسی تعریف خودش را ارائه دهد. نظریه‌های روان کاوی تا پدیدارشناسی یادگیری، پردازش اطلاعات و دیدگاه صفات از مهمترین مکاتبی می‌باشد که به مقوله شخصیت پرداخته اند. بعضی از این فرآیندها به جنبه‌های بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی شخصیت، برخی به عکس‌العمل‌های رفتاری مشهود و برخی به فرآیندهای ناهشیار رفتار آدمی برخی به ارتباط های متقابل افراد با یکدیگر و نقش هایی که در جامعه بازی می کنند توجه نموده و شخصیت را بر این مبنا تعریف کرده اند. درواقع امتیاز مهم دیدگاه روان کاوی از بین دیدگاهها تأکید آن بر زندگینامه منحصر به فرد شخصیت فرد است که بررسی و آگاهی از آن را ارزشمند می سازد (برگ، 1385).

امروزه در نظام آموزش و پرورش کتابهایی در قالب انس با قرآن تدوین شده که فقط در راستای رشد شخصیت دینی و معنوی کودکان بوده و از توجه به سایر ابعاد رشد شخصیتی غفلت ورزیده است و همچنین بیشتر مفاهیم گنجانده شده در این کتابها به علت هماهنگ نبودن با توانایی های ذهنی و عقلانی کودکان اثرات نامطلوبی بر رشد شخصیت کودکان میگذارد (کاظمی، 1387)

پس ارائه محتوای مناسب درسی برای این دوره باید با تأکید بر رشد همه جانبه کودک در بعد جسمی، ذهنی، عاطفی، معنوی، اخلاقی و اجتماعی خصوصاً حول محور بازی که از ابعاد مهم فرآیند فعال کودکی در این زمینه می باشد تدوین گردد (کرتیس، 1386)

بنا بر کودکان دلیل اصلی وجود برنامه های پیش دبستانی هستند و یا به عبارت بهتر وجود آنهاست که برنامه ها را ایجاب می کند و برنامه ها برای آنهاست. بنابراین باید از کودک و قابلیت هایش نهایت استفاده را در جهت آموزش و پرورش او برد (ندیمی، 1387).

تحقیقات انجام شده در زمینه برنامه‌های درسی دوره پیش دبستان در سالهای اخیر نشان دهنده تأثیر برنامه های غنی و برنامه ریزی آموزشی و درسی مطلوب برای گروههای سنی مختلف کودکان در دوره قبل از دبستان است. مهمتر این که نتایج تحقیقات موید سرمایه گذاری بیشتر برای آموزش بهتر و برنامه‌های کیفی به علت کسب موفقیت‌های بیشتر کودکان در سال های تحصیلی بعد از گذرانیدن دوره پیش از دبستان است (کول، 1383).

چرا که آموزش و پرورش پیش دبستانی به عنوان درون دادی حساس هم از نظر رشد کلی یک فرد و هم از نظر تأثیر در پذیرش و نگهداری کودکان در سطوح ابتدایی، در سیاست ملی آموزش و پرورش اکثر کشورها، مورد تأکید فراوان قرار گرفته است (کول، 1383).

رشد پرورش مطلوب شخصیت کودکان بدون توجه به اصل مهم و اساسی که همان تعلیم و تربیت منطقی آنهاست میسر نخواهد بود. در این تحقیق محقق به دنبال این است که تا چه میزان برنامه‌های درسی دوره پیش دبستانی به رشد شخصیت اجتماعی، عاطفی، عقلانی، معنوی و اخلاقی کودکان توجه دارد؟

اهمیت و ضرورت مسأله:

اهمیت آموزش و پرورش پیش دبستانی از ابتدا بر همه دست اندرکاران حوزه تعلیم و تربیت پوشیده نبوده است. تمام کسانی که به نحوی با مسائل آموزش و پرورش کشور ارتباط دارند به این نکته اساسی و بدیهی آگاهی دارند که حل مشکلات و معضلات آموزش و پرورش کشور به طور مستقیم به مسائل دوره پیش دبستانی بستگی دارد. در صورتی که با مسایل این دوره تحصیلی به طور جدی و همه جانبه برخورد نشود نباید امید چندانی به حل مشکلات دوره های بعدی تحصیلی داشت (ندیمی، 1387).

چرا که امروزه در بسیاری از نظامهای پیشرفته جهان مسأله آموزش و پرورش پیش دبستانی به عنوان یکی از پایه های اساسی تعلیم و تربیت پذیرفته شده و تقریباً در عمده تقسیم بندی های رشد، سن آموزش قبل از دبستان به عنوان یکی از مراحل تکوین شخصیت مورد تأکید قرار گرفته است که گسترش تعلیم و تربیت خردسالان در سنین پیش دبستان باید از جمله هدف های اساسی جهت گیری آموزشی این دهه باشد که بدون تردید این نوع آموزشی یکی از نیازهای مبرم ساخت شخصیت در کودکان است و به عنوان یک عامل قوی در ارتباط کودک با اجتماع تأثیر می گذارد. تا آنجا که ترس و نگرانی کودک را نسبت مدرسه از بین برده و انگیزه لازم جهت یادگیری را در او فراهم می آورد. برنامه های درسی این دوره باید از متن فلسفه و ارزش های حاکم بر تعلیم و تربیت سرچشمه گیرد و به عنوان عنصری از کل نظام تلقی شود. فراگیری و شمول عام داشته و انگیزه و آگاهی های لازم جهت شروع دوره بعدی تحصیلی را در کودکان فراهم آورد. پس ضروری است که برنامه آموزش و پرورش کودکان پیش دبستانی با توجه به نیازها و استعدادهای آنان طراحی شود (ندیمی، 1387).

رشد ارتباطات اجتماعی، آموزشی، مقدمات خواندن، نوشتن، حساب کردن پرورش ذوق کودکان، ایجاد فرصتهای تجربه برای یادگیری مسائل مربوط به تغذیه مناسب و اهمیت آن در رشد عمومی،‌ رشد جسمی، تربیت بدنی آشنایی با مهارت های خودیاری شخصی، افزایش مهارت های مربوط به تصور صحیح از خود، نحوه ارتباط با دیگران و مهمتر این که افزایش مهارت های مربوط به رشد زبان و آشنایی با فرهنگ و سنن مذهبی از مسائلی است که جزء ویژگی های رشدی کودکان این دوره می باشد (افروز، 1378).

جامعه ما در مسیر رشد و توسعه گام بر می دارد نیازمند آن است که اندیشمندانی در تمامی عرصه های علمی داشته به همین منظور توجه به استعدادها و تفاوت های شخصی آنها باید در سرلوحه برنامه های درسی دوره پیش دبستانی قرار گیرد. لذا برنامه های درسی این دوره از لحاظ محتوایی باید با توجه به نیازمندیهای فردی و گروهی کودکان تدوین شود (صفوی، 1390).

از آنجایی که کودکان برای پی ریزی آینده خود و اتخاذ تصمیمات صحیح در مورد آینده و سایر چشم اندازهایی که در زندگی دارند از شانس بیشتری نسبت به بزرگتران برخوردارند. توجه به توانایی ها و ویژگی های شخصیت آنها امری است اساسی، بنابراین اهداف آموزش و پرورش که برای دوره پیش دبستانی در نظر گرفته می شود بایستی هماهنگ با توانایی های ذهنی و عقلی کودکان بوده باشد (کاظمی، 1377). اما گاهی برنامه هایی که برای این دوره تدوین می شود به علت هماهنگ نبودن با ویژگی ها و علایق و نیازمندی های کودکان، آنان را از مسیر واقعی یادگیری دور می سازد که در نتیجه اثرات مخربی را بر سلامت روانی و شخصیت متعادل کودکان بر جای می گذارد.

آموزش و پرورش از مهمترین نهادهای اجتماعی می باشد که کیفیت فعالیت سایر نهادهای اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی به چگونگی عملکرد آن بستگی دارد. درواقع سال های پنجم و ششم زندگی کودک را سال های کودکستانی و دوره آمادگی برای ورود به دوره دبستان یا دوره پیش دبستانی می‌نامیم. در این دوره است که کودکان برای ورود به دوره دبستان آماده می شوند و به بیان دیگر نقش نهاد خارج از محیط خانواده یعنی نقش کودکستان در رشد پرورش و یادگیری کودک اهمیت می یابد (قاضی، 1383).

لذا برنامه ریزی منسجم و هدفدار آموزش و پرورش ضرورت بیشتری پیدا می کند. درواقع ما امروزه می توانیم و نیازمندیم که بر مبنای اصالتهای فرهنگی خویش برنامه‌های نوین آموزش و پرورش پیش دبستانی را به کار گیریم و چون در یک کشور انقلابی و در حال توسعه بسر می بریم ضرورت دارد برای کودکانی که در محرومیت فرهنگی و اجتماعی روزگار می‌گذراند و اکثریت فرزندان این مرز و بوم را تشکیل می دهند برنامه هایی را ایجاد کنیم که بتواند مقدمات پر کردن شکاف وسیع محرومیت را فراهم کند نتایج این تحقیق اطلاعات ارزشمندی را می تواند در اختیار تصمیم گیرندگان تعلیم و تربیت، مربیان، مدیران و خصوصاً والدین قرار دهد.

اهداف پژوهش

هدف کلی

تعیین میزان توجه برنامه های درسی دوره پیش از دبستان به رشد شخصیت کودکان از دیدگاه مربیان و والدین

اهداف جزئی

تعیین میزان توجه برنامه درسی دوره پیش از دبستان بر رشد عاطفی کودکان از دیدگاه مربیان و والدین
تعیین میزان توجه برنامه درسی دوره پیش از دبستان بر رشد عقلانی کودکان از دیدگاه مربیان و والدین
تعیین میزان توجه برنامه درسی دوره پیش از دبستان بر رشد معنوی کودکان از دیدگاه مربیان و والدین
تعیین میزان توجه برنامه درسی دوره پیش از دبستان بر رشد اخلاقی کودکان از دیدگاه مربیان و والدین
تعیین میزان توجه برنامه درسی دوره پیش از دبستان بر رشد اجتماعی کودکان از دیدگاه مربیان و والدین
سؤال های پژوهش

برنامه درسی دوره پیش از دبستان تا چه اندازه به رشد عاطفی کودکان توجه دارد؟
برنامه درسی دوره پیش از دبستان تا چه اندازه به رشد عقلانی کودکان توجه دارد؟
برنامه درسی دوره پیش از دبستان تا چه اندازه به رشد معنوی کودکان توجه دارد؟
برنامه درسی دوره پیش از دبستان تا چه اندازه به رشد اخلاقی کودکان توجه دارد؟
برنامه درسی دوره پیش از دبستان تا چه اندازه به رشد اجتماعی کودکان توجه دارد؟
متغیرها:

در این پژوهش متغیرهای اساسی که مورد بررسی قرار گرفت به شرح ذیل می باشد که ابتدا تعاریف مفهومی متغیرها آورده می شود و سپس به تعاریف عملیاتی هر یک پرداخته می شود.

تعریف مفهومی برنامه درسی: برنامه درسی طراحی برای تدارک مجموعه ای از فرصت های یادگیری برای تحت تعلیم قلمداد می نماید درواقع برنامه درسی متضمن پیش بینی اهداف، غایات یا تدارک تجربیات و فرصت های یادگیری و مسائلی نظیر ارزشیابی از برنامه می باشد (فتحی و اجارگاه، 1387).

 
عنوان
مقایسه شیوع روش های بیهوشی انتخابی در عمل هرنیورافی اینگوینال و فمورال در بیماران بستری بیمارستان ولیعصر در سالهای 1391 تا 1393
 

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب

چکیده ………………………………………………………………………………………………………………..
1
فصل 1. مقدمه ………………………………………………………………………………………………………
3
1-1. بیان مسأله …………………………………………………………………………………………..
4
1-2. عمل کنونی …………………………………………………………………………………………
5
1-3. بی حسی انفیلتراسیون موضعی ………………………………………………………………
6
1-3-1. امکان پذیری ……………………………………………………………………………..
6
1-3-2. موربیدیته ………………………………………………………………………………….
6
1-3-3. رضایت بیمار …………………………………………………………………………….
7
1-3-4. مسایل مربوط به هزینه ……………………………………………………………….
7
1-3-5. خطر عمل مجدد ………………………………………………………………………..
8
1-3-6. درد زودرس بعداز عمل ………………………………………………………………
9
1-4. بیحسی رژیونال ……………………………………………………………………………………
10
1-5. بیهوشی عمومی ……………………………………………………………………………………
11
1-6. دلایل انتخاب موضوع …………………………………………………………………………..
12
1-7. اهداف طرح ………………………………………………………………………………………..
14
1-7-1. هدف اصلی طرح ……………………………………………………………………….
14
1-7-2. اهداف فرعی طرح ……………………………………………………………………..
14
1-7-3. هدف کاربردی طرح …………………………………………………………………..
15
1-7-4. فرضیات یا سؤالات پژوهش ………………………………………………………..
15
فصل 2. بررسی متون ……………………………………………………………………………………………..
16
2-1. مطالعات منتشر شده به فارسی ……………………………………………………………….
17
2-2. مطالعات منتشر شده به انگلیسی …………………………………………………………….
20
فصل 2. مواد و روش ها …………………………………………………………………………………………
26
3-1. نوع مطالعه …………………………………………………………………………………………..
27
3-2. جامعه مورد مطالعه ……………………………………………………………………………….
27
3-3. معیارهای ورود به مطالعه ………………………………………………………………………
27
3-4. حجم نمونه …………………………………………………………………………………………
27
3-5. مکان و زمان انجام مطالعه ……………………………………………………………………..
28
3-6. روش جمع آوری داده ها ………………………………………………………………………
28
3-7. جدول متغیرها ……………………………………………………………………………………..
29
3-8. روش اجرا …………………………………………………………………………………………..
30
3-9. ملاحظات اخلاقی ………………………………………………………………………………..
30
3-10. تغییرات نسبت به فرم پیشنهادی پایان نامه …………………………………………….
31
فصل 4. یافته ها …………………………………………………………………………………………..
32
فصل 5. بحث و نتیجه گیری …………………………………………………………………………………..
49
5-1. بحث ……………………………………………………………………………………………………………
50
5-2. نتیجه گیری …………………………………………………………………………………………
55
منابع …………………………………………………………………………………………………………..
56
چکیده انگلیسی …………………………………………………………………………………………………….
63
 
 
 

فهرست جداول

جدول 1. ویژگی های دموگرافیک افراد مورد مطالعه ………………………………………………………..
32
جدول 2. فراوانی روش های بی حسی مختلف …………………………………………………………………
33
جدول 3. فراوانی متخصصین بیهوشی مسئول بیهوشی حین عمل ………………………………………..
34
جدول 4. فراوانی جراحان مسئول عمل ترمیم فتق اینگوینال ……………………………………………….
34
جدول 5. . فراوانی انواع اعمال جراحی ترمیم فتق اینگوینال ……………………………………………….
35
جدول 6 . توزیع فراوانی روش های بیحسی بر حسب جنس بیماران …………………………………..
35
جدول 7. توزیع فراوانی روش های بیحسی بر حسب جنس بیماران ……………………………………
37
جدول 8. توزیع فراوانی روش های بیحسی بر حسب اینکارسراسیون فتق ……………………………
38
جدول 9. توزیع فراوانی روش های بیحسی بر حسب طول مدت عمل ………………………………..
40
جدول 10. فراوانی انواع روش های بی حسی بر حسب سال عمل ……………………………………..
41
جدول 11. میانگین سن و طول مدت عمل جراحی بر حسب روش بیهوشی ………………………..
43
جدول 12.توزیع فراوانی روش های بیحسی بر حسب گروه های سنی بیماران ……………………..
45
جدول 13. توزیع فراوانی روش های بیحسی بر حسب یک یا دو طرفه بودن فتق …………………
46
 

 

 

فهرست شکل ها

شکل 1. نمودار دایره ای فراوانی انواع روش های بیحسی در عمل جراحی فتق اینگوینال …………
33
شکل 2. . نمودار میله ای فراوانی روش های بی حسی برحسب جنس بیماران

 

……………………….
36
شکل 3. . نمودار میله ای فراوانی روش های بی حسی برحسب نوع جراحی …………………………..
37
شکل 4. نمودار میله ای فراوانی انواع روش های بی حسی برحسب اینکارسراسیون فتق …………..
39
شکل 5. فراوانی انواع روش های بی حسی بر حسب طول مدت عمل جراحی ………………………..
40
شکل 6. سیر فراوانی نسبی انواع روش های بی حسی درسالهای 91تا93 ………………………………..
42
شکل 7. box-plot نشان دهنده سن برحسب نوع بیهوشی …………………………………………………….
43
شکل 8. . نمودار Box-plot نشان دهنده طول مدت عمل برحسب نوع بی حسی …………………….
44
شکل 9. نمودار فراوانی نسبی نوع بیهوشی در گروه های سنی مختلف بیماران …………………………
45
شکل 10. نمودار میله ای فراوانی انواع روش های بیحسی بر حسب یک یا دو طرفه بودن فتق ….
47

 

 

چکیده

زمینه و هدف: ترمیم فتق اینگوینال یکی از شایع ترین اعمال جراحی است. روش های مختلفی برای ایجاد بی حسی برای این پروسیجر وجود دارد. در سال های اخیر، در کشورهای پیشرفته دنیا استفاده از روش بی حسی موضعی در اعمال ترمیم فتق اینگوینال سیر صعودی و استفاده از روش بی حسی نخاعی سیر نزولی داشته است. مطالعه حاضر با هدف تعیین شیوع انواع روش های بی حسی مورد استفاده در ایران برای عمل جراحی ترمیم فتق اینگوینال انجام شده است.

مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی گذشته نگر، داده ها از دفاتر ثبت اعمال جراحی انجام شده در اتاق عمل بیمارستان ولیعصر در بین سال های 1391 تا 1393 استخراج شدند. این داده ها عبارت بودند از ویژگی های دموگرافیک، نوع بیحسی، طول مدت جراحی، نوع جراحی، یک طرفه یا دوطرفه بودن فتق، اینکارسراسیون، عود هرنی و در نهایت نام جراحی و متخصص بیهوشی مسئول. از آزمون های آماری مناسب جهت آنالیز داده ها استفاده گردید.

یافته ها: بیماران شامل 142 مرد (83.5) با میانگین سنی 45.3 سال و 28 زن (16.5%) با میانگین سنی 49.5 سال بودند. از بین کل بیماران، 160 بیمار (94.1%) به صورت باز تحت عمل جراحی ترمیم فتق اینگوینال قرار گرفتند و 10 بیمار (5.9%) از طریق لاپاروسکوپی مورد عمل قرار گرفتند. پنجاه و شش درصد اعمال ترمیم فتق اینگوینال تحت بیهوشی عمومی، 43 درصد تحت بی حسی نخاعی و کمتر از یک درصد تحت بی حسی اپیدورال یا سداسیون انجام شده بود. همراهی معنی دار آماری بین جنس و روش بی حسی انتخابی وجود داشت، به طوریکه شیوع استفاده از بی حسی نخاعی در زنان پایین تر از مردان بود (18.5% در مقابل 48.2%، 0.003p =).

نتیجه گیری: با وجود فواید مستند بی حسی انفیلتراسیون موضعی در کاهش درد بعد از عمل و موربیدیته مرتبط به بی حسی (همچنین هزینه های پیرامون عمل) در بیمارانی که تحت هرنیورافی اینگوینال قرار می گیرند، در مرکز ما از این روش بی حسی استفاده نمی شود.

کلیدواژگان: بی حسی موضعی، بیهوشی عمومی، بی حسی نخاعی، ترمیم فتق اینگوینال

مقدمه
 

 بیان مسئله
ترمیم فتق کشاله ران یک عمل نسبتاً ساده در عین حال یکی از شایع ترین پروسیجرهاست و سالیانه 750000 مورد جراحی فتق در امریکا صورت می گیرد. با این حال، در نتیجه تحولات در فن آوری های جدید و تقاضا برای عمل جراحی سرپایی به چالش کشیده شده است (1). در حال حاضرتمرکز روی میزان عود و مسائل تکنیکی و درد مزمن پس از عمل جراحی فتق است (2). با توجه به افزایش تقاضا توسط ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی برای ارائه مراقبت مقرون به صرفه تر، استانداردسازی عمل از جمله در مباحث مربوط به هزینه مورد نیاز است (1). در این زمینه، انتخاب روش بی حسی برای ترمیم فتق کشاله ران، علی رغم تفاوت های مهم بین روش های مختلف (بی حسی انفیلتراتیو موضعی، بیحسی منطقه ای از طریق بلوک نخاعی یا اپیدورال، بیهوشی عمومی)، نقش مهمی در رابطه با هزینه ها، عوارض، کاهش درد اولیه، و ریکاوری ایفا نکرده است.

 

 

عمل کنونی
داده های اپیدمیولوژیک بزرگ از اسکاتلند (3) و سوئد (4) و داده های ملی از پایگاه داده فتق دانمارک (5, 6) نشان داده است که بیهوشی عمومی روش ارجح در 60% تا 70% موارد ترمیم فتق، بلوک نورآگزیالمرکزی در 10% تا 20% و بی حسی انفیلتراسیون موضعی درحدود 10% موارد هستند. چنین داده های اپیدمیولوژیک، بازگوکننده ارجحیت بیهوشی عمومی در مقایسه با بی حسی موضعی است. ولی در مراکز فتق خصوصی و یا بیمارستان های دولتی متمرکز روی عمل جراحی فتق، بی حسی انفیلتراسیون موضعی روش ارجح است (7-11).در مقابل، بیحسی اپیدورال کوتاه اثر به طور روتین در یک مرکز فتق خصوصی در ایالات متحده مورد استفاده قرار می گیرد (12)، اما اطلاعاتی از مقرون به

گرایش فیزیولوژی ورزشی
عنوان
مصرف دوهفته مکمل ال کارنیتین بر استرس اکسیداتیو ناشی از فعالیت هوازی شدید
استاد راهنما :
دکتر بابک نخستین روحی
استاد مشاور :
دکتر حمید اراضی
 

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب

عنوان           صفحه

فصل اول: طرح پژوهش و مقدمه

1-1- مقدمه. 2

1-2- بیان مسئله. 3

1-3 اهمیت و ضرورت تحقیق.. 6

1-4- اهداف تحقیق.. 7

1-4-1- هدف کلی.. 7

1-4-2- هدف ویژه 7

1-5- فرضیه های تحقیق.. 7

1-6- محدودیت های تحقیق.. 7

1-6-1- محدودیت های قابل کنترل. 7

1-6-2- محدودیت های غیر قابل کنترل. 8

1-7- جامعه آماری، حجم نمونه، مکان پژوهش، روش تحقیق و روش تجزیه و تحلیل آماری.. 8

1-8- تعریف کاربردی واژه ها 9

1-8-1- رادیکال های آزاد. 9

1-8-2- پر اکسیداسیون چربی.. 9

1-8-3- فعالیت هوازی شدید. 9

1-8-4 ال کارنیتین (L carnitine) 10

1-8-5- دارونما 10

1-8-6- مالون دی آلدئید (MDA) 10

1-8-7- کراتین کیناز. 10

1-8-8- ظرفیت آنتی اکسیدانی توتال. 11

1-8-9- بیلی روبین.. 11

فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش

2-1- مقدمه. 13

2-2- مبانی نظری.. 13

2-2-1- فرآیند استرس اکسیداتیو. 13

2-2-2- گونه های اکسیژن فعال ( ROS) 14

2-2-3- رادیکال های آزاد و پراکسیداسیون چربی.. 14

2-2-3-1- منابع تولید رادیکال های آزاد. 16

2-2-3-2- مکانیسم های تولید رادیکال های آزاد در جریان ورزش هوازی.. 16

2-2-4- سیستم های دفاع آنتی اکسیدانی.. 17

2-2-4-1- مواد آنتی اکسیدانی طبیعی اصلی.. 17

2-2-4-2- مکمل های آنتی اکسیدانی.. 18

2-2-5- اندازه گیری استرس اکسیداتیو در انسان. 19

2-2-6- فعالیت بدنی و استرس اکسیداتیو. 19

2-2-7 ال-کارنیتین.. 21

2-2-7-1- مواد غذایی حاوی ال کارنیتین و منابع آن. 21

2-2-7-2- نقش ال -کارنیتین در اکسیداسیون چربی ها 22

2-2-7-3- نقش ال کارنیتین در فعالیت بدنی.. 23

2-2-7-4- نقش کارنیتین در تمرینات استقامتی.. 24

2-2-7-5- نقش کارنیتین در تمرینات شدید. 24

2-2-7-6- خلاصه تاثیرات کارنیتین بر عملکرد ورزشی.. 25

2-3- پیشینه تحقیق.. 26

2-3-1- تأثیر فعالیت بدنی بر کراتین کیناز. 26

2-3-2- تأثیر فعالیت بدنی بر مالون دی آلدئید. 26

2-3-3- تأثیر فعالیت بدنی بر ظرفیت آنتی اکسیدانی توتال. 28

2-3-4- ال استیل سیستئین.. 29

2- 3-5- پلی فنول ها 29

2-3-6- متیل سولفونیل متان. 29

2-3-7- ویتامین C.. 30

2-3-8- امگا 3. 31

2-4- جمع بندی.. 32

 فصل سوم: روش شناسی پژوهش

3-1- مقدمه. 35

3-2- روش تحقیق.. 35

3-3- جامعه آماری و حجم نمونه. 35

3-4- روش نمونه گیری.. 35

3-5- معیارهای ورود به طرح.. 36

3-6- متغیرهای تحقیق.. 36

3-6-1- متغیرهای مستقل.. 36

3-6-2- متغیرهای وابسته. 36

3-7- ابزار جمع آوری اطلاعات… 36

3-8- شیوه اندازه‌گیری.. 39

3-8-1- مرحله ارزیابی اولیه. 39

3-8-1-1- تکمیل فرم مشخصات… 39

3-8-1-2- روش اندازه گیری قد و وزن. 39

3-8-1-3- اندازه گیری شاخص توده بدنی (BMI ) 39

3-8-1-4- روش برآورد حداکثر اکسیژن مصرفی.. 39

3-8-2- مرحله انتخاب آزمودنی ها 40

3-8-3- مرحله ارزیابی نهایی.. 41

3-8-4- روش اندازه گیری مالون دی آلدئید خون. 44

3-8-5- روش اندازه گیری کراتین کیناز. 44

3-8-6 – روش اندازه گیری ظرفیت آنتی اکسیدانی توتال. 44

3-8-7- روش اندازه گیری بیلی روبین.. 45

3-8-8- روش تجزیه و تحلیل آماری.. 45

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل یافته ها

4-1- مقدمه. 47

4-2- تجزیه و تحلیل توصیفی داده ها 47

 

4-3- آزمون فرضیه های تحقیق.. 49

4-3-1- فرضیه اول. 49

4-3-2- فرضیه دوم. 53

4-3-3- فرضیه سوم. 57

4-3-4- فرضیه چهارم. 61

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

5-1-مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………. 66

5-2-خلاصه پژوهش……………………………………………………………………………………………………. 66

5-3- تغییرات ظرفیت آنتی اکسیدانی توتال پلاسما ……………………………………………………………… 66

5-4- تغییرات غلظت مالون دی آلدئید سرم……………………………………………………………………….. 67

5-5- تغییرات غلظت کراتین کیناز سرم ……………………………………………………………………………. 68

5-6- تغییرات غلظت بیلی روبین سرم………………………………………………………………………………. 69

5-7- نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………………… 69

5-8 -پیشنهادات………………………………………………………………………………………………………….. 70

5-8-2- پیشنهادهای پژوهشی………………………………………………………………………………………… 70

5-8-1- پیشنهادهای كاربردی…………………………………………………………………………………………. 70

منابع و مآخذ : 71

چکیده انگلیسی ………………………………………………………………………………………………………….. 88

مقدمه

علم ورزش دانش جدیدی است که در چند دهه اخیر با تلاش و علاقه متخصصان و پژوهشگران به دنیا معرفی شده است، دانشی که در جامعه امروز به دلیل کاربردها و جذابیت های متنوع خود از اهمیت خاصی برخوردار است و تقریباً تمامی مردم و نهادهای اجتماعی را به نحوی با خود مربوط می‌کند (9 ).

ورزش و فعالیت بدنی، به عنوان یک وسیله مؤثر و مفید در پیشگیری، درمان و توان ‌بخشی برای بسیاری از امراض و اختلالات پزشکی، حتی قبل از توصیه و تجویز روش‌های پیشرفته پزشکی مورد نظر می‌باشد (16). با وجود این که فعالیت بدنی منظم، دارای مزایای بسیاری در رابطه با تندرستی است، می‌توان آن را به عنوان یک عامل استرس ‌زای بدنی در نظر گرفت که احتمالاً به دلیل تولید مقادیر فراوان گونه‌های اکسیژن و نیتروژن فعال، می‌تواند سلول‌ها را در معرض آسیب‌های اکسیداتیو قرار دهد (33).

بسیاری از محققین علوم ورزشی معتقدند، فعالیت بدنی با شدت بالا و طولانی مدت می‌توانند با افزایش رادیکال‌های آزاد، باعث آسیب سلول شده و روند پیری را تسریع کنند (144،141،61،8).

طی سال‌های اخیر نقش رادیکال‌های آزاد و یا به عبارت دیگر گونه‌های اکسیژن فعال در رشد و پیشرفت بسیاری از بیماری‌ها از جمله اختلالات نورولوژیکی و قلبی عروقی به‌ طور چشمگیری مورد توجه قرار گرفته است (113،27).

بدن انسان دارای یک سیستم دفاعی جهت مقابله با رادیکال‌های آزاد موسوم به سیستم آنتی اکسیدان است. عدم تعادل بین میزان رادیکال آزاد تولید شده و ظرفیت آنتی اکسیدان باعث استرس اکسیداتیو می‌گردد (113،85،27). رادیکال‌های آزاد باعث آسیب در اکثر ماکرومولکول‌ها شامل لیپیدها، پروتئین‌ها و اسیدهای نوکلئیک می‌گردند. شدت آسیب‌های ناشی‌ از رادیکال‌های آزاد به میزان آن‌ها، طول دوره مجاورت با آن‌ها و نوع آن‌ها بستگی دارد. یون‌های فلزی نظیر آهن دارای نقش کاتالیزوری مهمی در عملکرد گونه‌های اکسیژن فعال (ROS)[1] هستند (24). تولید گونه‌های فعال اکسیژن فرآیندی طبیعی در ارگانیزم هوازی است.

شواهد مستقیم و غیرمستقیم نشان می‌دهند فعالیت ‌بدنی سنگین می‌تواند منجر به افزایش تولید رادیکال آزاد در عضله اسکلتی و سایر بافت‌های فعال شود (143). هرچند جریان اکسیژن در زنجیره انتقال الکترونی میتوکندری منبع اصلی تولید ROS می‌باشد، مسیرهای دیگری مانند مسیر زانتین ‌اکسیداز[2] نیز می‌تواند هنگام یا پس از فعالیت ورزشی فعال شوند. بنابراین تأمین ناکافی ATP درون عضلانی در فعالیت های هوازی و بی‌هوازی (هردو) می‌تواند به تولید ROS بیانجامد (143). به نظر می رسد، شیوه زندگی از جمله ورزش، تغذیه، کشیدن سیگار و مصرف مشروبات الکلی نیز در فرآیند استرس اکسیداتیو نقش داشته         باشد (8).

درهمین راستا، برخی از ورزشکاران حرفه‌ای و آماتور معتقدند با مصرف آنتی اکسیدان‌های غیرآنزیمی از قبیل ویتامین C، E، کارنیتین و…به صورت مکمل‌های غذایی، می‌توانند ازطریق شکار رادیکال های آزاد عملکرد ورزشی خویش را ارتقا بخشند (140). برخی از تحقیقات حاکی از تأثیر مثبت مکمل‌های غذایی درجهت کاهش استرس اکسیداتیو است (140،121،97،34). ازسوی دیگر، برخی از تحقیقات نشان داده‌اند که استفاده از این مکمل‌ها هیچ تأثیر مثبتی درجهت کاهش رادیکال های آزاد و استرس اکسیداتیو ناشی ازفعالیت ندارند (117،112). لذا در تحقیق حاضر نیز به بررسی خواص آنتی‌اکسیدانی یکی دیگر از مواد آنتی‌اکسیدان که به خاصیت آنتی اکسیدانی آن در فعالیت های بدنی کمتر پرداخته شده است متمرکز می شویم.

1-2- بیان مسئله

از آن ‌جا که موجودات‌ زنده دائماً در معرض ‌استرس ‌اکسیداتیو قرار دارند، لذا از ساز و کارهای دفاع آنتی اکسیدانی نیز برخوردارند (8). استرس اکسیداتیو ‌هنگامی رخ می‌دهد که موازنه هموستازی بین توانایی‌های اکسیدانی وآنتی‌اکسیدانی موجود در سیستم‌های بیولوژیکی مختل ‌شود (133،31،8). اگر چه ورزش حاد و فعالیت ‌بدنی شدید باعث افزایش تولید گونه‌های اکسیژن فعال (واکنش‌پذیر) در عضلات اسکلتی، کبد و قلب شده، باعث استرس‌ اکسیداتیو ‌می‌گردد (109،84،37،31،23،8). اما ورزش‌ منظم و متوسط از طریق افزایش دفاع آنتی‌اکسیدانی منجر به کاهش استرس ‌اکسیداتیو و کاهش عوارض دیابت خواهد شد (84،31). در پاسخ به فعالیت‌های استقامتی مصرف اکسیژن در بدن انسان به طور سیستمیک10تا20 برابر افزایش می‌یابد (89). در عضلات، میزان این افزایش بیشتراست و به 100 تا200 برابر زمان استراحت می‌رسد

(140). نشت گونه‌های اکسیژن فعال از میتوکندری درحین فعالیت منبع‌ اصلی برای‌ استرس اکسیداتیو است (97). بنابراین عضلات در برابر آسیب ‌اکسیدانی بالقوه‌ای که به هنگام ورزش یا بعد از آن رخ می‌دهد به حفاظت آنتی اکسیدانی بیشتری نیاز دارند (8). محققان همواره در تلاش هستند تا مزایای مکمل‌های آنتی اکسیدان را مورد بررسی قرار دهند (116). ازدیدگاه نظری مصرف آنتی‌اکسیدان های غیرآنزیمی مختلف از قبیل ویتامینC و E با شکار رادیکال‌های آزاد استرس اکسیداتیو ناشی از فعالیت را کاهش می‌دهد (123،83،8). افزایش رادیکال‌های آزاد به هنگام فعالیت ‌بدنی می‌تواند هموستاز مواد آنتی اکسیدانی و پرواکسیدان‌های درون سلولی را به‌ هم زده و در نتیجه باعث التهاب، استرس اکسیداتیو، خستگی و آسیب ‌عضلانی گردد (110،61،8).

فشار ایسکمیک رایج ترین نوع استرس است که قلب را تحت تاثیر قرار می دهد. ایسکمیک عضله قلبی هنگامی رخ می دهد که جریان خون قلب برای برطرف کردن نیاز های متابولیک عضله قلبی کافی نباشد. در نتیجه این عارضه، عملکرد پمپاژی عضله قلب دچار اختلال می شود. انقباض ریتمیک مختل می گردد (بد ریتمی) و در موارد حاد و طولانی مدت صدمه غیر قابل برگشت بافتی رخ می دهد که با نکروز عضله قلبی یا سکته قلبی مشخص می گردد. در انسان این موقعیت پاتولوژیک پیچیده، بیماری ایسکمیک قلبی نامیده می شود. بیماری ایسکمیک علت مرگ و میر در جوامع توسعه یافته می باشد. پیشرفت بیماری ایسکمیک قلبی مربوط به پر فشار خونی شریان سیستمیک است. در این جوامع پر فشار خونی علت 50 درصد از معلولیت ها و مرگ و میر ها در افراد مسن می باشد. روش هایی که به سرعت جریان خون را تامین می کنند (مانند خون رسانی به منطقه ایسکمیک عضله قلبی) می توانند مرگ و میر را تقریباً به نصف کاهش دهند و اگر درمان به تاخیر بیفتد اثر بخشی خون رسانی مجدد کاهش می یابد. اگر چه خون رسانی مجدد اولیه تنها راه نجات عضله قلبی مبتلا به ایسکمیک است، خون رسانی مجدد خود باعث آریتمی و بد کاری برگشت پذیر قلب می شود (123).

ال‌-کارنیتین[3] یک ‌آنتی‌ اکسیدان قوی است‌که از کارنیتین و زنجیره کوتاه‌ آسیل‌ کارنیتین تشکیل شده است (39). در بدن انسان از ترکیب دو اسید آمینه لیزین و متیونین ساخته می‌شود (75،20). محافظت از سلول‌های آندوتلیال قلب در برابر استرس اکسیداتیو وآسیب میوکارد (42)، کاهش آسیب‌ کبدی ناشی از مصرف دوکسوربیسین[4] (دوکسوربیسین یک آنتی ‌بیوتیک است‌ که به طورگسترده در درمان انواع مختلف تومورهای جامد استفاده می‌شود) (26)، درمان اختلالات عصبی در انسان (41)، ناباروری مردان، بیماری آلزایمر(36)، بهبود کبد چرب (149) و… از جمله خاصیت آنتی‌اکسیدانی احتمالی این ماده به شمار می‌آیند. ال- کارنیتین همچنین می تواند به جلوگیری و کاهش آسیب ایسکمی جریان مجدد کمک کند (148). سوپر اکسید دسمیوتاز، کاتالاز، گلوتاتیون پراکسیداز و گلوتاتیون اس- ترنسفراز برخی از آنزیم های ضد اکسایشی هستند. سوپر اکسید دسمیوتاز سبب دسمیوتاسیون رادیکال سوپر اکسید به پر اکسید هیدروژن و اکسیژن می شوند. بنابراین، تصور می شود که نقش سوپر اکسید دسمیوتاز ها در دفاع ضد اکسایشی، باید با اعمال کاتالاز و یا گلوتاتیون پر اکسیداز در خنثی کردن پر اکسید هیدروزن مورد توجه قرار گیرد. واکنش هابر –ویس هنگامی اتفاق می افتد که رادیکال سوپر اکسید با پر اکسید هیدروژن وارد واکنش شده، رادیکال هیدروکسیل را تولید کند. اگر این واکنش در بدن موجود زنده انجام شود، رادیکال سوپر اکسید مستقیماً به تولید رادیکال هیدروکسیل منجر می شود. با وجود این در محلول خنثی، ثابت سرعت این واکنش در حدود 2 مول در ثانیه است. بنابراین، واکنش هابر- ویس به ندرت در بدن موجود زنده به وقوع می پیوندد. نقش دیگر رادیکال سوپر اکسید دخالت آن در تولید رادیکال هیدروکسیل است. از آن جا که رادیکال سوپر اکسید به عنوان یک عامل احیا کننده عمل می کند می تواند سبب احیای یون های فلزی شده، احتمال وقوع واکنش فنتون را افزایش دهد.

رادیکال سوپر اکسید تقریباً در تمام سلول های هوازی تشکیل می شود و به روش های شیمیایی، فیزیکوشیمیایی و آنزیمی تولید می شود. منبع اصلی این تولید عبارت است از نشت از مسیرهای احیای اکسیژن در زنجیره های انتقال الکترون موجود در میتوکندری و شبکه آندوپلاسمی. در این سلول ها نقش اصلی رادیکال سوپر اکسید عمل باکتری کشی است. در محلول های آبی، فعالیت رادیکال سوپر اکسید کم است. بنابراین این رادیکال یک گونه اکسیژن فعال نیست. شواهد زیادی نشان می دهد که در بدن موجود زنده ، رادیکال سوپر اکسید توسط سوپر اکسید دسمیوتاز (SOD) دفع می شود.از آن جا که پر اکسید هیدروژن، الکترون غیر زوجی (فرد) ندارد، نمی توان آن را یک رادیکال شناخت. پر اکسید هیدروژن یک ترکیب نسبتاً پایدار است و به سادگی از میان غشاهای بیولوژیکی عبور می کند در حالی که رادیکال سوپر اکسید بدون کمک یک کانال آنیونی قادر به انجام چنین کاری نیست.

گلوسین در سال 2006 فعالیت آنتی اکسیدانی ال- کارنیتین را در شرایط آزمایشگاهی تحقیق کرد و متوجه شد که ال- کارنیتین در مهار آنیون سوپر اکسید، رادیکال و پر اکسید هیدروژن می تواند موثر باشد(69).

این ماده به صورت مکمل در اکثر مواد غذایی حیوانی مانند گوشت قرمز، لبنیات و آووکادو یافت می‌شود، غذاهای‌ گیاهی منبع خوبی برای این ماده نمی‌باشند (125). از لحاظ تئوری این مکمل‌ها ممکن ‌است محتوای کارنیتین را افزایش داده و باعث تسهیل ورود اسیدهای چرب زنجیره بلند به‌ میتوکندری سلول‌ها شوند (144،75،39،20،6). اگر غلظت‌ کارنیتین پلاسما از بازجذب کلیوی آن بیشتر باشد، کارنیتین اضافی با پاک ‌سازی تقریبی فیلتراسیون گلومرولی از طریق ادرار حذف می‌گردد. نیمه عمر کارنیتین در بدن انسان دو تا سه ساعت بیان شده است (39،1). با توجه به خواص آنتی اکسیدانی ال-کارنیتین و احتمال تأثیر آن بر استرس اکسیداتیو ناشی از فعالیت، این تحقیق با عنوان تأثیر مصرف دو هفته مکمل ال-کارنیتین بر استرس اکسیداتیو ناشی از فعالیت هوازی شدید صورت گرفته است.

1-3 اهمیت و ضرورت تحقیق

با توجه به گستردگی و اهمیت ویژه پدیده ورزش و تربیت‌ بدنی و اثرات آن در جامعه، ضرورت توجه بیشتر به آن امری اجتناب‌ ناپذیر است. بدیهی ‌است ‌فعالیت‌های علمی و فرهنگی با پشتوانه طرح‌های پژوهشی، حرکتی اساسی بوده و نقش ارزنده‌ای در جهت انطباق دست‌آوردها با نیازهای واقعی هر جامعه خواهد داشت (14). سال‌هاست که پژوهشگران حیطه ورزش، تأثیرات بالقوه آنتی‌اکسیدان‌ها را جهت مقابله‌ با آثار گونه‌های اکسیژن فعال، در زمینه‌های آسیب‌‌‌ عضلانی، خستگی‌ عضلانی، پراکسیداسیون چربی و آسیب پروتئین‌ها در جریان ورزش مورد بررسی ‌قرار داده‌اند (116). درمورد کارایی سیستم آنتی‌اکسیدانی بدن در مقابله با رادیکال‌های آزاد ناشی از فعالیت و میزان ‌اثرگذاری مصرف‌ آنتی‌اکسیدان‌ها به صورت مکمل‌های غذایی بر استرس اکسیداتیو و آسیب‌عضلانی ناشی ازآن در میان محققین اختلاف نظر وجود دارد (132،121،86).

برخی‌ از محققین معتقدند مصرف مواد آنتی‌اکسیدانی به‌ صورت مکمل‌های غذایی ‌نمی‌تواند تأثیری بر استرس اکسیداتیو داشته‌ باشد (47). وحتی برخی از محققین گزارش ‌کرده‌اند که ‌مصرف این‌ مکمل‌‌ها می‌توانند سبب افزایش استرس ‌اکسیداتیو ‌گردد (120،46). عقیده برخی‌ها نیز بر این است‌ که‌ سیستم آنتی‌اکسیدانی بدن در فعالیت‌های شدید و طولانی‌ مدت توانایی مقابله با رادیکال‌های آزاد را ندارد واستفاده از آنتی‌اکسیدان‌ها به صورت مکمل‌های غذایی می‌توانند باتقویت سیستم آنتی‌اکسیدانی، باعث کاهش استرس اکسیداتیو، رادیکال‌های آزاد شده و در نتیجه فرآیند آسیب سلول را به تأخیر انداخته و یا حتی آن را متوقف کند (132،121). گزارش اکثر محققین، حاکی ‌از تأثیر مصرف ‌آنتی‌اکسیدان ‌ها بر استرس

اکسیداتیو است (132،67،30). امروزه مکمل‌های غذایی گوناگون جهت افزایش عملکرد ورزشکاران معرفی شده‌اند که در این بین، ال‌-کارنیتین به عنوان یکی ازمواد نیرو افزا شناخته شده است (81).

باتوجه به معدود مطالعات انجام شده، چنین به نظر می‌رسد تحقیق اندکی روی چگونگی تأثیر مصرف ال‌-کارنیتین بر استرس اکسیداتیو ناشی‌‌از فعالیت هوازی شدید، صورت گرفته است. همچنین در مورد تأثیر یا عدم تأثیر این ماده بر عملکرد ورزشکاران، در فعالیت‌های هوازی نتایج هم سو ودقیقی وجود ندارد، بیشتر مطالعاتی هم‌ که در این بخش‌ انجام شده، تأثیر ال‌-کارنیتین را بر فعالیت‌های هوازی زیر بیشینه بررسی کرده‌اند (1). لذا با توجه به مواردگفته شده، ضرورت تحقیق در رابطه با بررسی تأثیرات آنتی‌اکسیدانی این ماده براسترس اکسیداتیو احساس می‌شود.

1-4- اهداف تحقیق

1-4-1- هدف کلی

بررسی ‌تأثیر مصرف دو هفته مکمل ال-‌کارنیتین بر شاخص‌های ظرفیت آنتی‌اکسیدانی توتال (TAC)[5]، مالون دی آلدئید ((MDA[6]، کراتین‌کیناز ((CK[7] و بیلی‌روبین متعاقب فعالیت هوازی شدید.

1-4-2- اهداف ویژه

اهداف ویژه این پژوهش به شرح زیر بیان می‌شود:

1- بررسی تأثیر مصرف دو هفته مکمل ال‌-کارنیتین بر ظرفیت آنتی اکسیدانی توتال پلاسما پس از فعالیت هوازی شدید.

2- بررسی تأثیر مصرف دو هفته مکمل ال‌-کارنیتین برمالون دی‌ آلدئید سرم پس از فعالیت هوازی شدید.

3- بررسی تأثیر مصرف دو هفته مکمل ال‌-کارنیتین بر کراتین کیناز سرم پس از فعالیت هوازی شدید.

4- بررسی تأثیر مصرف‌ دو هفته مکمل ال‌-کارنیتین بر بیلی روبین سرم پس از فعالیت هوازی شدید.

 1-5- فرضیه های تحقیق

1- مصرف‌ دو هفته مکمل ال-کارنیتین برظرفیت آنتی اکسیدانی توتال خون آزمودنی ها پس از فعالیت هوازی شدید تاثیر گذار است.

2- مصرف دو هفته مکمل ال‌-کارنیتین برمالون‌ دی‌ آلدئید خون آزمودنی‌ها پس از فعالیت هوازی شدید تأثیرگذار است.

3- مصرف‌ دو هفته مکمل ال-‌کارنیتین بر کراتین کیناز خون ‌آزمودنی‌ها پس از فعالیت هوازی شدید تأثیر‌گذار است.

4- مصرف دو هفته مکمل ال-کارنیتین بر بیلی روبین خون آزمودنی ها پس از فعالیت هوازی شدید تاثیر گذار است.

1-6- محدودیت های تحقیق

1-6-1- محدودیت های قابل کنترل

– ویژگی‌های جسمانی آزمودنی‌ها

– شرایط تمرین آزمودنی‌ها

– وضعیت سلامتی آزمودنی‌ها (دو ماه پیش از اجرای پروتکل تمرینی)

– تغذیه آزمودنی‌ها (سه روز قبل، روزاجرای پروتکل تمرینی و یک روز پس از اجرا )

– میزان فعالیت آزمودنی‌ها

– میزان مصرف مکمل‌ ال-کارنیتین روزانه آزمودنی ها (دوهفته قبل از اجرای پروتکل تمرینی)