پایان نامه درباره استرس شغلی/:مدلهای استرس شغلی |
نظریههای پاسخ فیزیولوژیکی استرس بر دو مکانیسم تأکید میورزد.
پاسخ مرکزی آدرنال[1] با دخالت اپینفرین[2] و نوراپینفرین[3]
پاسخ قشر آدرنال[4] با دخالت کورتیزول[5]
پاسخ مقابله – مقابله کانن[6] بر تحریک قسمت مرکزی آدرنال و ترشح اپینفرین دلالت دارد. مکانیسمهای مرکزی آدرنال به عواملی مانند تحریکپذیری شرایط، فشار زمانی به منظور افزایش عملکرد و درجاتی از موقعیت کار مثل چالشهای اقتدار پاسخ میدهد.
پاسخ قشر آدرنال دورهای است و هنگامی فعال میشود که فرد با استرس بیش از حد و خارج از کنترل، مواجه میشود. هنری و استیفن[7] (1987)این رفتار را کاهش یا فقدان ارتباط اجتماعی توصیف کردهاند که منجر به قطع و کاهش تعاملات اجتماعی میشود.
سیستمهای کنترل بیولوژیکی شامل سیستمهای عصبی، قلبی وعروقی و سایکواندوکرین[8] است و بیماری مرتبط با استرس، فشارخون میباشد.
8-2- مدلهای استرس[9]
مدلهای مختلفی جهت سهولت درک و توجیه چگونگی ایجاد استرس
ارائه کردهاند .درسال 1978کاکس[10] کلیه مدلها وتعاریف استرس را به سه گروه حساس تقسیم نمود:
مدلهایی که براساس پاسخ بنا گردیدهاند. این مدلهای استرس را به کمک واکنش و پاسخ فرد به عامل استرسزا تعریف نمودهاند. مانند مدل سلیه که درادامه این مبحث مورد بررسی قرار میگیرد.
مدلهایی که براساس محرک تعریف شده اند. این گروه از مدلها به استرس از منظر عامل ایجادکننده استرس نگاه میکنند، فشارکاری زیاد یا سروصدای محیطی بامسوولیت های فرد و…
مدلهای تعاملی: دراین نوع مدلها هم به عنوان محرک یعنی عامل استرسزا، هم به پاسخ فرد، علایم و نشانه های استرس و هم به فاکتورهای مداخلهای مثل ویژگیهای شخصیتی فرد توجه شده است.
امروزه به مدلهای تعاملی توجه بیشتری میشود چرا که بصورت کاملتری استرس را توصیف مینمایند. در واقع مدلهای اخیر بگونهای به هر سه رأس مثلث استرس توجه مینمایند.دراینجا برخی از مدلهای مشهور استرس را مورد بررسی قرار میدهیم ( کران ول و جین ،بیتا، ترجمه مهرآئین، 1373 ).
1-8-2- مدل مبتنی برمحرک[11]
این مدل بیان کننده این موضوع است که موقعیتها و محرکات طبیعی استرسزا هستند. اگر چه در بعضی از افراد منجر به پاسخ استرسی نمیشوند. در این مدل استرس اصطلاحاً به محرکات معینی
[شنبه 1398-07-27] [ 11:59:00 ب.ظ ]
|