دادگاه استفاده گردد بلكه باید آن نوشته قابلیت استناد داشته باشد. برای مثال شخصی به دیگری مبلغی وجه دستی می‌دهد و در مقابل از او رسید دریافت می‌كند. این نوشته اگر به امضای طرف باشد، قابلیت استناد دارد و سند محسوب می‌شود. هر چند بین این دو نفر اختلافی حاصل نشود و به مراجعه به دادگاه نیز نیازی نباشد و این رسید صرفاً برای یادآوری اخذ شده باشد.

الف-مفهوم شناسی
مبحث اول-مفهو جرم
گفتار اول-تعریف جرم در لغت
جرم در لغت به معنای «گناه» آمده است.[1]همانگونه که اقدام منفی به صورت فعل هم مشمول مجازات است انجام ندادن یک فعل و عدم اقدام به آن هم قابلیت پیگیری کیفری دارد و مجازات خاص خود را هم خواهد داشت.«جرم عمل یا خودداری از عملی است که مخالف نظم و صلح و آرامش اجتماع بوده و از همین حیث مجازاتی برای آن تعیین نموده باشد.»انجام تخلف و جرم از ناحیه افراد عموماً به صورت مختلف صورت می گیرد و بر اساس آن مجازاتهای مربوط به جرائم در قانون مدون شده است.«جرم مخالفت با اوامر و نواهی کتاب و سنت یا ارتکاب عملی است که به تباهی فرد یا جامعه بیانجامد. هر جرم را کیفری است که شارع بدان تصریح کرده یا اختیار آن را به ولی سپرده است.» [2]
همانگونه که مشخص است فردی مبادرت به ارتکاب جرمی می نماید قانون حسب جرم ارتکابی، مجازات خاص خود را برای شخص خاطی در نظر گرفته و متخلف را به مجازات مقرر در آن محکوم نموده است.
دورکیم جامعه شناس فرانسوی می گوید: «هر عملی که در خور مجازات باشد، جرم است». یعنی هر فعل یا ترک فعلی که نظم و آرامش اجتماعی را مختل سازد و قانون نیز برای آن مجازاتی تعیین کرده باشد، «جرم» محسوب می شود.به نظر دورکیم، «ما کاری را به خاطر «جرم» بودن محکوم نمی کنیم بلکه از آن جایی که آن را محکوم می کنیم جرم تلقی می شود.»از نظر حقوقی نیز «جرم عملی است که بر خلاف یکی از موارد قانون مجازات عمومی هر کشور باشد و مجرم کسی است که در زمان معینی عمل او بر خلاف قانون رسمی کشور باشد.» برای بررسی بهتر موضوع، پدیده جرم را از چند رویکرد تعریف می کنیم.«جرم یک عمل عمدی و ارادی بر علیه قانون است که غیر قابل حمایت و بخشودن بوده، مجرم باید دستگیر شود و به وسیله دولت مجازات گردد.» «سست بودن معیارهای قانونی باعث به وجود آمدن رفتارهای ضد اجتماعی می گردد. تاکید بر تعریف قانونی جرم توسط دو ملاک مشخص، تعیین می گردد. یکی رفتارهایی که از قوانین اجتماعی تخطی و تجاوز می کنند و دوم مقررات قانونی برای مجازات یک عمل.» به بیان دیگر از منظر اجتماعی می توان گفت که جرم یک پدیده «معمولی» جامعه است. زیرا که بر حسب احساس تنفر و انزجاری که بزهکار در جامعه بر می انگیزد، معین می گردد. البته درجه بروز تنفر و انزجار در چهارچوب جامعه ی مشخص در افراد متفاوت می باشد.[3]
هر گروه دارای معیارهایی از رفتار است که «هنجار» نامیده می شود. این هنجارها ضرورتاً به صورت قانونی تدوین نشده اند؛ بلکه هر کس از نقطه نظر گروهی که عضو آن است، عملی را بهنجار (درست) و نابهنجار (نادرست) جرم می داند و این هنجارها بستگی به ارزشهای فرهنگی هر جامعه دارد. مجرم کسی است که برچسب خورده و جرم رفتاری است که دیگران به آن برچسب زده اند.این رویکرد معتقد است که رفتارها به خودی خود به عنوان جرم یا

 

کجروی محسوب نمی شوند؛ بلکه این افراد و گروههای فرهنگی هستند که به این رفتارها به عنوان جرم برچسب می زنند..باید توجه داشت که جرم یک پدیده اجتماعی و کاملاً نسبی است. چرا که جرم در یک زمان و در بین برخی ملتها، جرم محسوب می شود، در حالی که در زمان و مکان دیگر جرم شناخته نمی شود. برای روشن شدن مطلب چند مثال می آوریم:قبل از ظهور اسلام، زنده به گور کردن نوزادان دختر در بین قبایل عرب متداول بود و مجازاتی در پی نداشت؛ در حالی که پس از ظهور اسلام این عمل نهی شد و عنوان گناه پیدا کرد.لواط در آتن و قبیله چوکچی و سرقت در قوم اسپارت جرم نبوده؛ ولی در بیشتر جوامع جرم محسوب می شود.در جزایر فیچی کشتن پدر و مادر نه تنها جرم نیست؛ بلکه کاری نیک شمرده می شود. و یا «پدرکشی» در بین اسکیموها و «دخترکشی» در چین باستان اساساً جرم شناخته نمی شود.سرخپوستان بلاک فوت دزدیدن اموال بیگانگان را کاری نیک می انگارند و بسیاری از محرومان ستمدیده ربودن اموال بیگانگان را «دزدی» و «بد» نمی شمارند؛ در صورتی که از منظر صاحب نظران اجتماعی هیچ کدام از این نظرات پذیرفته نمی شود.زنان اسکیمو اگر توسط مردی قویتر از شوهرانشان دزدیده شوند، مورد مواخذه قرار نمی گیرند، هم چنین آن مرد «زن دزد» مورد تشویق جامعه اسکیمو قرار می گیرد؛ زیرا جرات کرده است خانواده ضعیفی را از بین ببرد.بنابراین می توان گفت که نظر جامعه نسبت به جرم در همه جا یکسان نیست.در جرم شناسی پدیده های بزه، بزهکار و بزهکاری به عنوان سه رکن اصلی در نظر گرفته می

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1. مقدمه. 2

1-2. بیان مسئله. 5

1-3. سوال تحقیق.. 6

1-4. اهداف تحقیق.. 6

1-5. فرضیات تحقیق.. 6

1-6. سوابق تحقیق.. 6

1-7. قلمرو تحقیق.. 7

فصل دوم: مبانی نظری تحقیق

2 -1. سیل.. 10

2-2. جریان رودخانه ای.. 10

2-3. رابطه بین جریان رودخانه ای و متغیر های بستر رودخانه. 10

2-4. عوامل موثر در بروز سیل.. 11

2-5. علل وقوع و تشدید سیلاب… 11

2-5-1. عوامل ناشی از شرایط طبیعی.. 11

2-5-1-1عوامل اقلیمی.. 11

2-5-1-2  شرایط توپوگرافی.. 12

2-5-1-3  عوامل حوضه‎ای.. 12

2-5-1-4 زمین شناسی و خاک شناسی حوضه. 13

2-5-1-5  ویژگی های پوشش گیاهی حوضه. 14

2-6. عوامل ناشی از بهره برداری و دخالت انسان. 14

2-6-1. بهره برداری نادرست از منابع طبیعی.. 14

2-6-2. تجاوز به حریم رودخانه. 15

2-6-3. برداشت بی رویه شن و ماسه. 15

2-6-4. تخلیه آشغال، زباله و فاضلاب به رودخانه ها 15

2-6- 5. نامناسب بودن سازه ها 15

2-7. انواع سیل.. 16

2-7-1. سیل ناگهانی.. 16

2-7-2. سیل رودخانه ای.. 16

2-7-3. سیل ساحلی.. 17

2-7-4. دلیل انسانی.. 17

2-7-5. سیل ناگهانی شهر. 18

2-7-6. مشخصات سیل. 18

2-7-7. پیش بینی سیل های رودخانه ای.. 18

فصل سوم: داده‎ها و روش‎ها

3-1. داده ها 20

3-1-1. بررسی آمار و اطلاعات هواشناسی.. 20

3-1-2. بررسی آمار و اطلاعات هیدرولوژی.. 21

3-2. روش کار. 22

فصل چهارم: یافته های تحقیق

4-1. واحد های ژئومورفولوژی حوضه ذیلکی رود. 24

4-1-1. واحد کوهستانی.. 25

4-1-2. واحد فلات ها و پایکوههای پر شیب: 26

4-2. شیب حوضه. 29

4-3. زمین شناسی حوضه ذیلکی رود. 30

4-4. خاکهای حوضه ذیلکی رود. 33

4-4-1. گروه هیدرولوژیکی خاکها 34

4-5. پوشش گیاهی حوضه ذیلکی رود. 36

4-5-1. تیپ توسکا _ لرگستان. 37

4-5-2. تیپ ممرز. 37

4-5-3. تیپ راش _ ممرزستان. 37

4-5-4. تیپ راش خالص… 37

4-6. فیزیوگرافی حوضه آبریز ذیلکی رود. 40

4-6-1. خصوصیات فیزیکی حوضه ها 40

4-6-2. واحد ژئومورفیکی حوضه ای.. 41

4-6-3. خصوصیات هندسی یا ژئومتری حوضه. 42

4-6-3-1. واحد هیدرولوژیک… 42

4-6-3-2. مساحت حوضه. 42

4-6-3-3. محیط حوضه. 43

4-6-3-4. شبکه رودخانه ها 44

4-6-3-5 شکل حوضه آبخیز. 50

4-6-3-6 ارتفاع حوضه (پستی و بلندی) 53

4-6-3-7. شیب حوضه. 56

4-7. اقلیم. 62

 

4-7-1.  بررسی شبکه ایستگاههای هواشناسی و هیدرومتری: 62

4-7-2. بررسی داده های بارش… 63

4-7-3. انتخاب پایه زمانی مشترک یا دوره شاخص آماری.. 64

4-7-4. روشهای غیرنموداری (روش آزمون همگنی دادههای آماری”ران تست”) 64

4-7-5. انحراف معیار بارندگی حوضه. 65

4-7-6. ضریب تغییرات.. 65

4-7-7. بارندگی ماهیانه. 66

4-7-8. توزیع فصلی بارش و رژیم باراندگی.. 67

4-7-9. تغییرپذیری بارندگی حوضه. 68

4-7-10. ضریب تغییرات ماهانه بارش… 69

4-7-11. احتمال وقوع ودوره بازگشت باران در حوضه ذیلکی رود. 70

4-7-12. حداکثر بارندگی 24 ساعته حوضه. 71

4-7-13. حداکثر بارش محتمل. 72

4-7- 14. فرسایندگی باران در حوضه ذیلکی رود. 72

4-7-15. رژیم حرارتی حوضه. 73

4-7-16. روند تغییرات میانگین ماهانه دما 74

4-7-17. تغییرات روزانه و فصلی دما 75

4-7- 18. رژیم فصلی دما در حوضه. 75

4-7-19. تعداد روزهای یخبندان حوضه. 76

4-7-20. پتانسیل حرارتی (درجه _ روز) 77

4-7-21. رطوبت.. 78

4-7-22. تبخیر. 78

4-7-22-1. تبخیروتعرق پتانسیل به روش تورنت وایت (etiaW htnrohT) 79

4-7-22-2. تبخیر و تعرق واقعی.. 80

4-7-23. نوع اقلیم حوضه ذیلکی رود. 80

4-7-23-1. روش دمارتن اصلاح شده 81

4-7-23-2. سیستم طبقه بندی آمبرژه 82

3-8-24. نمودارهای اقلیمی.. 82

4-7-24-1. منحنی آمبروترمیک… 82

4-8. هیدرولوژی.. 83

4-8-1. بررسی آبدهی ماهانه حوضه ذیلکی رود. 83

4-8-2. بررسی آبدهی فصلی حوضه ذیلکی رود. 84

4-8-3. تداوم جریان رودخانه ای.. 85

4-8-4. حجم آب جاری شده 86

4-8-5. ارتفاع آب جاری شده 87

4-8-6. برآورد دبی حداکثر سیلاب حوضه ذیلکی رود…………………………………………………………. 87

4-8- 7. توزیع گامبل (Cumble) 88

4-8-8. تعیین ضریب روانآب و نگهداشت حوضه. 90

4-8-9. بررسی پدیده سیل و اثرات آن در حوضه آبریز ذیلکی رود. 94

4-8-10. اثرات سیلاب در حوزه آبریزذیلکی رود. 94

4-8-11. اندازه گیری دبی سیل. 95

4-8-12. محاسبه و تحلیل دبی متوسط سیل. 96

4-8-13. بررسی رابطه دبی سیلاب با مساحت حوضه. 96

4-8-14. برآورد حداکثر دبی سیلاب در حوضه آبریز ذیلکی رود. 97

4-8-15. برآورد دبی میانگین سیلاب بر مبنای عوامل محیطی در حوضه آبریز ذیلکی رود. 98

4-8-16. بررسی پارامترهای موثر مستقل. 99

4-8-17. بررسی رابطه بین ارتفاع و پوشش گیاهی و سیل. 101

4-8-18. پوشش جنگل و جلوگیری از سیل در شمال ایران. 101

4-8-19. نحوه استفاده از اراضی و پوشش گیاهی منطقه. 101

4-8-20. عوامل زمین شناسی.. 102

4-8-21.  بر آورد دبی حداکثر دبی لحظه ای (دبی پیک) 102

فصل پنجم: نتیجه گیری

5-1. آزمون فرضیه ها 106

5-2. نتیجه گیری.. 107

5-3. پیشنهادها 113

منابع و ماخذ. 115

 

 

فهرست جداول

عنوان                                                                                                         صفحه

جدول 3-1 مشخصات ایستگاههای محدوده مورد مطالعه و اطراف آن. 21

جدول 3-2 مشخصات جغرافیایی ایستگاه هیدرومتری  اوستا قاسم محله در رودخانه ذیلکی.. 21

جدول 4-1 طبقات شیب و درصد مساحت مربوط به هر طبقه. 30

جدول 4-2 گروههای هیدرولوژیکی خاکها 34

جدول 4-3  مشخصات کلاس های مختلف در حوضه ذیلکی.. 36

جدول 4-4  مشخصات رتبه بندی آبراهه ها در حوضه آبریز ذیلکی رود. 47

جدول 4-5  مشخصات تعداد انشعابات آبراهه ها در حوضه آبریزذیلکی رود. 48

جدول 4-6  مشخصات ایستگاههای محدوده مورد مطالعه و اطراف آن. 63

جدول 4-7  برآورد متوسط بارش ماهانه و سالانه حوضه ذیلکی رود از سال (1386_1357) 66

جدول 4-8   توزیع فصلی بارش حوضه و درصد آن به کل سال. 67

جدول 4-9  تغییرات میانگین سالانه ایستگاههای اطراف حوضه. 68

جدول 4 -10 تغییرات ماهانه بارندگی (V. C) و انحراف معیار (D. S) حوضه ذیلکی رود. 69

جدول 4-11 احتمال وقوع بارندگی سالانه و دوره برگشت حوضه ذیلکی رود به روش  ویبول. 70

جدول 4-12 نتایج تحلیل بارندگی 24 ساعته واحتمال وقوع بارندگی درحوضه ذیلکی رود. 71

جدول 4-13 فرسایندگی باران در ماههای مختلف سال در حوضه ذیلکی رود به روش فورنیه. 73

جدول 4-14 داده های درجه حرارت حوضه ذیلکی رود. 73

جدول 4-15 روند تغییرات ماهیانه دما، انحراف معیاروضریب تغییرات حوضه ذیلکی رود. 74

جدول 4-16 رژیم فصلی و درصد حرارت حوضه آبریزذیلکی رود. 75

جدول 4-17 تعداد روزهای یخبندان بر حسب ماههای سال در حوضه ذیلکی رود. 77

جدول 4-18 محاسبه درجه _ روز و مقداررذوب برف در حوضه آبریز ذیلکی رود. 77

جدول 4-19 میانگین رطوبت نسبی حوضه ذیلکی رود. 78

جدول 4-20 مقادیر تبخیر و تعرق پتاسیل حوضه آبریز ذیلکی رود به روش تورنت وایت.. 79

جدول 4-21 میانگین تبخیر از طشت در ایستگاه درازلات.. 80

جدول 4-22 طبقه بندی اقلیمی و محدوده ضریب خشکی به روش دمارتن.. 81

جدول 4-23 جریان ماهانه و متوسط سالانه حوضه آبریز ذیلکی رود ایستگاه شیرآباد در دوره 30 ساله. 84

جدول 4-24 میانگین فصلی دبی ایستگاه شیرآباد. 85

جدول 4-25 برآورد حجم جریان ماهانه و متوسط سالانه حوضه آبریز ذیلکی رود در ایستگاه شیرآباد در دوره 30 ساله  86

جدول 4-26 برآوردارتفاع متوسط روانآب ماهانه و سالانه حوض ذیلکی ایستگاه شیرآباد به میلیمتر. 87

جدول 4-27 دوره برگشت های سالانه از دبی های حداکثر لحظه ای سالیانه. 88

جدول 4-28 برآورددبی حداکثرلحظه ای به روش گامبل دردوره برگشت 2تا100ساله ایستگاه ذیلکی رود. 89

جدول 4-29 برآورد ضریب روانآب ماهانه و سالانه حوضه ذیلکی رود. 91

جدول 4-30 برآورد ضریب نگهداشت ماهانه و سالانه حوضه ذیلکی رود. 92

جدول4-31 آبدهی ایستگاه شهر بیجار با دوره برگشتهای مختلف و توزیعهای مختلف آماری (مترمکعب بر ثانیه) 96

جدول 4-32 روابط رگرسیون آبدهی با مساحت برای ماههای مختلف سال و متوسط آبدهی سالیانه. 97

جدول 4-33  نتایج تحلیل فراوانی سیلاب در ایستگاه شهر بیجار ذیلکی رود برحسب مترمکعب بر ثانیه. 98

جدول 4-34 دبی پیک ایستگاه سیاه جعفر لیسار در دوره اماری مشترك (1374-1388) 103

جدول 4-35 حداکثر دبی آبدهی اوج حوضه آبریزذیلکی رود با دوره بازگشت های مختلف به متر مکعب بر ثانیه (سال آبی 1374-1388) 104

جدول 4-36  دبی ویژه سیل به روش هورتون  (متر مکعب در ثانیه در کیلو متر مربع) 104

جدول 4-37  مقادیر دبی حداکثر سیلاب حوزه با استفاده از روش دیکن (مترمکعب بر ثانیه) 104

جدول4-38 مقادیر دبی پیک سیلاب حوزه ذیلکی به روش فولر با دورههای بازگشت مختلف… 104

جدول 4-39 مقادیر دبی ویژه حوزه ذیلکی رود (متر مكعب بر ثانیه بر كیلومتر مربع) 104

جدول 5-1  گروههای هیدرولوژیکی خاکها 111

 

 

فهرست نمودارها

عنوان                                                                                                         صفحه

نمودار 1-1 دلیل طبیعی سیل. 17

نمودار 4-1 روند کاهش و افزایش متوسط باراندگی ماهانه حوضه ذیلکی رود. 67

نمودار 4-2 توزیع درصد بارش فصلی در حوضه آبریز ذیلکی رود. 68

نمودار 4-3 رژیم حرارتی حوضه ذیلکی رود. 74

نمودار 4-4 رژیم فصلی و متوسط دما حوضه آبریز ذیلکی رود. 76

نمودار 4-5 نمودار آمبروترمیک حوضه ذیلکی رود. 83

نمودار 4-6 توزیع ماهانه دبی در ایستگاه شیرآباد. 84

نمودار 4-7 توزیع فصلی جریان آب به درصد ایستگاه شیرآباد. 85

 

 

فهرست اشکال

عنوان                                                                                                         صفحه

شکل 4-1  تعیین تعداد دنباله های مجاز به روش آزمون ران تست حوضه ذیلکی رود. 64

 

 

فهرست نقشه ها

عنوان                                                                                                         صفحه

نقشه 4-1 توپوگرافی حوضه ی ذیلکی.. 28

نقشه 4-2 زمین شناسی  حوضه ذیلکی.. 32

نقشه 4-3 خاک حوضه ی ذیلکی.. 35

نقشه 4-4  کاربری اراضی و پوشش گیاهی حوضه ذیلکی.. 39

نقشه 4-5 شبکه آبهای حوضه آبریز ذیلکی رود. 45

نقشه 4-6 رتبه بندی حوضه ذیلکی.. 49

نقشه 4-7  نقشه هیپسومتری.. 55

 

چکیده
سیل یکی از مخرب ترین بلایای طبیعی است که معمولاً با خسارت های جانی و مالی فراوانی همراه است. سیل همه ساله در گوشه و کنار کشور خسارات زیادی را به منابع اقتصادی وارد می آورد. وقوع  سیل و خسارات ناشی از آن در ایران طی سال های اخیر روند افزایشی داشته است؛ حال آن که به آن توجه زیادی نشده است. هر ساله بخشی از بنا ها و تاسیساتی که در پایین دست رودخانه های کشور قرار دارند به دلیل وقوع طغیان های فصلی و آزاد سازی جریان های بزرگ تر از ظرفیت سالم رودخانه ها متحمل خسارات فراوانی می شوند. وقوع سیل در یک حوضه آبریز تابع متغیرهای زیادی است این متغیرها هر ساله از شرایط و مقدار ثابتی برخوردار نیستند. در این تحقیق سعی شده تا تاثیر ویژگی های ژئومرفولوژیک به خصوص شیب و پوشش گیاهی در سیل خیزی از طریق مقایسه میزان تاثیرگذاری متغیرهای مؤثر در حوضه مورد بررسی و مقایسه قرار گیرد. روش تحقیق بر پایه روش تحلیلی استوار بوده است و تکنیک کار، کمیت پذیری هر یک از متغیرهای مؤثر در سیل خیزی (پوشش گیاهی، شیب، و…) بوده است. با بررسی شرایط طبیعی ملاحظه می شود که زمینه های طبیعی بسیار مساعدی برای وقوع سیل وجود دارد. با این وجود در حوضه ذیلکی رود به دلیل شیب زیاد و نیز غلبه سا یر متغیر های مورد بررسی، نیروی برشی آب زیادتر شده و در نتیجه قدرت فرسایشی جریان افزایش می یابد و از اینرو سیل خیزی در این حوضه زیاد می باشد. نتایج بدست آمده نشان می دهد که حوضه ذیلکی رود از نظر ویژگی های مرفومتریک به شکل دایره نزدیک ترمی باشد و بدیهی است این حوضه از قابلیت سیل خیزی نیز برخوردار است.

با توجه به خصوصیات فیزیکی حوضه مثل مساحت، شیب زیاد، نفوذ پذیری کم، پایین بودن زمان تمرکز، به همراه عوامل موثر دیگر نظیر قطع بی رویه جنگل ها، تخریب اراضی مرتعی بر اثر چرای مفرط و… بویژه در سالهای اخیر باعث شده تا ارتفاع رواناب حوضه درحد بالای قرار گیرد و هر از چند سال سیلابهای مخرب باعث بوجود آوردن مشکلاتی برای حوضه آبخیز ذیلکی رود گردد. با استفاده از روش‎های برآورد سیلاب، دبی سیلاب با دوره بازگشت‎های بیش از10 سال حجم سیلاب زیادتری تولید می کند.

 

واژگان کلیدی: حوضه آبخیز، سیل، حوضه ذیلکی رود، عوامل محیطی، پوشش گیاهی، شیب

 

  

 

فصل اول

کلیات تحقیق
 

 

 

 
 
 

1-1. مقدمه
اهمیت آب در حیات موجودات زنده و بوجود آمدن تمدنها ی بشری بر کسی پوشیده نیست. آب به عنوان یکی از فراوانترین ودر عین حال یکی از گرانبهاترین عناصر آب و هوایی همیشه مطرح بوده است. بارندگی نیز از تغییرپذیرترین پارامترهای اقلیمی در هر منطقه آب و هوایی می باشد که کمبود درازمدت آن می تواند خشکسالی و ریزش شدید و یا طولانی مدت آن می تواند سیل را بوجود آورد. از طرف دیگر نه تنها خصوصیات بارندگی می تواند بر خصوصیات سیل و یا آبدهی یک رودخانه موثر باشد بلکه سایر عوامل اقلیمی نیز می توانند در خصوصیات سیل و آبدهی یک رودخانه موثر باشند. بنابراین بررسی تغییرات آبدهی یک رودخانه در طول زمان و یا بررسی تغییرات زمانی وقوع سیل می تواند اثرات وجود تغییر و یا عدم تغییر در شرایط اقلیمی یک منطقه و بخصوص بارندگی را مشخص نماید.

در طی تاریخ، دره های رودخانه ها مملو از جمعیت شده اند، ولی انسانها همچنان با بلایایی نظیر سیل و فرسایش رودخانه، روبرو هستند. انسانها از زمین های حاصل خیز جلگه ای سیلابی رودخانه ها که محل‎هایی مناسب برای کشاورزی هستند استفاده می کنند. رودخانه ها، آب آشامیدنی کافی و فراوانی برای مصرف انسان، جانوران اهلی وحتی وحشی، آبیاری زمین ها و دیگر استفاده های انسان درصنعت فراهم می‎کند. بیشتر سیل ها بلایی با منشا طبیعی محسوب می شوند، ولی تغییرهایی که انسان در کانال رودخانه‎ها و شهر نشینی در کف دره ها ایجاد کرده، به نوسان وشدت بسیاری از سیل ها افزوده است، به عبارت دیگر این بلایا با عامل انسانی نیز مطرح اند. در کنار رود خانه های بزرگ، آب کافی برای مصارف شهری و روستایی، صنعتی و آبیاری مزارع وجود دارد. از این رو سهم زیادی از پیشرفت مراکز توسعه یافته شهری، صنعتی و کشاورزی واقع در امتداد رودخانه ها  ناشی از جریان آب رودخانه ها می باشد. وقوع سیلاب‎های مهیب در رودخانه، تهدیدی برای تاسیسات احداث شده در مجاور آن محسوب می گردد. گرچه امروزه بخش مهمی از سیلاب رودخانه های مهم مهار شده اند اما هنوز، سیل خسارات جانبی و مالی فراوانی را به جوامع بشری و سرمایه های آنها وارد می سازد (خالدی، 1383، ص 195).

تغییر اقلیم یکی از معضلات کنونی جامعه بشری می باشد و تهدید و بلایی برای سیاره زمین به شمار می‎رود (براتیان و رحیم زاده، 1377). این پدیده دارای دامنه زمانی و مکانی وسیعی نیز می باشد. (عشقی، 1378). علاوه بر نقش عوامل طبیعی در تغییرات اقلیمی، بشر نیز در شدت و وسعت تغییرات آب و هوایی نقش موثری دارد به گونه ای که امروزه وقتی مباحث تغییر اقلیم مطرح می شوند بیشتر نظرها به نقش انسان و انجام فعالیتهایی که سبب این تغییرات شده و یا دامنه زمانی و مکانی آنرا وسیعتر می نماید معطوف می‎شود. این امر به طور عمده به علت افزایش مصرف

2-8 آشنایی اجمالی با كنوانسیون بیع بین المللی ۱۹۸۰ وین.. 25
2-9 تقسیم مطالب… 26

 

فصل دوم: ادبیات و پیشینه تحقیق
1-2. مقدمه 25
2-2.بخش اول:چهارچوب نظری 25
1-2-2.هوش معنوی 25
1-1-2-2.تعریف هوش 25
2-1-2-2. معنویت 26
3-1-2-2. هوش معنوی 28
4-1-2-2.هوش معنوی و مؤلفه های آن 29
5-1-2-2. نقش عصب شناسی در هوش معنوی 35
6-1-2-2. دیدگاه های مؤلفان مختلف درباره هوش معنوی 36
7-1-2-2.رشد هوش معنوی 41
8-1-2-2.هوش معنوی و سلامت روانی 43
9-1-2-2.مؤلفه های هوش معنوی در اسلام 44
10-1-2-2.مقایسه هوش معنوی با هوشهای دیگر 46
11-1-2-2.خلاصه تعاریف 48
2-2-2.اخلاق حرفه ای 49
1-2-2-2.مقدمه 49
2-2-2-2.تعریف اخلاق 50
3-2-2-2..معانی و کاربردهای اخلاق 53
4-2-2-2.مفهوم اخلاق اداری 54
5-2-2-2.اخلاق و اخلاق کار 55
6-2-2-2.تعریف حرفه 57
7-2-2-2.تعریف اخلاق حرفه ای 59
8-2-2-2.اهمیت اخلاق حرفه ای در سازمان: 60
9-2-2-2.پیشینه مباحث اخلاقی 62
10-2-2-2.اصول پنج‌گانه اخلاق رهبری 64
11-2-2-2.توسعه اخلاق سازمانی 66
11-2-2-2.موانع رشد اخلاق در سازمان‌ها 68
12-2-2-2.تئوری‌های اخلاق 71
3-

 

2-2.اثربخشی 72
1-3-2-2.مفهوم اثربخشی 72
2-3-2-2.اثر بخشی فردی: 72
3-3-2-2.اثربخشی سازمانی 74
4-3-2-2 الگوهای رهبری اثربخش 77
3-2.بخش دوم:پیشینه تحقیق 79
1-3-2.تحقیقات انجام شده در داخل کشور 79
2-3-2.تحقیقات انجام شده در خارج از کشور 83
4-2خلاصه فصل: 87
فصل سوم: روش شناسی تحقیق
1-3.مقدمه: 90
2-3.روش تحقیق: 90
3-3.جامعه آماری : 90
4-3.حجم نمونه و روش نمونه گیری 92
5-3-ابزار جمع آوری اطلاعات: 92
6-3. روایی و پایایی ابزار سنجش و گردآوری اطلاعات 94
7-3.روش تجزیه و تحلیل داده های گردآوری شده 95
8-3.خلاصه فصل: 95
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها
4-1. مقدمه 97
4-2. بررسی متغیرهای جمعیت شناختی پاسخ دهندگان تحقیق 98

 

كلمات كلیدی:اكوتوریسم،شبكه بندی،ارزشگذاری مشروط،استان لرستان،سیستم اطلاعات جغرافیایی

 

 

فهرست مطالب

عنوان                                              شماره صفحه

چكیده……………………………………………..

فصل اول-مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….5

فصل دوم-كلیات……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………8

2-1-تاریخچه گردشگری……….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 8

2-2-تعاریف گردشگری…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………9

2-3-توریسم………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 10

2-3-1-انواع توریسم………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….10

2-4-طبیعت‌گردی یا اکوتوریسم…………………………………………………………………………………………………………………………10

2-4-1-توسعه یایدار واکوتوریسم………………………………………………………………………………………………………………………………………13

2-4-2-اکوتوریسم در جهان …………………………………………………………………………………………………………………………………………….13

2-4-3- بازار اكوتوریسم …………………………………………………………………………………………………………………………………………………..14

2-4-4-روند رشد اكوتوریسم ……………………………………………………………………………………………………………………………………………14

2-4-5-اكوتوریسم در ایران………………………………………………………………………………………………………………………………………………..16

2-4-6-اکوتوریسم راهبردی مناسب در توسعه صنعت گردشگری……………………………………………………………………………………17

2-4-7-نگاهی به وضعیت گردشگری بر مبنای طبیعت در ایران…………………………………………………………………………………….18

2-4-8-ارزیابی توان اكولوژیك…………………………………………………………………………………………………………………………………………..19

2-4-8-1- روش‌های ارزیابی توان اكولوژیك……………………………………………………………………………………………………………………20

روش‌های ارزیابی یك عامله……………………………………………………………………………………………………………………………………………….20

روش‌های ارزیابی دو عامله…………………………………………………………………………………………………………………………………………………20

روش‌های ارزیابی چند عامله……………………………………………………………………………………………………………………………………………..21

2-4–9-  ارزشگذاری اقتصادی مناطق تعیین اولویت شده……………………………………………………………………………………………..21

2-4-9-1-ارزشگذاری با استفاده از بازارهای عادی…………………………………………………………………………………………………………21

2-4-9-2–ارزشگذاری با استفاده از بازارهای

 

ضمنی……………………………………………………………………………………………………..22

2-4-9-3-ارزشگذاری با استفاده از بازارهای مصنوعی (فرضی)……………………………………………………………………………………..22

2-4-9-3-الزامات به كارگیری روش ارزشگذاری مشروط………………………………………………………………………………………………23

2-5-كلیات استان لرستان ………………………………………………………………………………………………………………………………………………26

2-5-1-موقعیت طبیعی و جغرافیایی استان لرستان……………………………………………………………………………………………………….26

2-5-2- زمین شناسی……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..27

2-5-3- آب و هوا……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..28

2-5-4- منابع آب…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….29

2-5-5- خاك شناس……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….31

2-5-6- زیستگاه ها و رویشگاهها……………………………………………………………………………………………………………………………………..32

2-5-6-1-زاگرس میانی ………………………………………………………………………………………………………………………………………………….32

2-5-7- تقسیمات سیاسی استان لرستان………………………………………………………………………………………………………………………. 33

2-5-8- مطالعات اجتماعی و فرهنگی…………………………………………………………………………………………………………………………….34

2-5-8-1پراكندگی جمعیت ………………………………………………………………………………………………………………………36

2-5-8-2-الگوی زیست ………………………………………………………………………………………………………………………………………………….36

2-5-8-3-نظام شهری استان …………………………………………………………………………………………………………………………………………37

2-5-8-4-تحول رشد جمعیت………………………………………………………………………………………………………………………………………..38

2-5-9- تاریخچه استان……………………………………………………………………………………………………………………………………………………39

2-5-9-1-موسیقی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..40

2-5-9-2-صنایع دستی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..40

2-5-9-3-زبان………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….41

2-5-9-4-دین و برگزاری مراسم دینی…………………………………………………………………………………………………………………………..42

2-5-9-5-ایلات و عشایر لرستان………………………………………………………………………………………………………………………….42

2-5-9-6- فرهنگ و مردم شناسی ………………………………………………………………………………………………………………………………….43

2-5-9-7-اقتصاد………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………44

2-6-پیشینه تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..45

فصل سوم- مواد و روش ها………………………………………………………………………………………………………………………………………………..51

منطقه مورد مطالعه…………………………………………………………………………………………………………………………………………….   ..51 3-1-

3-2-تعیین اولویت بندی مناطق دارای پتانسیل ………………………………………………………………………………………………………………………..52

3-2-1 تشریح روش شبكه ها……………………………………………………………………………………………………………………………………………52

3-2-2- به كارگیری روش شبكه ها در این تحقیق………………………………………………………………………………………………………….52

3-2-3-تعیین وزن واهمیت لایه های اطلاعاتی دررابطه باهدف………………………………………………………………………………………61

3-3-برآورد ارزش اقتصادی مناطق دارای توان برای توسعه گردشگری …………………………………………………………………………..63

3-3-1–تعین تعداد نمونه…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..63

3-3-2-انتخاب نمونه هایی ازمناطق دارای توان ……………………………………………………………………………………………………………….65

3-3-3-اجرای روش ارزشگذاری مشروط در این پژوهش…………………………………………………………………………………………………..65

3-4-ازمون پایایی ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….68

فصل چهارم- نتایج ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..70

4-1- پتانسیل یابی مناطق مستعداگوتوریسم استان لرستان به روش شبكه بندی…………………………………………………………..70

4-2-براوردمیزان تمایل به پرداخت بازدید کنندگان………………………………………………………………………………………………………….71

4-3-=نتایج حاصل از تجزیه وتحلیل پرسش نامه ها………………………………………………………………………………………………………….72

4-3-1-گروه سنی گردشگران …………………………………………………………………………………………………………………………………………..72

4-3-2-جنسیت گردشگران……………………………………………………………………………………………………………………………………………….72

4-3-3-سطح تحصیلات گردشگران…………………………………………………………………………………………………………………………………..73

4-3-4-شغل گردشگران ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………74

4-3-5-درآمد ماهیانه گردشگران………………………………………………………………………………………………………………………………………77

4-4-1- نتایج بدست آمده از پرسشنامه ها  در منطقه كلدر (نماینده طبقه با توان اكوتوریسم بسیار بالا ) ……………….. 77

4-4-2-شناسای متغیر های تاثیر گذار بر تمایل به پرداخت در طبقه با توان اكوتوریسم بسیار بالا (منطقه كلدر )   …79

4-4- 3–نتایج بدست آمده از پرسشنامه ها  در منطقه كهمان (نماینده طبقه با توان اكوتوریسم بالا ) …………………….80

4-4-4-شناسای متغیر های تاثیر گذار بر تمایل به پرداخت در طبقه با توان اكوتوریسم بالا (منطقه كهمان ) …………..81

4-4-5–نتایج بدست آمده از پرسشنامه ها  در منطقه شیرز (نماینده طبقه با توان اكوتوریسم متوسط )  …………………84

4-4-6-شناسای متغیر های تاثیر گذار بر تمایل به پرداخت در طبقه با توان اكوتوریسم متوسط (منطقه شیرز) …………85

4-5-نتایج ارزشگذاری مناطق موردمطالعه  ………………………………………………………………………………………………………………………88

فصل پنجم-بحث …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………89

5-1-تحلیل نتایج پتانسیل یابی مناطق مستعد استان لرستان ………………………………………………………………………………………….89

5-2-تحلیل نتایج بررسی خصوصیات اقتصادی واجتماعی گردشگران استانوارزشگذاری اقتصادی تفرجگاه­ها ……………….92

5-3-بررسی مناطق نمونه گردشگری ……. …………………………………………………………………………………………………………………………93

5-4-پاسخ به پرسش­های پژوهش و بررسی فرضیه­های تحقیق  …………………………………………………………………………………….. 95

5-5-نقاط قوت وضعف توسعه اکوتوریسم در استان لرستان ……………………………………………………………………………………………..97

5-5-1- نقاط قوت ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..97

5-5-2-نقاط ضعف ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..98

5-6-نتیجه­گیری کلی ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….100

5-7-پیشنهادات ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..100

منابع……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………102

پیوستها……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….109

 

مقدمه

بیشتر كشور های در حال توسعه با مشكلات زیادی از جمله فقدان برنامه ریزی كارامد .عدم توسعه مطلوب منطقه ای ومحلی كه زیر بنای توسعه ملی است روبروهستند .توزیع نامناسب امكانات وتسهیلات در كل كشور، بیكاری وبی توجهی به محیط زیست وكمبود امكانات مالی وارزیاز دیگر مشكلات این كشورها می باشد.دراین خصوص صنعت گردشگری نقش مهمی رادررشد وتوسعه اقتصادی وافزایش درآمدهای ملی ونیز كسب درآمدهای ارزی ایفا می نماید(2006Tsa n   Lin)